En Directo: Sanidade analiza a situación epidemiolóxica de Galicia e as restricións vixentes
SOCIEDADE
Julio García Comesaña asegura que a Xunta aínda non ten claro se as reunións en Nadal poderán ser de seis ou de dez persoas. Esta tarde debaterase o documento final sobre as festas co Goberno central
25 novs 2020 . Actualizado ás 15:21 h.Cando abrirá a hostalería en Galicia? Seguirá o peche perimetral de 62 concellos máis aló do 4 de decembro? Que pasará en Nadal? Todas estas incógnitas sobre o futuro máis próximo dos galegos están no aire.
Esta tarde o Consello Interterritorial de Saúde, presidido polo ministro de Sanidade, Salvador Illa, e no que participan os conselleiros do ramo das comunidades autónomas, debaterá o documento final coas medidas que rexerán en Nadal. A Xunta aposta por un plan común e aínda baralla dúas cifras límite para as reunións sociais: entre seis e dez participantes. Ademais, segue apostando polos peches perimetrais por concellos en lugar de que a restrición sexa para toda a comunidade.
O comité clínico de expertos de Sanidade reuniuse onte pola tarde e decidiu que regresen á nova normalidade -que en Galicia agora se rexe polas restricións de nivel 2- oitos municipios. Trátase dos de Verín, Amoeiro e Coles en Ourense, así como Trazo, Boqueixón e Val do Dubra, na área metropolitana de Santiago, Monforte e Campo Lameiro. Con todo, a deterioración da situación levou a incorporar ao coñecido como modelo O Carballiño ao concello de Moaña (estas son as novas restricións aprobadas).
Mentres tanto, o número de novas infeccións detectadas nas últimas 24 horas ascende a 531 (onte foron 345) tras realizarse 2.000 PCR máis que o día anterior. A cifra de hospitalizados sitúase en 531, son 21 menos que o martes, pero o descenso non se traslada ás unidades de coidados intensivos onde hai un paciente máis: son 97 os ingresados na uci (consulta aquí os últimos datos epidemiolóxicos).
O presidente da Xunta, Alberto Núñez Feijóo, expuxo este mércores que, á hora de establecer o límite de persoas para as reunións familiares en Nadal, «o cómputo de nenos sobre adultos debería de ter unha metodoloxía distinta».
Así o manifestou en declaracións aos medios antes de participar na reunión en Santiago de Compostela da comisión Next Generation Galicia, sobre a repartición de fondos europeos.
Asegurou que esta metodoloxía distinta para os nenos é algo que lle parece «razoable», pero que aínda están avaliando os pediatras no comité clínico que asesora á Xunta na xestión da pandemia e que o Goberno galego fará unha proposta definitiva en decembro «co tempo suficiente».
Núñez Feijóo non quixo pronunciarse se o número límite para esas reunións debe de ser de 6, como propón o Goberno no plan presentado onte para as festas do Nadal, ou de 10, como expuxo a Comunidade de Madrid, e instou a ser «prudentes» e agardar a ver como evoluciona a pandemia nas semanas que quedan ata Nadal.
«Prefiro non improvisar, non vou entrar nunha discusión se son dez, seis ou oito», dixo, tras o que asegurou que a Xunta fará unha proposta en función de como evolucione a pandemia no mes de decembro e sempre «con antelación suficiente» para poder xestionar esas festas.
Reprochou que a proposta do Goberno para o Nadal hase coñecido a través dos medios de comunicación e apuntou a que son só recomendacións», polo que cada comunidade autonóma «pódese interpretar que pode facer o que considere oportuno».
Tamén criticou que o Goberno siga sen «homegeneizar» criterios a nivel estatal, coma se a pandemia afectáselle só de xeito «colateral» e actuando como «un invitado ante a pandemia e non un protagonista na xestión da mesma».
