Os mellores patios para saborear o outono

Busca o abrigo dun patio. E rebélache. Non che encerres xa por moito que as nubes ameacen choiva ou o frío das horas temperás che vaia dicindo que o mal tempo chama á túa porta. Por que si, xa é outono, e que? Que o termómetro non supere os 20 graos non quere dicir que non poidas seguir respirando aire puro. Búscache un patio e abrígache das inclemencias meteorolóxicas. Mostrámosche os mellores refuxios para pasar o outono.

A nosa viaxe polos mellores patios galegos comeza en Pontevedra. Xusto detrás da Peregrina, atópase un local que pasa case desapercibido para o visitante, pero que é un dos bares con máis soleira da cidade. Os peregrinos, e os non tan peregrinos, deberían facer unha parada neste templo do viño de cunca, que nin sequera ten nome na fachada. Só pon Bar, pero si conta con sobrenome: O Parvadas. Porque o seu fundador non era moi amante das bobadas, e talvez por iso quedoulle ese alcume: «Foi polo meu avó, que foi o que colleu o traspaso deste local nos anos 40. Aquí xogábanse as partidas de cartas e sempre dicía: ‘Bah, iso son parvadas'. E ao final os clientes comezaron a chamarlle o Parvadas», explica Antonio, o actual dono do local, que tamén aclara que en realidade se chama Casa Fernández, precisamente polo seu avó Faustino.

Antes de que o seu antecesor tomase as rendas deste bar tamén foi coñecido como O Senado e La Parra. Este último nome xa dicía moito do tesouro que este bar esconde na súa parte traseira: un gran patio cuberto por unha gran vide, con capacidade para unha vintena de mesas, e onde os sábados ao mediodía Antonio ameniza os grolos cunha sesión vermú dun grupo local ou DJ.

Este tamén é un dos refuxios da Asociación Cultural Pena dá Boina de Pontevedra, unha das grandes penas da cidade do Lérez e onde cada un dos seus membros ten un vaso personalizado nesta casa. Aquí non podes deixar de tomar un ribeiro de colleita, servido como se teñen que tomar este tipo de viño, en cunca. Para acompañar este grolo con tanta soleira non pode faltar unha boa ración de polbo, as clásicas luras ou os chipirones. Tamén hai sitio para os amantes da zorza e o raxo e, por suposto, para a empanada. Faltaría máis.

Á fronte do Parvadas está Antonio Fernández, o neto de Faustino, e alí ten pensado quedar ata que poida: «Non, non, de aquí non me move ninguén. Oxalá que nin sequera o covid», asegura quen botou raíces no chan de terra que ten o patio baixo a parra. Este é o seu sitio. Tamén foi o do seu pai e, por suposto, o do seu avó.

XANXO, NA Pobra

Quen se acheguen ata A Pobra do Caramiñal buscando os sabores da cociña máis tradicional que serven no Xanxo saben que, no seu caso, iso de que a beleza está no interior non é do todo certo. Este restaurante de máis de corenta anos de historia sabe conquistar aos seus clientes polo estómago, pero tamén polo encanto do seu gran patio exterior, no que en tempos previos ao coronavirus podía dar servizo a 115 comensais, «pero agora, coas medidas de seguridade impostas podemos chegar a atender a uns 80», explica Xanxo do Porto, agora aos mandos do negocio que os seus pais, Rosalía e Xanxo, puxeron en marcha alá por 1979.

Poucas cousas hai máis pracenteiras que gozar, cando o tempo o permite, dunha boa comida á sombra da parra que preside o patio exterior dunha antiga casa de pedra reconvertida en templo do bo comer. «A xente cando chama para reservar sempre pide como primeira opción o patio, e se alí non hai sitio, o alboio, unha antiga adega que reformamos e que está xusto ao lado», explica o seu xerente. Conseguir mesa no exterior durante os meses de verán é tarefa complicada se non se fai con antelación, porque «aquí o inverno é moi longo e poucas cousas hai máis pracenteiras que comer fóra cando hai un raio de sol». ¡Que gran verdade!

A cociña do Xanxo zumega tradición mírese por onde se mire, desde a solicitada empanada de millo e berberechos ata as deliciosas xoubas pasando polas luras da ría ou peixes como o curuxo, rodaballo, pescada, linguado ou bacallau, que se poden degustar preparados á galega ou á prancha. «Elaborámolos segundo as receitas de toda a vida, as que nos ensinou miña nai, que é quen lle deu forma e vida á nosa carta», comenta Xanxo. E estando en porto de mar, o marisco non pode faltar. Racións de zamburiñas, navallas e ameixas repártense sen cesar tanto en mesas do exterior como do interior, e ademais, se a veda, o mercado e o peto permíteno, sempre cae algunha de percebes, rabudas -centola pequena- ou lagostinos. Os amantes da carne teñen no jarrete asado, a costela de vaca vella ou o chuletón de tenreira boas opcións coas que saciar a fame.

