Elas toman os mandos. Marta, Raquel,Tatiana e Antía despregaron as súas ás. Estas catro galegas forman parte do escaso 4 % de mulleres pilotos de España. Porque durante moitos anos o control foi dos homes, pero esquecéuselles que as mozas son guerreiras
09 novs 2019 . Actualizado ás 05:00 h.«Desde sempre tivemos a vocación de voar e de ter o mando. Así de contundentes responden Tatiana Álvarez (22 anos), Marta Ferreiro (19), Raquel Ortega (40) e Antía Quintá (22). Todas elas comparten a súa paixón pola aviación, unha paixón que ata hai pouco ás mozas non se lles permitía desenvolver. De feito, aínda a presenza feminina neste sector é mínima, xa que só o 5,18% dos pilotos comerciais do mundo son mulleres, segundo indica a International Society of Women Airline Pilots. A India sitúase á cabeza cun 12,4 %, un nivel superior á media mundial. Atrás quedan Francia, cun 7,6%; Xapón, co 5,6 %; e Estados Unidos, cun 5,1 %. No caso de España aínda estamos moi por baixo destas cifras, rozando o 4%, de acordo co Sindicato de Pilotos SEPLA.
FALTA DE REFERENTES
«Faltan modelos femininos aos que seguir, esa pode ser unha das causas polas que agora segue habendo poucas mulleres nesta profesión cando o acceso é igual para mozos que para mozas», explican desde a escola de pilotos AFN. Con esta afirmación concordan nosas protagonistas, aínda que recoñecen que aínda existen moitos tópicos que talvez impidan que unha moza se expoña dedicarse a iso. «A xente veme co uniforme e pregúntanme se son azafata, é como que se dá por feito que ao ser muller non podo ser piloto», di Marta. Do mesmo xeito que ela, as súas compañeiras sufriron os mesmos comentarios. «Hai pouco nunha gasolineira coincidín con dúas nenas e a súa nai. Ao verme co uniforme, a maior, que tería 6 ou 7 anos», dixo: «É azafata». Sorprendeume porque sendo tan pequena xa vinculaba o uniforme a ese posto e non pensou que puidese ser piloto. É algo cultural», di Raquel. Ela exerce como instrutora de voo na escola, un posto ao que se acaba de incorporar tras a súa baixa maternal. «Tiña xa ganas de volver ao traballo, a verdade», comenta. Algo normal, pero que tamén segue sendo un tabú na nosa sociedade. «Parece que es mala nai ou algo por dicir que che apetece regresar á túa rutina laboral», engade Raquel, que tamén comenta que non tivo fillos antes porque non pudou. «Coas condicións actuais de traballo, a crise laboral e todo non estaba permitido ser nai. Aínda agora é complicado conciliar en moitos casos», di.
«VIÁXASE MOITO»
A piloto de 40 anos tamén desterra outro dos tópicos máis comúns sobre o sector. «O de que non se pode ter unha familia porque se viaxa moito hai que esquecelo. Ademais, moitas compañas nas que traballan parellas con fillos favorecen a conciliación para que non lles coincidan os horarios e, por suposto, como noutras profesións se pode solicitar a xornada reducida. Doutra banda, os pilotos comerciais de voos de curta distancia teñen un horario de oficina. Poden realizar como moito tres voos ao día de hora e media de duración e durmir en casa», aclaran desde AFN. Sendo Raquel a maior das catro, moitos poderían pensar que para ela foi máis difícil o camiño. Se hoxe en día hai poucas mulleres pilotos, fai vinte anos a porcentaxe aínda era menor. «Na miña contorna ninguén se sorprendeu cando o dixen. Desde pequena gustábame todo o que tivese rodas, as motos, os coches, o sentir esa adrenalina .…entón o raro sería que quixese ser outra cousa», conta Raquel.
«LÉVOO NO SANGUE»
A recentemente mamá leva media vida na profesión: «Fixen o curso por privado con 16 anos», aclara Raquel. Algo que se mantén, porque de momento non hai unha formación pública para esta carreira: «Baixaron os prezos cos anos e hoxe en día o custo é similar ao de estudar nunha universidade privada», indican desde AFN. Precisamente, o factor económico é a causa de que moitos dos que soñaban con voar optasen por entrar no exército para facelo. «Eu lévoo un pouco no sangue pola miña familia, porque a miña madriña foi piloto militar. Hai anos era a saída máis común, pero no meu caso tiña claro que quería ser piloto civil», explica Antía. O ter un referente próximo deulle máis ás á moza de 22 anos para desenvolver a súa vocación. «A miña nai viaxa moito por traballo, entón na miña casa non supón ningún problema o de voar e as distancias. Si que é certo que algunha xente lle di á miña nai: ‘Estás de broma, a túa filla vaime a levar a min nun avión?'». Algo que tamén lles pasou ás súas compañeiras. «Non se se é porque nos ven novos ou polo feito de ser mulleres», expón Tatiana, e todas se pairan a reflexionar. Finalmente coinciden en que seguramente os seus compañeiros non reciban ese tipo de comentarios. De feito, Marta afirma ter escoitado algún que outro comentario machista sobre ela, aínda que as catro coinciden en que hoxe en día é menos frecuente. «As cousas están a cambiar e menos mal», engaden desde a escola.
SAÍDA PROFESIONAL
Aínda que as catro recibiron o apoio da súa contorna, Marta afirma que a súa avoa aínda alberga a esperanza de que decida dedicarse a outra cousa. «Dálle medo polo de voar. Tamén me di moito que se cadra me teño que ir fóra, e respóndolle: ‘Diso trátase'». E é que para ser piloto dá igual ser home ou muller, pero hai que ter unha serie de cualidades. «Saben o que queren e non hai obstáculos cando se establece o obxectivo. Se teñen unha meta, van chegar alí seguro», comentan desde a escola.
Para David Fernández, director de operacións de AFN, é sorprendente que aínda haxa poucas mozas. «Eu creo que a limitación vén desde as propias familias ás veces e é algo que hai que cambiar. Sorprendeume que hai pouco unha moza que é azafata preguntáseme se ela podía ser piloto. Por que non vai poder?», recalca David, que engade que: «Actualmente hai moita demanda no mercado polo que é unha profesión con moitísima saída».
Os requisitos para acceder á formación son ter cursado o bacharelato de ciencias, ou en caso contrario, realizar unha proba de acceso para saber se o alumno ten os coñecementos necesarios para realizar o curso, que dura dous anos. «Na última promoción non houbo ningunha moza e na penúltima só unha, Marta. A nosa experiencia coas mulleres é estupenda, de feito a Tatiana fómola buscar porque necesitabamos instrutoras de voo e é unha crack», aclara David, que ten claro que ao ser unha profesión vocacional, as mozas que deciden dar o paso para formarse van por todas. «Manexar un avión no aire dá unha sensación de control que nos encanta», coinciden Raquel, Marta, Tatiana e Antía. Porque as mulleres hai tempo que colleron as rendas da súa vida e non están dispostas a soltala. A voar, mozas.