Respecto aos test de antígenos, Comesaña asegura que levan usando un tempo. Nos servizos de urxencias fixéronse máis de 5.000 e con posterioridade usáronse na Atención Primaria, e nos centros de saúde xa se usan. «Seguiremos avanzando no seu uso» e en breve presentarán un plan de uso en residencias e complementarán aspectos de cribado que aínda hai que pechar co comité clínico.
A Administración galega adquiriu 3 millóns de test antígenos para poder facer cribados constantes nas residencias de maiores e discapacidade e para pólos a disposición da rede de centros de atención primaria.
Sobre o plan de vacinación, Comwsaña asegura que o documento do Goberno entrou onte ás 20 horas e analizouse esta mañá, pero é pronto. «Supoñemos que hoxe consolidarase este documento», di o conselleiro. O Sergas prefire un documento marco para todas as comunidades.
En Pontevedra de momento non se contemplan máis restricións. «Temos reunións semanais con todos os concellos» e con Pontevedra verase de que xeito pódese insistir nas formulacións para que Pontevedra reverta a tendencia.
Comesaña explica que teñen cuantificado en número de brotes que están relacionados coa hostalería «e non é pequeno». Ademais, sinala, xera un efecto tractor sobre a moviliad, xeran contactos e ademais hai que quitarse a máscara para comer e beber. «Comprobámolo no Carballiño, Ourense en Santiago, estas medidas que son durísimas producen a diminución dos momentos nos que quitamos a mascarilla e nos contaxiamos». Aínda que sexa duro e son medidas que non se queren tomar. e respectando o esforzo, as medidas «de momento está a verse que dan resultado», aínda que sempre están abertos a modificacións.
«Somos conscientes do esforzo que leva facendo en xeral a área sanitaria de Ourense no seu conxunto», di Comesaña. As medidas comezaron antes, e «hai dous concellos dese perímetro que xa saen de restricións» e se as condicións epidemiolóxicas están en valores mellores e permiten liberar restricións, «estaremos encantados de facelo».
Lugo ten unha melloría. O municipio ten unha Incidencia Acumulada de 319 a 14 días, e a semana pasada era de 366. Se se mide como influíu o cumprimento das medidas, nos últimos sete días é de 137 fronte a 182. «Hai unha melloría obxectiva que agardamos que se perpetúe», di Carmen Durán.
Julio García Comesaña asegura que o peche perimetral da comunidade non se expuxo por agora. Sanidade segue apostando polo peche perimetral por concellos, aínda que non descarta nada.
Hai algunhas cidades que están máis preto do obxectivo e outras máis lonxe. Santiago e Ourense están preto e confían en que o venres os datos sexan mellores. «Con esa información o comité fará as propostas e a consellería adaptará». Comesaña pide prudencia e que non se adianten acontecementos porque non é a primeira vez que as tendencias se estancan.
«Parécenos ben que haxa uns criterios comúns», explica Comesaña, que insiste en que se farán alegacións ao documento sobre as medidas de cara a Nadal e gustaríalle que houbese un criterio común, sobre todo para a mobilidade e os retornos. «Tamén entendemos que hai comunidades con algún tipo de particularidade e que se recolla».
Sobre a duración das medidas, ponse a referencia das catro semanas. Iso non quere dicir que se un municipio ás tres semanas está en condicións, poidan saír. «Mellor ter a referencia de catro semanas» para dar certa seguridade pero poderían saír antes.
Lembra que Cangas e Moaña teñen peches separados. «Cangas ten unha evolución favorable e en Moaña precisamos proteccion», por iso os peches son separados.
Sobre as PCR, Comeña explica que se establece unha hora de corte, as 18 horas, cando se trasladan os datos do día anterior. Polo tanto, a demanda das fins de semana de PCR baixan, porque unha parte importante das prescricións xorden de Atención Primaria, e os servizos tamén relaxan a actividade. Xa que logo, a lóxica é que os datos baixen. «Estamos no rango das 7.000 PCR diarias» explica Comesaña.
