O AVE asturiano xa ten data: todas as respostas sobre horarios, prezos e frecuencias

L.Ou.

A MariÑA

F. Sotomonte

A venda de billetes abrirase para o 30 de novembro, haberá ligazóns desde as principais cidades do centro de Asturias

22 oct 2023 . Actualizado ás 13:03 h.

Aproveitando a inauguración oficial do terceiro carril da autoestrada E, a ministra de Transportes, Raquel Sánchez, puxo por fin data concreta no calendario para a apertura da Variante de Pajares: o 29 de novembro, aínda que as viaxes comerciais comezarán un día despois, o 30 de novembro. Porase fin así a larguísima espera, infestada de demoras, con ata 17 anuncios de inauguración que nunca se cumpriron, e que permitirá a chegada da alta velocidade ferroviaria a Asturias para pasaxeiros e para mercancías.

Pero precisamente por ter sido unha obra tan monumental, tan longa e tan enche de polémicas técnicas e políticas, a incredulidade e a confusión pesa en boa parte da opinión pública. Estas son algunhas das preguntas e as súas respostas.

Pero é un AVE ou non?

AVE son unhas siglas, as de Alta Velocidade Española, é unha marca comercial de Renfe, non é un tipo de vehículo. Hai moitos tipos de trens que acadan os 300 quilómetros por hora, os Alvia, os Avant ou os Avlo son alta velocidade. Renfe moléstase, e ata estudou emprender accións legais, cando hai unha avaría nun operador privado -como Ouigo ou Iryo- e nas noticias fálase dunha avaría no AVE , porque é a súa marca, non un tren específico. E si, haberá alta velocidade ata e desde Asturias a partir do 29 de novembro.

Teño que cambiar de tren en Pola de Lena?

Rotundamente non. En rigor o que é a pura liña de alta velocidade ata Asturias chega ata Pola de Lena e desde alí os trens circulan pola rede de proximidade ata Oviedo, Xixón e Avilés. Pero non se cambia de vehículo e non hai que facer ningún transbordo. Os coches e as liñas están adaptados para facer todo o percorrido dun a outro punto, desde calquera estación das urbes do centro de Asturias ata Madrid sen ter que facer ningún cambio. 

Canto tempo dura a viaxe de Asturias a Madrid?

Nos anuncios oficiais que se han ir facendo nos últimos meses repetiuse que a viaxe entre Oviedo e Madrid debería ser de 2 horas e 56 minutos sen transbordo, redondeando, tres horas desde o centro de Oviedo, que é onde está a estación de tren ata o centro de Madrid que é onde está a parada desta liña, en Chamartín. En teoría, sólo en teoría, o tempo actual que se tarda en atravesar a rampla de Pajares, unha liña do século XIX, é de catro horas e quince minutos. Os viaxeiros habituais desa liña saben de certo que non é así. A infraestrutura está xa en moi malas condicións, sofre moitos contratempos por mor de temporais e todo tipo de incidencias e o habitual non é que a viaxe a Madrid dure catro horas senón cinco, seis, ou máis. Mesmo con moitísima frecuencia tense que interromper e continuar unha parte en autobús.

Canto vai custar o billete?

Desde o Principado hase sinalado que a previsión é que as viaxes na liña de alta velocidade entre Asturias e Madrid poderían custar entre 60 e 90 euros. Con todo, en cada lanzamento dunha nova liña sempre se fixo unha campaña promocional con prezos máis baratos, no caso se Galicia ofrecéronse durante dúas semanas billetes a 15 euros, en Murcia houbo unha promoción a 19 euros. Este outono Renfe sacou ademais campañas especiais low cost que chegan a 7, 11 ou 18 euros dependendo das liñas.

 Cantas frecuencias haberá?

 Os plans do Principado que se deron a coñecer son con dous directos, sen paradas de Asturias a Madrid e catro máis, os Alvia actuais, que si terán paradas e conexións con outros puntos da xeografía asturiana para dar servizo a varios municipios que o solicitaron (entre eles Mieres ou a propia Lena). Unha vez que entren en servizo os trens Avril farase o novo deseño de horarios e frecuencias para melloralos, leste mesmo outubro o Goberno asturiano sinalou que consideraba que un bo escenario sería que o primeiro convoi partise desde Xixón ás 5:45 horas da mañá.

E cando chegan os Avril?

En principio o primeiro trimestre do ano que vén, a comezos do 2024. A fabricación destes trens sufriu diversas demoras, a última moi recente porque se agardaba que a primeira entrega coincidise coa apertura da Variante de Pajares en novembro. Os Avril son moi importantes para as dúas liñas de alta velocidade do noroeste, para Asturias e para Galicia, xa que son capaces de acadar os 300 quilómetros por hora sobre ancho ibérico e parte do percorrido en Asturias é nesa vía.

Pasaxeiros e mercancías

O ancho ibérico importa, importou moitísimo no deseño da Variante, foi de feito una das inquinas políticas que máis demoras non relacionadas coas obras padeceu a obra, e é porque permite que os dous túneles que atravesan a cordilleira poidan levar aos pasaxeiros pero tamén a mercancías. Todo os ollos están postos no aumento de capacidade de viaxeiros (e o Principado calculou, por exemplo, que agarda multiplicar ata os 600.000 anuais o número de viaxeiros por tren chegados a Asturias) pero en boa medida a revolución económica para a comunidade desta infraestrutura está nas mercancías. Pola redución de custos para as empresas (entre un terzo e dous terzos menos que na actualidade) e pola ampliación da capacidade exportadora: 60 trens diarios coa locomotora Standler capaz de remolcar trens de ata 1.800 toneladas e 750 metros de longo.

Por que non hai AVE a Oviedo como di Canteli?

O alcalde a capital asturiana lanzouse os últimos días a reivindicar que a alta velocidade chegue ata a rúa Uría, onde está a estación de Oviedo lamentando que sexa a única capital de provincia sen conexión con alta velocidade. En realidade, o tren, o vehículo, o coche, é o mesma na liña de Oviedo a Madrid. Non se cambia, non hai transbordo. Por outra banda, o custo de furar a Cornixa Cantábrica ascendeu a algo máis de 4.000 millóns de euros, deles a metade foron sobrecustos. Prolongar as obras da liña de alta velocidade ata o mesmo Oviedo e logo a Xixón suporía demoralas máis no tempo, por un período indefinido, cun custo duns mil millóns de euros máis -hai que ter en conta como é a orografía de Asturias desde Lena ata o litoral- e todo para un aforro de tempo de non máis de 15 minutos.