O Concello de Vigo leva desde o ano 2016 «vendo que facer con el»
20 abr 2021 . Actualizado ás 23:20 h.Esta semana o Museo Verbum Casa dás Palabras cumpre 18 anos. Inaugurouse con grandes fastos o 23 de abril do 2003. Ata se creou un comité de expertos (formado por Francisco Fernández del Riego, Víctor F. Freixanes, Manuel Toharia, Rosa Regás, Xosé Cermeño e Carlos Luis Rodríguez ao que se uniu pouco despois José Saramago). Falecidos á parte, á maioría non se lles volveu a ver o pelo en calidade de especialistas en xuntar vocais e consonantes. De feito, os que regresaron a Vigo, fixérono para dar conferencias na Universidade de Vigo e o Museo do Mar, pero por Samil non pasaron. Os máis mediáticos só achegaron facturas de transporte e estancia.
O seu primeiro ano foi o mellor. Tivo eventos moi destacados como a conexión co exastronauta Pedro Duque desde a Estación Espacial Internacional con nenos de toda España e os vigueses foron a velo desde alí nunha pantalla cando aínda non había Zoom. Contabilizou 63.000 visitantes no seu primeiro balance anual pero a maioría non volveron porque case nunca había nada novo que ver nese cubo colector de cubos didácticos deseñado polo arquitecto César Portela, que custou máis de nove millóns de euros e consumía cada ano un orzamento que superaba os 300.000.
Pasada unha década, o goberno tripartito deulle un impulso e logrou resituarlo tras unha estrepitosa caída, pero nunca volveu acadar as cifras iniciais a pesar de que dentro deste rexistro contabilizar sempre as visitas de escolares, principal fonte de afluencia.
En cada década aos políticos ao mando en Vigo deulles por unha obsesión fixa. Nos 90 foron os monumentos: O Sireno, pórtaa do Atlántico, Os Redeiros e os Cabalos de praza de España foron seguidos; nos 2000 foron os museos: O Verbum foi o terceiro inaugurado en Vigo en menos dun ano, despois do Museo do Mar e o de Arte Contemporánea. Carlos González Príncipe, entón concelleiro de Cultura, foi o adaíl deses espazos. O de Samil cofinanciouse ao 70 % con fondos FEDER da Unión Europea, que agora van destinados á obsesión do último goberno municipal: os túneles, escaleiras e ramplas mecánicas mentres a cultura se dilúe en anécdotas.
O actual goberno é consciente de que é un proxecto fracasado, pero aí segue. Fai cinco anos que por primeira vez publicamente, o alcalde de Vigo, Abel Caballero, recoñeceu o desastre: «Estamos a ver que facemos» co edificio do Verbum, foi un gran erro do que o fixo, equivocouse radicalmente», asegurou. Pero pasou un lustro e o erro non se emendou. O tantas veces anunciado plan de redefinición dos museos municipais contemplou trasladar o concepto do Marco ao Verbum. O único novo que fixo o goberno foi levar puntualmente festivais de grafiteros na súa zona exterior e concertos ao seu aparcadoiro, un espazo obviamente non acondicionado para tal fin.
Na súa traxectoria nin sequera salvouse o servizo de hostalería co que empezou, un bar restaurante que foi substituído por un interesante club de jazz con música en directo. No 2016 o Concello sacouno a concurso, pero non se presentou ninguén. O Verbum foi un adiantado ao seu tempo e moitos anos antes da pandemia e as visitas virtuais, ofrecía ese servizo, algo rudimentario. Hoxe non ten xa nin páxina web.
A Casa dás Palabras chega á súa maioría de idade como un adolescente desnortado, un magnífico espazo infrautilizado onde unicamente se desenvolvían ciclos de corais, que tamén o abandonaron polo auditorio Mar de Vigo. Os bandazos das súas exposicións temporais tampouco axudaron. Albergou mostras dedicadas á Policía Local ou a Cow Parade aínda que tivo un enorme éxito cunha dedicada ao pasado vigués: Emporium.
O exconcelleiro Xesús López: «Non importa quen ou faga, pero hai que reflotalo»
Xesús López Carreira estivo a cargo de a Concellaría de Cultura entre o 2007 e o 2011, e o Verbum xa era unha xoia pasada de moda. O exedil, que foi número 2 polo BNG por Pontevedra nas últimas eleccións xerais, reside agora en Santiago pero segue moi preto o que ocorre en Vigo e non esquece a etapa na que traballou pola cultura local.
Respecto da situación na que se acha o museo, cre que «é necesario facer unha intervención seria tanto na parte expositiva permanente, que ten erros e está desfasada, como na propia actividade do que é hoxe un museo, que ten que ser un centro de cultura que se active cada vez que pasa xente por alí».
López lembra sobre o seu paso pola xestión do colector de praia que non lles deu tempo «a facer unha recuperación profunda. Aínda que lle demos vida e aumentamos moito as actividades e as visitas, non foi suficiente. Andabamos na idea, por exemplo, de montar alí unha emisora municipal e quedou cortada».
O antigo concelleiro cre que «hai que esixir que se interveña porque é un espazo absolutamente morto» pero non é partidario de que se dedique a outra actividade que non sexa para a que foi concibido. «Existindo, as cousas hai que mantelas e actualizalas. Outra cousa sería cuestionar antes se tiña sentido ou non facelo, pero unha vez feito, hai que reflotalo e tratar de darlle continuidade. Non importa quen. Vigo necesita museos didácticos e ten sentido facéndoo ben», opina.