Polo seu bravura: O Atrevido

VIGO CIDADE

Durante 70 anos, os buques corsarios vigueses foron o terror dos mares, capturando ás súas presas allende as Cíes

12 novs 2019 . Actualizado ás 01:20 h.

Ao longo do século XVIII, o corsarismo foi todo un negocio en Vigo. Industriais locais armaban buques para saír a capturar mercantes inimigos máis aló das Cíes. Algúns daqueles barcos tiveron sobrenomes fabulosos: O Audaz, O Atrevido, O Veloz…E, ademais de episodios de guerra naval moi notables, deixaron na entón vila viguesa enormes beneficios, xa que sólo unha mínima parte do seu botín debía entregarse á Coroa.

Como relataba o cronista Álvarez Blázquez, «as máis abigarradas e valiosas mercancías chegaron ao fondeadero do Areal entre 1740 e 1808: teas de Damasco , bacallau de Terranova, especias da India, veas de Bujía, viños do Porto, café de Moka, curtidos, tonelería, fardería, herrajes, carbón…».

Operaban en Vigo buques en corso armados aquí, pero tamén desembarcaban as súas presas os doutros portos de Galicia. Así sucede en marzo de 1741, cando entra na ría o ‘Sacra Familia', armado en Marín e mandado polo capitán Jerónimo Biquet. Acaba de tomar o barco inglés Hellene de 16 canóns, tras unha brava abordaxe e unha encarnizada loita corpo a corpo sobre a cuberta. A presa é unha nave de 120 toneladas que marabilla aos vigueses. Sólo entre 1741 e 1748 entrarán en Vigo 61 buques apresados polos corsarios, mentres que outras 31 elixen Baiona para descargar o seu botín no mesmo período.

Algúns corsarios vigueses convértense en lendarios. Así ocorre co buque San Carlos, coñecido como O Atrevido, que sólo no ano 1779 fai seis presas, traendo a Vigo cargamentos de trigo, viño, sal, froitas e carbón. Os seus armadores era un consorcio de prohombres vigueses, encabezados polo industrial Buenaventura Marcou do Pont. Como vemos, nesta época a Confederación de Empresarios dedicábase directamente á piratería.

Como describía Álvarez Blázquez no seu libro Vigo na súa historia: «Podemos supor o xúbilo da poboación ao ver regresar as súas naves, traendo seica ao costado a desmantelada embarcación inimiga coas adegas repletas de tanta riqueza. O ouro corría despois abundante, botado a rodar con man pródiga polos afortunados filibusteros». É, xa que logo, unha época de bonanza económica, aínda que apoiada no latrocinio.

En 1781, o Gallardo e o San Antonio fan nove presas durante o verán sen sufrir unha soa baixa. Entre o cargamento que chega a porto hai laranxas de Berbería e bacallau de Terranova, que enseguida son vendidos polos comerciantes locais, deixando pingües beneficios á economía local.

Por esta época, a ría viguesa tamén dá acubillo a corsarios aliados. Así, en 1788 intentaron establecer aquí a súa base catro corsarios franceses e un norteamericano. Pero foilles denegado porque prexudicarían o notable negocio que facía a piratería local.

Desde 1796, cando Godoy asina a alianza de San Ildefonso co Directorio francés, repunta a actividade corsaria en Vigo contras os buques da súa Maxestade británica. En xuño de 1798, o navío vigués Santa Victoria , ao que coñecen como o Fortuna, logra apresar en augas de Portugal ao inglés Friendship. Como curiosidade, o buque corsario vigués sólo contaba con 25 tripulantes e un canón, mentres que o cargueiro armaba 12 canóns, que usou para intentar zafarse da abordaxe, aínda que sen ningún éxito. Ao amencer do 28 de xuño daquel ano, entraba o Friendship cargado de mercancías no porto vigués.

Ao ano seguinte, os corsarios de Vigo Protectora, Raio e Ventura toman oito presas inglesas. A ‘Ánima Soa' captura outros tres, con fardos e bacallau. E o Nosa Señora do Rosario, alias O Bolero, captura a fragata británica ‘Mary' tras un longo intercambio de canonazos e a posterior abordaxe con loita corpo a corpo.

En 1798, os corsarios da ría de Vigo volven triunfar. O Atlante, de José Colmenero, captura tres bergantines e unha fragata inglesa co seu buque armado con dez canóns, dos cales seis son pedreros: non habendo munición, boas son pedras. A finais de mesmo ano, un dos máis destacados é o Gavilán, que capturou seis barcos inimigos, un con dez mil fanegas de trigo e outro con dous miles quintales de bacallau. En 1799, están documentados 21 apresamentos de buques ingleses.

Así que, durante case un século, os vigueses foron piratas. Con permiso do seu rei, por suposto. Eran os tempos do corsarismo, que deixou en Vigo episodios de audacia e tamén grandes fortunas.