Efectivamente, «estamos traballando nun documento» e hai que diferenciar entre municipios grandes e pequenos e o rural e urbano. Aínda non está pechado. Tamén houbo un encuetro cos hostaleiros. A consellería ten un documento que lles remitiron con «as súas liñas de reflexión». Comesaña di que «tratarán de incluír esas sensibilidades» no documento de desescalada, facéndoas compatibles coas valoracións do comité clínico, porque Saúde Pública marcará a folla de ruta.
«O tema do número é algo que valoramos onte e aínda non temos posición clara sobre se seis ou 10, non está pechada nin o mesmo documento está pechado», asegura Comesaña sobre o número de persoas que poderán reunirse.
Sobre o Nadal, Julio García Comesaña, conselleiro de Sanidade, explica que se creou un grupo de traballo para acordar as medidas das diferentes comunidades. O documento tratarase esta tarde no consello, e as medidas que se tomen en Galicia terán que axustarse a esas directrices.
O documento difundido onte, di Comesaña, non é o documento final.
Julio García Comesaña agradece o esforzo dos veciños dos municipios que saen das restricións e dos propios concellos. E tamén lembra o esforzo dos que aínda non melloraron a súa situación. Insiste Comesaña no importante que é o comportamento individual, medidas «sinxelas» e fundamentalmente o uso da máscara.
«O denominador común da maior parte das situacións» son as reunións onde se quitan as máscaras: encontros, festas, comidas e mesmo visitas ao hospital. «Sempre con mascarilla», insiste o conselleiro.
A doutora María Sande, do CHUO, explica que a tendencia ao descenso «móstranos unha vez máis que as medidas funcionan». Talvez ás veces a velocidade de descenso é diferente, porque inflúen moitos factores, pero «o que imos vendo é unha ecuación moi sinxela: se limitamos os contactos e cumprimos coas medidas, os contagios diminúen». A doutora Sande insiste en que a única forma de loitar contra o virus é o comportamento individual e social. «Os nosos comportamentos teñen consecuencias» e brótelos derivados de reunións teñen ramificacións máis aló, que mesmo se poden estender a centros hospitalarios».
Sande tamén resalta o compromiso «cos nosos maiores» que é especialmentre relevante en Galicia, cun 25 % de persoas maiores. Sande pide que se limiten os contactos con este colectivo como un exercicio de responsabilidade.
A doutora Marina Varela, do CHOP toma a palabra. «Atopámonos nunha situación de estabilidade da segunda onda, pero agora máis que nunca debemos continuar con medidas de protección» e máis naquelas zonas con maior número de casos.
«Comezamos a ter algo de luz neste momento tan complicado», di, pero chama á prudencia e contención durante as próximas semanas, porque diso depende limitar a transmisión do virus e, se é posible, evitar unha terceira onda.
Sobre o Nadal, Rascado insiste no risco das reunións familiares. O médico do CHUS pon como exemplo o que el fará nestas festas. Di que sairá de paseo, irá comprar agasallos e que a economía se manteña. Irá tomar un café ou a un restaurante con máscara e reunirase con familiares no exterior e con máscara. As reunións faraas só con convivientes. «É o momento de protexer aos vulnerables» e as reunións sen máscara teñen riscos.
«Temos que manter o virus controlado» para evitar máis ingresos e falecementos. «Temos que celebrar o Nadal protexendo aos vulnerables».
Toma a palabra Pedro Rascado, doutor de críticos en Santiago, para lembrar ao fío dos criterios de entrada e saída de restricións. «Saír non significa que o virus teña desaparecido. Que non haxa unha norma que nos prohiba reunirnos, non significa que as reunións sexan seguras ou que se poida un quitar a máscara». Pide Rascado «sentido común» e manter os comportamentos prudentes. Cando hai restricións é porque a situación se agravou, «pero cando se retiran, o virus segue e hai que seguir tendo precaucións».