O bo facer nos fogóns e o trato próximo que ofrecen fai que comensais chegados de todas partes síntanse como en casa. «Hai clientes de toda a vida que sempre queren mesa non patio, e como non a teñamos, protestan», asegura entre risos. E é que mesmo no bo comer, a experiencia é un grao.

O PATIO, O Grove

Moito antes de que o sempre inquedo hostaleiro Nacho Escalante puxese o ollo neste lugar, o espazo que hoxe ocupa O Patio, no Grove, había xa sido precisamente iso, un patio, pero dunha escola. De aí tamén o seu nome. A escola estaba situada no casarón de pedra que hoxe ocupa o bar. Detrás dela ábrese unha leira de 650 metros cadrados, que hoxe foi acondicionada como terraza. Non sen unhas cantas peculiaridades.

A terraza do Patio articúlase ao redor de varios espazos. Un deles é o estanque no que se recolle a auga dun regato artificial que transita por entre as mesas, achegando unha maior sensación de frescor.

Outro dos elementos centrais é o escenario. O Patio é un dos templos da comedia de Galicia. Por alí pasaron os monologuistas españois máis afamados. Mesmo nun verán tan difícil e atípico como este, no que o local se viu obrigado a reducir a súa capacidade durante os espectáculos a 125 persoas, por alí pasaron Goyo Jiménez, JJ Vaqueiro, ÁlexClavero , Miguel Lago, Carlos Blanco , David Amor ou Pepo Suevos, entre outros. A máis diso unha nutrida nómina de grupos e músicos locais.

Eses 650 metros cadrados de terraza permiten ao Patio ofrecer o seu servizo cumprindo estritamente con todos os protocolos impostos, incluído o obrigado distanciamento entre as mesas. Iso si, a barra exterior permanece clausurada xa que o servizo se atende exclusivamente en mesa. Tamén se cernou sensiblemente o seu horario, reducido agora á franxa que vai desde as 19 horas á unha da madrugada.

Aínda así O Patio e a súa terraza —aberta durante o verán e cuberta no inverno— segue supondo unha opción ideal para gozar con comodidade e con seguridade, nunha contorna sumamente agradable, da súa oferta de cócteles e combinados, ou sinxelamente dunha cana ou dun viño entre amigos. Porque se algo caracterizou a este local desde os seus inicios foi a súa vocación de converterse en punto de encontro, ao que resulta case imposible abstraerse para quen visita O Grove.

COSTA VELLA, SANTIAGO

Poucas sensacións resultan máis reconfortantes que a de sentirse acollido pola natureza. E esa é precisamente a que un percibe nada máis cruzar o florido limiar do portalón que dá acceso ao patio do coqueto hotel Costa Vella de Santiago. Conta José Antonio Liñares, responsable do establecemento, que unha paisaxista lle advertiu de que o xardín contaba con infinidade de erros. Pero é que poida que precisamente nesa conxunción de erros, nese discurso vexetal caótico, nesa naturalidade non imposta, é onde estea o seu principal encanto. O que sobran son espazos estrutural e artificialmente perfectos pero absolutamente inertes. O que singulariza a terraza do Costa Vella é que conserva en boa medida aquela esencia da horta que foi. É un espazo vivo e acolledor do que uno inmediatamente séntese partícipe e non un molesto intruso.

A casa que hoxe acolle o Costa Vella foino da familia do escultor Francisco Asorey e en 1999 foi reconvertida en hotel. Recoñece, hoxe con certa vergoña, José Antonio Liñares que nun primeiro momento pensaron en habilitar o patio traseiro como aparcadoiro. Por fortuna, a proposta non saíu adiante e optouse polo plan B: unha terraza, que hoxe permanece aberta ao público desde as 8 ás 23 horas.

Mantivéronse varios manzanos, un limonero e o soberbio emparrado. Engadíuselle un magnolio, camelios e infinidade de plantas variadas, que salpican de sombras e cores o espazo e que propician a existencia de coquetos recunchos, como a mesita de pedra que hai entre os froiteiros, os bancos que hai baixo a parra ou as mesas que se sitúan ao redor da fonte, en cuxo pilón flotan as mazás recollidas. «A fonte foi un engadido noso. Gustábanos a idea de que non houbese música senón o son da auga», comenta Liñares. E así é. O seu permanente rumoreo unido ao bulir dos moitos paxaros que toparon refuxio neste xardín urbano arroupan aínda máis esa tan especial sensación que propicia o goce dun café, dun almorzo, dun vermú, dunha cana, dun viño ou dun combinado nesta terraza única.

---

---