Unha torta de cenoria con historia

Begoña Rodríguez Sotelino
begoña r. sotelino VIGO / LA VOZ

VIGO CIDADE

XOAN CARLOS GIL

Os vigueses Álex Mene e Branca Crespán debutan na literatura infantil cun conto que invita a cociñar e aprender dos erros

11 novs 2018 . Actualizado ás 05:00 h.

Antes de que cociñar puxésese de moda e os nenos quixesen ser chefs e fixesen mellores sobremesas que os seus pais, a Álex Mene (Vigo, 1969) ocorréuselle un conto con tortas de cenoria como protagonistas. Unha estancia de varios meses no Canadá durante un programa de formación para docentes deulle o argumento que abriu a espita do seu debut como «autor con libro publicado». Escritor xa era. Novelaba e gardaba. Ou redactaba textos para varios xornais, que á fin e ao cabo, foi para o que se formou. Este vigués é licenciado en Ciencias da Información pola Complutense, aínda que a vida o levou logo por camiños máis próximos á creación, como fotógrafo, e tras doctorarse en Belas Artes, como comisario e profesor.

Pola súa banda, Branca G. Crespán (Vigo, 1974), licenciada e doutora en Belas Artes, tamén fantaseaba con compartir a súa obra tras longos anos de estudo, primeiro coa carreira e logo, as oposicións. De feito, ambos se coñeceron nesa tesitura, preparándose para ser profes de instituto. En concreto, nas clases nas que tiñan que debuxar unha estatua a carboncillo. Os seus destinos volvéronse a unir estudando a materia de debuxo técnico co mesmo preparador e presentáronse xuntos aos exames. «Aprobamos un exame tras outro e ao final conseguimos praza en expectativa de destino non mesmo sitio, non Politécnico de Vigo», lembra Mene. Despois os seus destinos separáronse ao obter prazas en distintos puntos de Galicia, aínda que seguiron conectados a través de varios proxectos de innovación educativa.

Tanta coincidencia non se podía deixar pasar sen máis e anos despois decidiron materializala asinando xuntos a súa primeira obra en forma de conto: A raíña dás sopapos, que publica a editorial Alvarellos no seu novo selo infantil, Verdemar. Sobre o relato destinado a pequenos lectores, a editora destaca que «convida a cociñar en familia e descubrir xuntos gustos gastronómicos ou receitas herdadas, sinxelas para elaborar en común».

E é que a historia ten a súa enxunlla. Hai uns anos, o vigués viaxou ata Otawa para participar no programa Piale da Xunta. A residencia asignada para a convivencia era cunha pintoresca familia canadense de orixe jamaicano. A señora da casa, que traballaba nun laboratorio, agasalláballe mañá e noite con tortas de cenoria, xa que a repostería era a súa gran afección e a carrot cake, a súa especialidade.

Un día a cociña fundiuse, de tanto trajín, pero o irmán da anfitrioa, electricista de profesión, encargouse literalmente da chapuza. Conectou mal os cables e a partir de entón, os mandos funcionaban cun código particular. «Para prender ou forno número 1 había que darlle ao mando 2; para ou tres, pulsar ou 5; e así». A anécdota serviulle a Mene para planear, con variacións, un conto infantil «un pouco tolo» que propuxo á súa amiga Branca, que rapidamente dixo que si. A ilustradora púxose a traballar niso e o resultado afástase dos estereotipos, tanto nos textos, como nos debuxos, xa desde a portada en negro. «Quería que fosen accesibles para os nenos no canto de tanto tratamento dixital e usar técnicas diferentes en cada cadro, colaxe, pintura, acuarela, lapis de cores... para que o poidan facer eles tamén», argumenta.

O contido tamén ten mensaxe pedagóxica: «Pódese aprender a través do erro, non pasa nada. A historia fomenta que alguén faga algo, equivóquese e se ría de se mesmo para superar as súas limitacións sen dramas», resume. Por outra banda, o escritor destaca que a obra esconde un subtexto, a defensa das familias monoparentais cunha narración aberta que permite ao lector encher o argumento adaptándoo á súa propia realidade.

Cada vez que presentan A raíña dás sopapos en colexios, como farán o próximo 15 de novembro na biblioteca de Salesianos, fan talleres con elementos plásticos e a editorial editou fichas con receitas e vocabulario específico en galego, castelán, inglés e francés para actividades das escolas ou festivais como o Culturgal, no que presentarán o libro. Os vigueses xa preparan outros proxectos xuntos. Mentres, seguen dando clase, ambos, de Fundamentos de arte. El no IES de Mos, onde tamén ensina debuxo, e el, no Alexandre Bóveda.