A escura rateira baleira

YES

El Outono Fotográfico también llega a las paredes de la sede del Ateneo de Ourense.
O Outono Fotográfico tamén chega ás paredes da sede do Ateneo de Ourense. miguel villar< / span>

04 ago 2018 . Actualizado ás 13:10 h.

Díxollo Kafka por carta ao seu amigo Max Brod: «Querido Max, o meu último desexo: todo o que deixo detrás de min é para ser queimado sen ler». O xenio non se refería a Ourense, pero a instrución do xenio axústaselle ben á cidade. Alguén traballa para que arda sen que ninguén se decate. E seguro que Ourense arde moi ben, pero conservemos aínda a esperanza de que apareza un Max Brod que desatenda a disposición do mestre e evite que as chamas destrúan esa obra colectiva que é unha cidade. O noso Brod debe darse présa. Á velocidade á que van as cousas, en dúas entroidos, Ourense quedou como Yosi no último concerto dos Suaves, cando se tirou ao público e o público abriuse como o mar Morto.

O martes comunicouse a defunción do Outono Fotográfico. Trinta e cinco anos ao carallo e un respingo de desolación polo espinazo. O empeño aquel de Benito Losada desde a Casa dá Xuventude deulle á cidade unha tensión cultural que agora se vai polo fregadero. A cantas persoas inspirou aquel esforzo. Inevitable comparar xeracións. Obrigado indagar nos liderados políticos que han anestesiado nosa encomiada propensión a facer boas cousas.

A unha certa distancia, dá a sensación de que a Atenas galega ha claudicado de si mesma. Da Xeración Nós de Risco, do café Miño de Otero Pedrayo, do Volter de Casares, de Méndez Ferrín, Quessada, Virxilio, Alexandro, Acisclo ou Buciños. De Cristina Pato e Fernández Naval.

As cidades galegas xogan nun taboleiro e cada unha marca a súa posición. Está ese novo vitalismo (tan Inditex) da Coruña; a piscina de autoestima na que se baña Vigo ou o admirable bombazo existencial de Pontevedra, onde ultimamente pasan moitas cousas moi notables. Mentres, Ourense se ha ir disolvendo nunha especie de nada, se ha ir borrando do mapa, rectificouse ata evaporarse, ha ir desaparecendo e isto percíbese ben desde unha certa distancia, a forza de comprobar que a cidade non é unha alternativa que ninguén contemple. A morte do Outono (e do Festival de cine) é un síntoma dunha enfermidade grave que debería estar provocando algún insomnio.

José Anxo Valente deixou escrito no poema Terra de ninguén, dedicado ao Ourense no que nacera: «Pequena cidade sórdida, perdida, / municipal, escura, pola que pasaban longos trens / sen destino». Aínda que esa «escura rateira baleira» da que o poeta escapou e coa que mantivo unha lendaria relación de amor-odio acabou sendo o seu destino final, pois Valente quixo enterrarse no cemiterio de San Francisco, xunto ao seu fillo. Outro enorme intelectual, José Luis López Cid, consideraba á súa cidade natal unha vila de «ananos morais», expresión coa que se abonou á lista de creadores con contas pendentes con Ourense e, particularmente, coas súas institucións, especialmente odiosas para o Príncipe de Asturias das Letras, que en 1989 aceptou unha homenaxe na cidade se lle garantían que os organismos oficiais non estaban presentes nin representados. Hoxe alguén se empeña en dar a razón aos artistas.

S