Sete meses agardou Celestino, de 96 anos, para ver a súa neta María e dúas dos seus seis bisnietos. «Ou que me máis gusta é veos xuntos», di el, protagonista dunha das poucas cousas boas de esta pandemia: a alegría do reencontro
24 abr 2021 . Actualizado ás 11:42 h.Celestino de Vicente Gato ten 96 anos, máis de sete vidas de recordos, dous fillos, catro netos, seis bisnietos, o sorriso sempre na boca e a emoción a flor de pel, que se dispara cada vez que afrouxan as restricións e pode ver aos seus. A uns tenos máis a man, pero a outros un pouco máis lonxe e, coas restricións pola pandemia, puido velos días contados. O de estar todos xuntos é un agasallo, o máis agardado. Celestino sabe agardar, é un dos grandes veteranos da vida de Santaballa (Vilalba). Os anos víronlle ser zoqueiro, labrador e gandeiro e, segundo a súa neta María, o seu segredo para ter chegado ata aquí sen achaques é o carácter apracible e o bo humor. «Eu nunca vin enfadado ao meu avó, só unha vez», asegura María. É a neta maior dos catro de Celestino (Mónica, Miguel e Cristina os outros tres), o tronco dunha árbore que resiste os cambios bruscos de tempo e ao que lle saíron varias ramas e seis flores, as súas bisnietos Álvaro, Noa, Carlos, Álex, Ruth e Amaya.
«Que bo é ver aos bisnetos, velos xogar. Veñen os bisnetos e chega a vacina. Vaia julepe!», dixo Celestino no seu reencontro máis emotivo e recente. Foi este mes de abril. En Semana Santa puido ver á súa neta María e os bisnietos de Vigo, que é aos que menos pode ver pola pandemia. Xusto o 1 de abril tocoulle ir pórse a vacina, así que o mes arrincou forte, con dobrete de alegría. Cos bisnietos de Vigo só puido xuntarse nun ano longo tres veces: o 22 de agosto foi a primeira (na desescalada tras o confinamento de marzo), este marzo viviron o segundo encontro, e o terceiro, o primeiro venres de abril.
Celestino vive cunha filla en Ferrol e foi levando a distancia co resto da familia con videollamadas. Falando o xusto a través da pantalla, porque como vai ser o mesmo verse de verdade que un encontro virtual. «El víanos e ríase, emocionábase... pero non oía ben. Así foi como levamos eses sete meses de non poder estar en persoa. Sete meses longos», subliña María, dicindo un a un o nome de todos os meses que pasaron sen verse, de agosto a marzo.
De luns a venres, Celestino está en Ferrol, pero as fins de semana, en canto permitíronse os desprazamentos a outros concellos, empezou a ir ao Carrizo á súa casa de sempre. Alí empezou a súa vida adulta cando casou, con 25 anos cumpridos, coa que foi a súa muller ata o 2010, ano no que ela faleceu dun derrame cerebral. Celestino, que se gañou o pan con varios oficios e unha gran rede familiar, chegou a ter unha granxa grande, con 12 vacas e cen tenreiros. «Os recordo a todos en hilerita. Sacaban a cabecita e dábaslles para comer... Aínda me vexo de pequena correndo diante dos tenreiros, revolucionándolles a granxa», lembra María.
Ata fai tres anos, Celestino aínda se puña ao volante do coche, conducía para ir comer a casa da súa cuñada e os seus sobriños. Ata hai un ano, estaba só na súa casa de luns a venres, e a filla con quen vive agora ía velo as fins de semana. «Cunha cunca de leite e un pouco de pan e touciño tira ou camiño», é a súa receita.
«El sempre foi independente. Aínda agora é independente. Se asea e vístese só. Come só e faino case todo só. Pasea, vai ata a granxa, non lle gusta estar quedo...»
