Leri enarbora a bandeira da quinta provincia

Jorge Lamas Dono
jorge lamas VIGO / LA VOZ

VIGO CIDADE

HEMEROTECA | O concelleiro Antonio Nieto Figueroa convocou a unhas dous mil presentas en abril de 1997 para reclamar ao Goberno central a creación dun novo departamento administrativo con capital en Vigo

22 abr 2020 . Actualizado ás 00:11 h.

«¡Basta, Vigo, basta, non permitas que ninguén se ría de ti!». Con este lema, Antonio Nieto Figueroa, coñecido popularmente como Leri, convocaba aos vigueses a unha manifestación o 25 de abril de 1997 para reclamar unha capitalidade provincial para Vigo. Non quería o veterano concelleiro que Pontevedra perdese a súa posición, senón que reclamaba a creación da quinta provincia galega.

Leri era entón o edil decano no Concello de Vigo. Iniciara a súa presenza no consistorio antes mesmo da chegada da democracia e, cando o cargo cotizou en urna, revalidouno sen esforzo. A teima da provincia foi unha constante na súa acción política ata que faleceu no ano 2003. A súa reclamación asentábase na carencia de servizos na cidade a pesar de ser a máis grande de toda Galicia.

Chegado o día, ao redor de dous mil vigueses responderon á convocatoria e congregáronse na Praza do Rei. Nun improvisado e emocionado discurso, o concelleiro, entón nas filas do grupo socialista, asegurou non sentirse por amais dos partidos políticos. «Quen si o está é Vigo», dixo, e vaticinou que os asistentes á concentración pasarían á historia, «porque a vosa resposta vai servir de exemplo e nun futuro non haberá nin un vigués máis de xeonllos».

O concelleiro agradeceu a presenza de todos, aínda que sinalou que botaba de menos a «determinadas persoas» que, pola representación que ostentaban, «terían que estar aquí». O máis que breve discurso de Neto Figueroa soubo a pouco aos asistentes, pero a emoción afogaba as palabras do veterano edil e apenas foi capaz de articular unas cantas frases. Lembrou que a única intención de tan singular cita non era outra que a de «reclamar o que nos roubaron», e engadía que aos vigueses non quedaba outro remedio que levantar a voz se non querían seguir comprobando como se desmantelaba a cidade de organismos e institucións, tanto políticos como económicos. «Ou esiximos a capitalidade ou se van a seguir burlando e meando sobre nós», berraba o veterano representante público.

Reivindicación antiga

Cada unha das súas palabras foi arroupada con aplausos e berros de «Leri, Leri, Leri». Os asistentes tamén fixeron ondear bandeiras de Vigo. A reivindicación exposta por Leri non era nova. O concelleiro presentara numerosas propostas pedindo para Vigo unha categoría administrativa acorde ao gran número de habitantes que tiña. Neto Figueroa pretendía que, aproveitando as eleccións autonómicas, celebrásese un referendo en Vigo para crear a quinta provincia. Pero a petición nin sequera tivera apoio entre os seus compañeiros de corporación, o que provocou que Leri deixase unha frase digna dun libro clásico: «É unha vergoña, ¡Vigo, que che fan?!»

Estamos servidos

«Estamos servidos con catro provincias», contestáballe José Manuel Barros González, alcalde do Porriño e vicepresidente da Deputación de Pontevedra. Sorprendentemente, o político do PP engadía que tras a quinta provincia viría a creación de «a sexta ou a sétima». O rexedor porriñés advertía que non habería apoio político para o empeño do concelleiro vigués. «Creo que temos moitas provincias en Galicia e, coas catro vellas e marabillosas que todos coñecemos, estamos moi ben servidos. Aínda que respecto moito ao señor Leri, que é un bo amigo, creo que se trata dunha petición innecesaria», dicía o alcalde porriñés talvez desconocedor que historicamente Galicia tivo sete provincias, tres delas no mesmo espazo xeográfico que hoxe en día ocupa a da Coruña.

Dous días despois da manifestación, a caixa de correos do lector de La Voz de Galicia recollía unha carta na que se adiantaba o discurso que posteriormente daría tantos éxitos a Abel Caballero. Dicía un lector que os políticos locais deberían priorizar os intereses de Vigo e non os dos seus respectivos partidos.

O caso é que Vigo xa fora capital da provincia en tres ocasiones, pero Pontevedra xogou mellor as súas cartas. Cando se realizou a reforma administrativa de 1820, durante o trienio constitucional, Galicia foi dividida en catro provincias: A Coruña, Lugo, Ourense e Vigo. Esta situación desapareceu cando o poder absoluto de Fernando VII foi reposto en 1823, regresando as sete provincias históricas, con Tui á fronte do actual territorio pontevedrés.

A segunda vez foi en 1836, pero naquela ocasión non pasou do papel debido á destreza dos políticos pontevedreses. A última vez foi en 1840, no marco das disputas entre liberais e conservadores, e tras unha pequena invasión armada da milicia viguesa sobre a cidade do Lérez. Tampouco naquel entón se materializou o cambio de capitalidade.