O xerente do Sergas, José Flores, repasa a situación asistencial. «Son datos esperanzadores», di, aínda que pide prudencia. Atención Primaria segue realizando o seu labor de atención a pacientes en domicilio e seguen atendendo de forma «intensa» outras patoloxías non covid. As chamadas ao 061 están á baixa, e tamén hai unha diminución das chamadas relacionadas con covid.
Os servizos de urxencias tamén se estabilizan. Nos últimos 2 días os datos son semellantes á semana pasada.
A situación hospitalaria deixa unha diminución da ocupación de camaa do 11 %, con descenso en case todas as áreas. En camas uci, a última semana ha diminuído un 3 %, pero subiron A Coruña, Vigo e Lugo, non de forma alarmante.
Durán pasa a explicar agora os motivos de retirar restricións en oito municipios.
As incidencias acumuladas, a capacidade asistencial, a taxa de positividad... son algúns dos indicadores que se manexan.
En Santiago houbo unha melloría moi importante en tres concellos. Boqueixón tiña cero casos en sete días e en Val do Dubra a incidencia era de 25.
En Monforte repetíase esta situación e agora ten 87 casos a 14 días e unha positiva evolución do número de casos. O mesmo ocorre en Amoeiro e Coles. Verín sostívose no tempo a diminución e a situación é «óptima».
En seguimento está a comarca de Barbanza, con ascensos nas incidencias acumuladas. O foco está en Ribeira, porque aínda que nos últimos días diminúe no número de casos novos, é o que máis ten no conxunto da comarca.
Incorpórase a comarca de Fisterra ás de especial seguimento polos incrementos de casos. Dumbría e Muxía son as que guindan maior número de contagios. Sarria, pola súa banda, tivo unha incidencia favorable. A 7 días pasou de 172 a 135. Chantada mellorou e pasou de 517 a 281 a 14 días e de 177 a 114 en 7 días.
En canto a Valdeorras, A Rúa presenta 19 casos en 7 días. Non experimenta unha melloría. Petín parece que diminuíu o número de casos nas últimas xornadas, pero incorporouse á vixilancia.
«A comarca do Morrazo preocupounos», con incrementos de incidencias acumuladas, fundamentamente en Marín e Moaña. Á vista da situación hase decidido incrementar as restricións.
As restricións retíranse cando a incidencia está por baixo de 100 polo menos durante 7 días, entre outros indicadores.
En canto ás cidades, hai unha mejoria xeral. A única excepción é a de Pontevedra. A Coruña. Ourense e Santiagou xa están por baixo de 200 casos por 100.000 habitantes en 14 días. «É unha boa noticia», di Durán. Ferrol baixou e teñen unha Incidencia Acumulada por baixo dos 300 casos, concretamente en 258, e Vigo experimenta unha melloría pasando de 367 a 303 a 14 días e de 166,6 a 136,8 a sete días. En canto a Pontevedra , pasou de 326 a 349 nos útltimos 14 días e de 165 a 184 en 7 días.
A directora xeral de Saúde Pública da Consellería de Sanidade, Carmen Durán Parrondo, pasa a relatar a situación epidemiolóxica. Galicia está estable con tedencia descendente. A incidencia acumulada a 14 días está en 275 casos por cen mil habitantes e hai unha semana era 292. A sete días estamos en 134, fronte aos 142,7 de hai unha semana.
A taxa de positividad está por baixo do 10 % e baixa tamén a presión asistencial. O número reprodutivo básico tamén está lixeiramente por baixo de 1.
Julio García Comesaña enumera os concellos que preocupan ao comité clínico: Ribeira, Petín, A Rúa e A Lama.
«Estamos nun momento de estabilidade» aínda que hai concellos que aínda preocupan. O conselleiro repasa as decisións: se alivan as restricións en Verín, Amoreiro e Coles, en Trazo, Boqueixón e Val do Dubra, Monforte e Campo Lameiro, que volven a restricións de nivel 2. Moaña pasa a ter restricións especiais, o coñecido como modelo Carballiño.
8.638 casos activos
97 ingresados na uci
434 hospitalizados en planta
1.170 falecidos
