Esta é a cociña máis revolucionaria do planeta

YES

Xavier Fonseca

COCIÑAR NA Antártida. Na base científica Juan Carlos I a hora da comida non só serve para alimentar ao persoal senón tamén para sociabilizar no lugar máis remoto do mundo

08 feb 2020 . Actualizado ás 05:00 h.

Na cociña da base Juan Carlos I prodúcese cada día unha pequena revolución. O concepto de gastronomía acada novas dimensións. Non se trata só de alimentar ao persoal científico e técnico. O menú debe ter en conta outras moitas cousas. «Estamos na Antártida e consígnaa número dous, despois da seguridade, é reducir ao mínimo o impacto humano. Antes de comezar a campaña hai un plan no que tratamos de responder a tres preguntas: que levamos, canto e por que? Traer cousas ata aquí xa require unha loxística importante. Temos que producir a comida xusta e necesaria para tratar de xerar o menor número de desperdicios», explica Dani Cortés, responsable de cociña da campaña antártica española na illa Livingston. Un pode acadar o equilibrio entre ofrecer un excelente e sostible servizo cando opta por un modelo de cociña baseado nunha idea: descompor o menú. «Cada ingrediente debe poder adaptarse a outros moitos pratos», comenta. O resultado é unha dieta espectacular da que dou fe. Cando un viaxa á Antártida intúe que certos privilexios desaparecen automaticamente. Sempre pensei que o para comer ben sería un deles, pero equivoqueime por completo.

AUGA DE GLACIAR

Hai 33 anos, os científicos españois decidiron levantar a base sobre unha praia en concreto da illa Livingston por unha razón importante, a presenza de auga doce. Existe un glaciar preto que se funde e nutre a un lago que á súa vez alimenta a un río que chega directamente ata as instalacións. O problema é que a auga de glaciar ten poucos minerais. O menú debe compensar este déficit. «Aquí non só se ten en conta o sabor da comida. Afortunadamente temos unha base sólida que non é outra que a dieta mediterránea. A partir de aquí tratamos de reforzar o consumo de froitas e verduras. Contamos cunha pirámide nutricional e cinguímonos a ela. Isto permítenos cubrir a falta de minerais que hai na auga», di.

Na Antártida uno está lonxe de todo e de todos. O persoal da base convértese de súpeto na túa familia. E para que todo funcione neste lugar tan remoto da Terra, a cociña xoga un papel fundamental. Aquí creouse un novo concepto: a alimentación como fórmula para sociabilizar, algo que Dani, que xa leva uns cantos anos aquí, consente con cariño. «Estamos nun lugar con poucos recursos en canto a cousas que se poden facer ou distraccións. Intentamos involucrar ao persoal na elaboración dos alimentos. A cociña está sempre aberta para que calquera persoa poida participar e aprender. Isto axuda a que todo o mundo poida abstraerse por un momento da súa realidade limitada», asegura.

Persoalmente fun testemuña da importancia que ten esta forma de entender a cociña. Cando estás aquí os sentimentos afloran rapidamente. Unha boa convivencia resulta imprescindible para que un poida gozar dunha experiencia única na vida. E é precisamente durante as comidas cando puiden ir coñecendo a cada unha das persoas que traballan na base. Ás veces un comentario sobre o boa que está a comida pode servir para romper o xeo cun compañeiro co que aínda non puideches falar. «Unha alimentación sa e atractiva favorece que este tipo de cousas ocorran».

Na cociña española máis austral todo é gratis, porque na Antártida non existe o diñeiro. Todo pertence a todos e sempre que haxa algo podes collelo sen problema. Realmente é unha experiencia incrible vivir cos petos baleiros. Tamén me dixeron que cando un volve á civilización, o choque é brutal.

A miúdo organízanse eventos nos que a comida é protagonista. Durante a miña estancia en Livingston acudín á base búlgara para participar nunha grellada. De novo a comida era a escusa para quedar cos científicos da base veciña coa que hai unha excelente relación. É outra das cousas extraordinarias que suceden aquí. Na Antártida non existen fronteiras. As nacións colaboran entre si en favor da ciencia, e o ambiente entre os diferentes países é excepcional. Joan, o xefe da base española, confesoume mentres saboreabamos a carne, que os búlgaros estaban a nos ofrecer toda a comida que tiñan. Por certo, que a carne estaba buenísima.

Os sábados a cociña volve ser un lugar de encontro para evadirse. Pola noite chega a quenda das pizzas. Todo o persoal bota un cable e cada un esfórzase por tratar de elaborar a mellor de todas. Hai un pique moi san por conseguir facer a máis rica de todas. «Os domingos pola noite propomos que cada un se faga as súas propias torradas con embutidos. De novo é un momento relaxado para que a xente comparta os plans que ten previsto realizar a seguinte semana», finaliza Dani.