Traballadoras esenciais demandan ás súas exmaridos por non coidar aos fillos durante o estado de alarma
08 jul 2020 . Actualizado ás 05:00 h.As demandas de divorcio derrubáronse un 30 % en Vigo a causa do confinamento e o parón xudicial polo covid-19 durante dous meses. A pesar diso, os tribunais de familia da cidade están a empezar a recibir un novo tipo de preitos relacionados coa corentena. Son demandas que presentan mulleres que desenvolveron o seu traballo en postos considerados esenciais durante o estado de alarma e que acusan ás súas exmaridos de incumprir o réxime de visitas e non facerse cargo dos fillos cando elas estaban no seu emprego durante a corentena. Eles puxeron como escusa que non podían saír da casa. Varias demandantes son traballadoras de supermercado.
A avogada Ana García Costas, encargouse de tramitar carias destas demandas emprendidas por traballadoras esenciais contra os incumprimentos dos seus exmaridos nas visitas. «Os meus expedientes de familia deste ano son similares aos anteriores», di, pero destaca un novo fenómeno. Os seus clientes pídenlle máis execucións por incumprimentos de visitas no confinamento. «Son contra pais que non acudiron a recoller aos seus fillos durante o estado de alarma. A min coincidíronme varios», di.
García Costas relata que ao principio do confinamento dábanse as demandas contras nais que non entregaban aos fillos, «pero cos criterios establecidos desde o decanato resolveuse sen necesidade de execución». Agora, cambiaron tórnalas e son as traballadoras esenciais as que acoden ao seu bufete. «Son nais que esixen o cumprimento do réxime de visitas que estaba establecido e os pais incumpriron», di a letrada. Esas mulleres culpan ás súas exmaridos dun incumprimento porque «non se facían cargo dos seus fillos deixando todo o tempo a cargo da nai».
Esta conduta dos pais divorciados explícaa así: «A escusa foi que eles non podían ir recoller aos seus fillos polo confinamento cando non é verdade porque coa sentenza era perfectamente posible trasladarse a buscar aos menores».
Costas tamén resalta que as mulleres que demandaron ás súas exparellas «eran empregadas de supermercados e elas si que tiñan que traballar durante o confinamento. Non só tiñan que traballar e buscar alguén que se fixese cargo dos seus fillos no tempo no que, segundo as sentenzas, xa sabían que estaban obrigadas, senón que ademais tiñan que buscar a alguén para que quedase cos nenos o tempo de visitas que correspondía ao pai». Agora, a avogada vai dirixir esas demandas contra os pais que eludiron as súas tarefas.
Redución de preitos
Aínda que o covid-19 fixo aflorar estes novos casos, a tendencia é a unha caída das rupturas sentimentais. O peche reduciu un terzo o número de divorcios e outros preitos de familia en Vigo, o que se explica polo parón xudicial desde marzo a xuño que só permitiu atender os casos que afectasen a menores. Os preitos relacionados cos divorcios, separacións e rupturas de parellas de feito, que inclúen tamén os litixios polas custodias e as pensións alimenticias, diminuíron un 29 % entre o 1 de xaneiro e o 30 de xuño respecto de hai un ano. Se o en 2019, os vigueses presentaron 790 demandas novas nas tres salgas de familia, este ano houbo 560.
Hai un ano, 317 parellas presentaron a súa demanda de divorcio ou separación fronte ás 207 deste ano. A caída foi do 34,7 %. En ambos os casos, houbo máis peticións de mutuo acordo que contenciosas (as partes van enfrontadas polos seus desacordos na división dos bens, a custodia ou o réxime de visitas).
Respecto das rupturas de parellas de feito (os chamados more uxorio, como denominaban os romanos a vivir xuntos sen casar), houbo 126 litixios en Vigo no 2019 e 96 este ano, cun descenso do 23,8 %. Só van aos tribunais as parellas que teñen fillos en común. A maioría son por mutuo acordo.
Nos bufetes que adoitan levar casos de matrimonios en Vigo non notaron tanto o descenso de preitos de divorcios porque lles volven chegar casos. A avogada Josefina Barros, experta en civil, admite que o descenso de preitos de divorcios parécelle «normal». «Hai que ter en conta que desde marzo ata xuño, o xulgado estivo paralizado, e ao facer a estatística, é lóxico que a porcentaxe sexa menor». Engade que «tras o confinamento e a volta a esta nova normalidade, non notei nin que baixasen nin que subisen os asuntos senón que se empezan a mover os que xa estaban en marcha e van entrando novos casos aos poucos», afirma.
Resalta que algúns expedientes de divorcio sobresaen máis despois do confinamento. «Vexo máis modificacións de medidas e execucións de sentenza por falta de pagamento de pensións de alimentos e compensatorias», di. A xurista cre que influíron motivos como que hai máis divorciados en paro ou en ERTE. «E tamén hai quen quere aproveitarse da situación para non pagar a pensión», recalca.
Vigo lidera a presentación de preitos na desescalada
Os xulgados de Vigo son os que máis demandas ou asuntos novos tramitaron entre as sete cidades de Galicia en xuño, ao comezo da desescalada e a volta á normalidade. En total, os avogados vigueses presentaron 6.751 escritos iniciadores e de trámite no primeiro mes no que os tribunais empezaron a funcionar a pleno rendemento tras case tres meses de parón da actividade, salvo casos urxentes ou prioritarios.
Os tribunais vigueses foron os que recibiron maior litigiosidad en Galicia en xuño. As novas entradas supoñen a cuarta parte dos asuntos presentados nas sete cidades galegas en xuño, que rexistraron 26.053 expedientes.
Os letrados de Vigo moveron 400 casos novos máis que os seus colegas da Coruña neste primeiro mes en que as salas reiniciaron a súa actividade. A situación deu un envorco porque hai un ano, era A Coruña a que rexistraba medio milleiro de preitos máis que Vigo.
Ao contrario do que se pensaba, tras o parón polo coronavirus non houbo unha avalancha porque a carga nova de traballo en Vigo é un 25 % inferior á de xuño do 2019.
Por vía telemática presentáronse 3.257 casos, 840 máis que hai un ano. Con todo, só a metade foron entregados persoalmente respecto de hai un ano.
A maioría dos novos casos que deben estudar os tribunais vigueses recaeron en primeira instancia (civil e familia), con 3.493 asuntos. Aínda así son 800 menos que hai un ano.
Ao iniciar a desescalada, tamén se presentaron 1.930 denuncias nos xulgados de Instrución, case 600 menos que hai un ano. Trátase de cidadáns que denuncian ser vítimas de delitos ou atestados policiais tras deter a un sospeitoso. Hai que destacar que durante o confinamento, diminuíron os delitos.
A pesar dos ERTE e despedimentos realizados no confinamento, os avogados vigueses só presentaron en xuño 672 casos laborais nos xulgados do social, a metade que hai un ano (1.310).
Do mesmo xeito, a sala do mercantil, especializada en concursos, e reclamacións a compañas aéreas só rexistrou o pasado mes 94 preitos novos fronte aos 125 de hai un ano.
Sobe a violencia da muller
As estatísticas revelan que, tras arrincar a nova normalidade, aumentaron as denuncias no Xulgado de Violencia sobre a Muller de Vigo respecto de hai un ano. De 171 casos de malos tratos rexistrados en xuño do 2019 pasouse a 179 no 2020. Son seis asuntos máis, o único tipo de preitos que subiron na desescalada. Hai que dicir que a sala de violencia de xénero seguiu aberta durante o confinamento recollendo as denuncias presentadas por mulleres contra as súas parellas e exparellas.