O motor da cabeza funciona ben. E o coche teno aínda, pero aparcado, porque se convenceu de que non lle fai tanta falta. «El sempre foi independente. Aínda agora é independente. Se asea e vístese só. Come só e faino case todo só. Pasea, vai ata a granxa, non lle gusta estar quedo...», resume a súa neta. «Cando me levedes dá miña casa, eu fago a viaxe, ou vello vaise», adoitaba dicir aos seus no seu fogar do Carrizo, do que se afasta o xusto.
Celestino di que un día se irá a durmir e non se levantará. Como fixo o seu pai con 99 anos. El é o maior de sete irmáns, dos que aínda quedan cinco, a pequena en Madrid. A lonxevidade vaille nos xenes. E nun estilo de vida centrado en rutinas sinxelas, bastante fixas. O guion varía pouco: levántase pasadas as nove (nunca moi cedo), almorza leite con pan, ve o parte, sae a andar (e máis cando está no Carrizo), en Ferrol sobe as escaleiras do quinto (sen ascensor) no que vive coa súa filla. Nas revisións médicas, non hai reproches. «Sempre lle aplauden. ¡Nunca ten nada!». Celestino está como unha rosa comendo de todo, ao xeito centrado da xente de antes. Valora o bo caldo e os guisos, «todo o que sexa de culler», e que non lle falten o leite... e o touciño con pan (algunha que outra vez). Non perdoa tampouco as gotitas de augardente de herbas no café.
En casa de Celestino, o que nunca faltou foi a xente. Nos bos tempos, as comidas xuntaban de 30 persoas «para arriba», conta a súa neta María
«PACIENCIA, TEN QUE PASAR»
«O meu avó paterno e o meu avó materno eran primos irmáns», bota a vista atrás María, que sempre tivo un vínculo especial co seu avó. «Non nos viamos moito, porque o meu pai é policía nacional e percorrémonos/percorrémosnos o norte de España. Viámonos en vacacións, e sempre nos gustou abrazarnos. Cando chegamos a Vigo, o meu irmán tiña 15 anos e eu 16, e entón empezámonos a ver máis a miúdo co avó. Xuntabámonos nun bar dunha tía. Ían os catro avós, os pais da miña nai e os do meu pai», relata María. Ao avó Celestino teno «nun pedestal». «A el quéreo todo o mundo, ninguén fala mal del. Nos meus 45 anos vino enfadado unha vez. Sempre sorrí, é tranquilo, sábeche levar, a todo lle ve solución. É unha persoa de poucas palabras que cando fala sentenza», asegura.
Celestino casou con «unha das muiñeiras, como chamaban á avoa de María e ás súas irmás, ¡que telita mariñeira!». El entendeuse cunha das fillas do molinero, mulleres que teceron «un matriarcado dos duros», tupido de afectos. «Elas, coa cabeza alta e sempre dispostas a remangarse. Contábanche as historias de cando se quitaban a roupa no cortello e as pulgas subíanselles amais ... Cousas moi duras e cousas felices».
Na casa de Celestino o que nunca faltou foi a xente. As comidas eran de 30 «para arriba», lembra María. «A casa do meu avó é un lugar de parada e de encontro. Coa pandemia botámolo de menos, o de vir e atoparche cos nenos que soben de bañarse na Charca do Alligal».
«A el non hai un neno que lle chore. A cara que se lle pon cando os volve ver... Non hai palabras, encólleche o corazón»
Celestino di que a pandemia «pasará, ten que pasar». Hai que botarlle paciencia, receita el, que viu de todo pasar. Sempre lle gustou contar historias e axudar aos veciños. Os bisnietos adórano, é un amor correspondido. «Se desvive por velos xogar -conta María-. E non hai un neno que lle chore. A cara que se lle pon cando os volve ver... non hai palabras, encólleche o corazón». «Agora, cando o vemos pachucho, dicímoslle que non se lle ocorra morrerse, que ten que pedirnos permiso aos netos», ri María, que sabe que ao seu avó lle gusta cumprir cos seus. E celebrar o mellor da espera: o reencontro.
