«Eu non son un poeta, son unha persoa que escribe cousas»

YES

ASÍS G. AYERBE

«O poeta que conquistou un país enteiro en menos de dez minutos», como di o seu libro, revive a final de «Got Talent» con emoción a pesar de esquecerse da metade do poema da vitoria: «quedei en branco. É imposible que un fillo non se dea conta da presenza da súa nai»

29 may 2018 . Actualizado ás 12:35 h.

O primeiro que lle confesou César Brandon á súa nai despois de máis dun ano sen vela foi o erro que acababa de cometer sobre o escenario de Got Talent. Ao soltarse dos seus brazos, aínda en shock porque a súa asistencia ao programa era unha sorpresa, a súa mirada seguía índose inevitablemente cara a ela. «Mirábaa todo o intre porque estaba a ver ese non ‘pasa nada, non pasa nada' nos seus ollos», lembra o flamante gañador. Ten 24 anos, pero leva toda a súa vida soñando co seu libro, escribindo poesías que non entenden de métrica e que só responden a unha norma: «Ser sincero comigo mesmo». Xa en España, onde se graduou en Traballo Social grazas a unha bolsa que lle trouxo de Guinea Ecuatorial, lanzouse. Espasa acaba de recoller todas as súas historias e de facer o seu soño realidade nas almas de Brandon.

-¡Parabén!

-Grazas, estou moi, moi contento.

-Que se che pasou pola cabeza cando dixeron que ti eras o gañador?

-Pois en principio estaba completamente en branco, era coma se non estivese a escoitar nada, e non foi ata un día e medio despois cando empecei a darme conta de que gañara o programa.

-Gañáchelo pola forma en que recitas os teus poemas, coma se estiveses a dar a alma en cada verso.

-Non é algo que controle, por iso sempre que recito algún poema é diferente cada vez, e depende tamén do momento, da situación... Pero si, xa que son relatos que están baseados en cousas reais ou en problemas sociais que de verdade me importan, a emoción está aí e é algo que non se pode evitar.

-Que che pasou co teu último poema, «Mamá», que se che esqueceu a metade do texto en canto viches á túa nai?

-Si, si, pasou iso co último relato. Eu xa tiña controlado todo o que son as cámaras, o escenario e onde está o público. Entón, claro, saio aí diante e o primeiro que fago é que a vexo, e xa quedo completamente en branco. Pero bo, consigo xuntar algúns textos, improvisar un pouquiño e sacalo adiante. É que a miña nai nunca me viu recitar, nunca o fixo diante dela, o relato era para ela...

-E xuntar todo. ¡A que che learon no programa!

-Pois si, ja, ja.

-Como a viches tan rápido? Sentiches que estaba aí ou foi unha casualidade?

-Non foi casualidade, estaba sentada moi preto. Creo que intentaron disimulala entre o público, pero é que é imposible que un fillo non se dea conta da presenza da súa nai.

-Nese último relato, «Mamá», xogaches coas opcións predeterminadas do Word 2016 e dixeches que á túa nai a queres a dobre espazo e a Times New Roman. Por que?

-Si, de feito é unha das partes que talvez non se entendeu moito porque hai que coller o principio e despois una das partes que non puiden dicir no poema, que é a parte de que por máis veces que a tomben, ela sente que a cursiva séguese vendo fermosa, e por iso dixen a parte final de querela recta.

-Cando che deixaron ir abrazala estabas como contido, e iso que levabas ano e pico sen vela. Era coma se non foses capaz de expresar o que sentías.

-Definitivamente, era iso. E ela sabíao. Xa despois cando falamos rompín todas as emocións que tiña, pero nese momento sabía que estaban aí todas as cámaras e estaba aguantando moitas cousas.

-Pero despois non podías deixar de mirala, ata che custaba mirar ao xurado.

