A cidade concentra a metade dos casos da provincia de violencia de xénero pero exclúena por non ser capital
26 jul 2019 . Actualizado ás 14:28 h.O feito de que Vigo non sexa capital de provincia volve restarlle a posibilidade de obter unha dotación xudicial. Neste caso, trátase de especializar un xulgado do penal en materia de violencia sobre a muller como o que xa goza Pontevedra desde hai varios anos. O Consello Xeral do Poder Xudicial (CGPJ) encargou ao seu servizo de inspección elaborar un informe para pescudar, en función da carga de traballo, cantos xulgados do penal de España deberían asumir a competencia en violencia sobre a muller en cada capital de provincia, así como en Móstoles, Alcalá de Henares e Xetafe.
En Pontevedra hai catro xulgados do penal na capital, dos que o cuarto está especializado en asuntos de violencia machista pero non exclúe outras materias. En cambio, dos tres penais de Vigo, ningún ten esa especialidade senón que se reparten os asuntos segundo chegan. E non parece que haxa solución porque o informe ignorará a Vigo por non ser capital. Paradoxalmente, un dos dous únicos xulgados de instrución especializados en violencia sobre a muller de Galicia está en Vigo, que celebra xuízos rápidos e deriva os demais litixios que investiga ao penal e á Audiencia de Pontevedra.
As estatísticas avalan a tese de que Vigo tamén tería que ter o seu xulgado penal de malos tratos. O 53 % dos procedementos por malos tratos que se elevaron á vía penal na provincia no 2018 xulgáronse nos partidos xudiciais de Vigo e Redondela, a cal entra na mesma xurisdición. No 2017, eran un 49,8 %. Mesmo así, Vigo tramita un milleiro de xuízos penais ao ano, dos que o 12,18 % son por malos tratos.
A tendencia é similar no 2019. No primeiro trimestre, Vigo elevou 36 procedementos de violencia de xénero ao xulgado do penal fronte aos 6 de Pontevedra, os 11 de Ponteareas, os 7 de Vilagarcía ou os 6 de Redondela. En total hai 80 casos desde xaneiro a abril. Entre Vigo e esta última localidade suman o 52,5 % da carga de traballo da provincia.
O estudo do Poder Xudicial só contempla tres excepcións en tres partidos xudiciais que non son capital de provincia. Todos están en Madrid. Móstoles elevou 90 procedementos penais no 2018 e 44 no primeiro trimestre do ano. Xetafe tivo 48 e 14, respectivamente, e Alcalá de Henares, 228 e 81. Compárese algunhas destas cifras coas de Vigo.
O acordo para realizar o estudo foi adoptado a proposta da vogal do órgano de goberno dos xuíces e presidenta do Observatorio contra a Violencia Doméstica e de Xénero, Anxos Carmona. A idea é cumprir o pacto de Estado contra a Violencia de Xénero aprobado no 2017 polo Congreso e o Senado.
Devandito pacto propón reforzar e impulsar a especialización dos xulgados do penal para «contribuír a optimizar a resposta institucional» fronte á violencia machista e facela máis efectiva porque se unen aos recursos persoais especializados doutras institucións como a Fiscalía, a Avogacía e os forenses.
O pacto recalca que os xulgados do penal son os que axuizan maior porcentaxe de delitos da lei de medidas de protección integral contra a violencia de xénero e anima a especializar «un ou varias en cada provincia para facilitar o coñecemento dos asuntos» de violencia machista. Pódese implantar «de xeito exclusivo onde o esixa o volume de asuntos, ou ben compatible con outras materias». Isto dá unha marxe para Vigo.
Motril, Sabadell, Vilanova i a Geltrú e Alxeciras teñen un xuíz penal para delitos machistas
Entre as cidades similares a Vigo que non son capital de provincia dáse o caso de Alxeciras, en Cádiz, cuxo cuarto xulgado do penal está especializado en violencia sobre a muller e quebrantamento de condena. Outro exemplo é o penal número 2 de Motril, en Granada, que está especializado en violencia machista e quebrantamentos de condena e medidas de seguridade. Ocorre o mesmo en Sabadell (número 4) e Vilanova i a Geltrú (número 4), ambos en Barcelona.
O Poder Xudicial destaca que aínda hai 31 capitais de provincia que carecen deste xulgado especializado en violencia de xénero, entre elas Lugo e Ourense. Seis capitais só teñen un xulgado do penal. No caso da Coruña, o penal número 6 dispón desde hai anos dun xuíz especializado en malos tratos e o mesmo que Pontevedra.
Un dos criterios que toma en conta o Poder Xudicial é que debe haber catro xulgados do penal no partido xudicial e, no caso de Vigo, só hai tres. Faise excepcións coas capitais de provincia con dúas salas como Albacete, Cáceres, Ceuta, Cidade Real ou Conca.
Sempre se reclamou na cidade unha cuarta sala penal pero pedíase para executar as sentenzas por delitos e facer seguimentos a condenados. Cada ano Vigo tramita entre 1.000 e 1.200 xuízos penais mentres que os catro xulgados de Pontevedra suman 1.455. A media de Vigo de 364 asuntos ao ano, similar á de Pontevedra. O Penal número 4 de Pontevedra, especializado en violencia sobre a muller, tramitou 315 casos, aínda que ao non ser exclusivo trata máis materias.