O fundador de Discamino de Santiago fixo a ruta 72 veces pedaleando xunto a persoas cegas, xordas e autistas que si puideron
23 abr 2021 . Actualizado ás 01:41 h.A raza humana vale a pena. Aínda que non faltan motivos para pólo en dúbida, porque son lexión os comportamentos insolidarios e a agresión indiscriminada dos que teñen ao aproveitamento persoal como guía exclusiva. Pero escoitar a Javier Pitillas (Vigo, 1962) carga as pilas. É imposible non sentir máxima admiración cando se lle ve pedalear por Vigo, Galicia, media España, desde Roma, polos Pireneos ou os Alpes xunto aos seus copilotos con discapacidade. Eles rin ou pechan os ollos e senten. Empápanse de sensacións, do aire, das fochancas, dos berros de ánimo dos viandantes. Son o seu alimento, o que lles fai máis soportable vivir nunha cadeira de rodas, non poder andar, non ter brazos ou pernas, convivir cunha desorde de sensacións e ata estar prostrado nunha cama ata a seguinte vez na que Javier e os voluntarios de Discamino poñan o tándem, o triciclo ou a cadeira en marcha para empezar a pedalear.
Lévao facendo coa compaña deles desde o 2009, cando Gerardo, un mozo sordociego díxolle ao acabar o Camiño no Obradoiro: «Javier, busca máis persoas con problemas como eu para facer o Camiño durante moitos anos». Van 72 camiños desde entón, en todas as súas rutas posibles, ata atravesando montes, e en todos os dispositivos con pedais ou rodas imaxinables.
«É impensable estar no mundo sen preocuparse dos demais. É unha forma de vivir», di enfundado no seu uniforme de sarxento da Policía Local de Vigo, a outra actividade coa que reparte a súa vida, e na que se centra tamén en atender a mobilidade de persoas con discapacidade.
Adestra cos seus copilotos cinco veces á semana, e el faino ademais nos tres quendas diarias. A serpe multicolor de Discamino circula case todos os días, faga frío ou sol. Os 90 copilotos, os usuarios, están a agardalo.
«Todo se pode, non hai que renderse nunca», di como primeira lección obtida das persoas con discapacidade ás que mesmo chega a definir como «amigo velcro», no caso de Gerardo, ao que coñece desde 1996. Dá tanto ou máis do que recibe, a pesar de ter xa como único referente visual un ínfimo punto de luz. Os pilotos comunícanse cos que non oen ou ven co tacto sobre as súas costas ou mans. Son un, na estrada, nas comidas, en albérguelos, asegura Pitillas. A fusión emocional e sensorial vaise axustando nos adestramentos e faise automática nos 800 quilómetros desde Roncesvalles, ou seguindo a Volta a España, ou facendo cume no Galibier ou en Alpe d'Huez. «Gerardo, por exemplo, pasa moito tempo de silencio, de escuridade na súa vida cotiá e de súpeto veslle rir e pregúntaslle que lle pasa. Entón cóntache unha anécdota da ruta, unha experiencia que lle dá forzas toda a semana».
«Estamos a disposición de toda a xente con discapacidade que queira facer o Camiño», pide que se diga e el mesmo repite deixando o seu número de teléfono mesmo aos estudantes cando acode a colexios a dar charlas. E non o fai por quedar ben. Testemúñano as familias como a de Fernando , un mozo de Cádiz que vive nunha cama e que lle é imposible pedalear ou estar sentado. Discamino deulle cobertura. «Uns compañeiros de Cádiz puxéronlle rodas especiais á cama e a empurrar desde Sarria ata Santiago», conta.
A campaña a favor da concesión do premio Princesa de Asturias da Concordia a Javier Pitillas atraeu o interese de máis voluntarios. Corenta pilotos teñen agora, pero non sobran mans. Hai que conducir furgonetas, preparar comidas, albérguelos e pavillóns de deportes para que todo estea listo ao final de cada etapa.
«Hai que mover os 70 quilos de cada un, os 70 do copiloto en moitos casos e os 40 ou 50 do tándem» ou vehículo adaptado ás necesidades de cada usuario, avisa. Pero reitera que o esforzo vale a pena, as familias cun autista, con persoas con discapacidade gañan, experimentan o que é dar algo de autonomía aos fillos que tenden a sobreprotexer. «Nós non paseamos xente, facemos deporte con eles», apostila para afastar a imaxe de coidador ou asistente.
Pitillas non o publicita, pero é Medalla Castelao e ten a Condecoración da Orde do Mérito Civil que recoñece unha conduta exemplar. O trato de servizo, de preocupación polos demais o pide a todos os seus compañeiros policías de calquera corpo. «Crer que se é Deus por ser policía é un erro, unha mentira, é ilegal e ridículo. O noso traballo é protexer, estar ao servizo da cidadanía», lembra, e por iso insiste en dicir como despedida que «se coñecen a alguén que quere facer o Camiño e non pode, aquí está Discamino».
EN DETALLE
Primeiro traballo
Profesor de educación física en Valencia. Foi dúas veces subcampión de España de 400 metros e campión de veteranos. «Se non vas a unhas Olimpíadas non es atleta», considera.
Viaxe máis especial
«Un dos Camiños cunha persoa moi especial. Acábase de morrer hai pouco», di contendo a emoción.