-Si, si, é que é iso. Primeiro que ela estaba aí, e segundo, o que lle digo nada máis acabar o poema, o de que se me esqueceu. E ela contéstame ‘non pasa nada'. Estou a mirarlle a ela todo o intre porque estou a lembrar ese non ‘pasa nada, non pasa nada' nos seus ollos.

-Ela ensinouche que hai que pedir desculpas, dar as grazas e dicir por favor.

-Si, claro, iso foi unha dos ensinos básicos que me transmitiu a miña nai, unha muller humilde. Para min, á fin e ao cabo, a vida resúmese así. Se es capaz de dar as grazas, de desculparche e de pedir por favor as cousas tes gañada esta pequena existencia.

-Emocionáchesche sobre o escenario varias veces, pero sobre todo despois de que Risto entregáseche o teu primeiro libro. Non cho agardabas?

-A verdade é que non, xa sabía que estivera en contacto con Espasa, que ían sacar o libro, pero non sabía a historia que había detrás, a parte de Risto. O libro tiña que recibilo hai semanas e non o tiña. Para min as cousas non son reais ata que non as vexo, e o ver o libro aí fíxoo real.

-Contigo Risto foi bo, non?

-Iso din. Non o sei, non se se foi bo ou non foi bo, pero o que si sei é que foi sincero consigo mesmo, co que sentiu, e iso é o máis importante para min.

-Como definirías a túa forma de escribir poesía? Dá a sensación de que é moi libre, non atende demasiado á métrica nin se axusta a nada en concreto.

-Non. A forma da escritura é coma se fose narrativa, pero ao mesmo tempo poesía. A verdade é que non sigo nin unha soa norma máis que a norma de intentar ser sincero comigo e co que quero transmitir.

-Que xa é moito.

-¡Ooooh! ¡Grazas!

-Canto tempo levas escribindo? Como empezaches?

-Empecei a escribir entre o 2012 e o 2013, pero pensando en facelo levaba moitísimo máis tempo. As historias lévoas creando desde que son moi, moi pequeno, aínda que como pórme a escribir en serio e intentar tomar a carreira de escritor, desde o 2013 máis ou menos.

-Cóntame a túa historia. Chegas a España e...

-Chego a Ceuta porque saio desde Guinea cunha bolsa que nos gañamos despois de participar na selectividade e aí é onde empeza todo, ja, ja. Non hai moito segredo niso. Estudei o grao de Educación Social alí e agora estou acabando o máster en Investigación e Innovación Educativa en Cidade Real.

-Estás desempregado, pero «Got Talent» deuche un impulso para gañarche a vida con isto.

-Agardo vivir disto, oxalá. Bo, máis que dicir oxalá agardo traballar para que sexa así, para poder vivir disto.

-O teu libro preséntache como «o poeta que conquistou un país enteiro en menos de tres minutos».

-Si, ja ja.

-E que dis ante iso?

-Pois non o sei, porque en principio a min mesmo non me defino como poeta, pero non sei. Creo que é un pouco real, porque pasou iso. Nótoo cando saio á rúa no cariño da xente que viu o programa, ou nas firmas. Pero non creo que teña sido en menos de tres minutos. Creo que foi en tres minutos e nos anos que levo detrás tamén.

-Non che defines como poeta. Como che defines entón?

-Como unha persoa que escribe cousas, ¡ja, ja! É raro, pero é así.

-Lin por aí que che encantaría cantar con Cepeda.

-Son chíos que nos mandamos o un ao outro, pero eu non sei cantar, non teño voz. Eu escribo e recito, e el si que canta, así que nos mandamos uns cantos chíos e creouse o balbordo, aínda que non hai nada. Pero claro que me gustaría.

-E como che gustaría que continuase isto? Creo que che encantaría facer o piloto dalgunha serie ou o guion dunha película.

-Eu véxome escribindo de todo, teatro, cine, series... Para min levar a miña carreira a iso sería chegar onde quero chegar.

-A ti non che impón nada, nin sequera o formato.

-Exactamente, o formato non importa. Eu o que quero é seguir escribindo.