O Sergas non advirte aos que rexeitan ir á privada que pasan a outra lista de espera

Ángel Paniagua Pérez
Anxo Paniagua VIGO / LA VOZ

VIGO CIDADE

Óscar Vázquez

Cando ofrecen a un paciente operarse noutro hospital e rexéitao, deixa de contar nos rexistros públicos

27 may 2018 . Actualizado ás 09:30 h.

A ninguén lle gusta a agardar. Isto converte á lista de espera é un dos temas máis delicados que se xestionan nun hospital, porque supón establecer quen se opera antes. Se un paciente agarda demasiado tempo, o hospital chámalle e ofrécelle ser operado nun hospital concertado. Na área de Vigo estas intervencións fanse na nosa Señora de Fátima (grupo Vithas) ou no pontevedrés Domínguez (grupo Quirón Saúde). Aceptar a derivación é unha decisión persoal de cada paciente, pero o que os enfermos non adoitan saber é que se rexeitan irse á privada, pasan a formar parte doutra lista de espera.

Confírmano persoas que estiveron na lista de espera e que, cando lles ofreceron unha operación nun hospital concertado, rexeitárono, como Julio Carreira ou José Valverde. «Non me dixeron nada de que me fosen pasar a outra lista», aseguran ambos.

En España, grazas a un real decreto do ano 2003, os hospitais teñen dúas listas de espera, unha que fan pública (estrutural) e outra cuxa difusión se reservan (non estrutural). Esta última chámase non estrutural porque o Sergas considera que quen están nela non agardan por causas estruturais do sistema, xa que este, cando lles ofrece irse á privada, dálles unha alternativa. Noutras palabras, agardan porque queren.

Un portavoz do Sergas explica que cando o persoal dos servizos de admisión chama aos enfermos para ofrecerlles a posibilidade de irse a outros hospital explícaselle que se acepta a derivación se operará en breve, e que se a rexeita terá que seguir agardando. Pero non se lle di que o seu nome pasa a formar parte doutra lista. A normativa permite ao Sergas non facela pública e, xa que logo, non render contas sobre a súa xestión. Entón, danse situacións como a de Vigo, que chegou a ter unha lista de espera oficial dunhas 7.000 persoas cando as cifras reais duplicaban esa cantidade. Segundo os últimos datos publicados polo Servizo Galego de Saúde, o 31 de decembro do ano pasado en Vigo había 7.342 persoas agardando unha operación na área do Complexo Hospitalario Universitario de Vigo e outras 3.111 en Povisa. A lista de espera non estrutural non se coñece, aínda que fontes do complexo din que se está intentando reducir.

Segundo persoas que tiveron responsabilidades de xestión na sanidade de Vigo, o compromiso cos pacientes que rexeitan irse á concertada adoita descender.

O aniversario de Julio : mil días agardando

Esta semana, Julio Carreira colleu a moto e foise a Oia . Lera a reportaxe en La Voz sobre José Valverde, un home que leva case catro anos en lista de espera, pendente de que o Sergas o chame para operalo da columna. Preguntou por el no pobo e acabou localizándoo. Julio non coñecía de nada a José, pero tiña que contarlle unha cousa: el tamén leva anos en lista de espera. Tamén para o Álvaro Cunqueiro. Tamén para unha operación de columna. Este mes cumpriu mil días agardando unha operación. Hoxe fai 1.012.

Todas as historias de dor parécense, aínda que cada unha ten os seus matices. Os de Julio empezan entre as mesas dunha cafetería. Este home que agora remata os seus 62 anos traballou de todo, pero na súa última etapa era camareiro. Fai cinco anos empezou a sentir dores na cadeira. Seguiu traballando, pero non melloraba e acabou de baixa laboral. Estivo un ano e medio ata que a inspección médica lle obrigou a volver traballar, sen sequera examinalo. Seguiu doéndolle.

A dor da cadeira viña en realidade das costas. En agosto do ano 2015, unha traumatóloga incluíuno na lista de espera para unha cirurxía. Tiña un pinzamiento nas arterias que lle provocaba dores constantes. A intervención cualificouse como de prioridade 3, o que significa que debe operarse antes de 90 días, segundo a normativa interna do Sergas. Pero nos máis de mil que leva agardando pasaron moitas cousas. «Estáseme agreando o carácter... ata volvín a fumar», di.

Presentou ata tres reclamacións no hospital e só una delas obtivo resposta. Trátase dunha contestación tipo na que se explica que as operacións se ordenan tendo en conta tres criterios: a gravidade da patoloxía, a orde de inscrición na lista de espera e a prioridade que estableza o médico. Ademais, o Sergas ofrecíalle a posibilidade de operarse nun hospital privado de Pontevedra ou noutro de Vigo, algo que el xa rexeitara telefonicamente dúas veces. «Non me fío de como me vaian deixar», alega.

Fuentes oficiais da administración sanitaria explican que o día 2 deste mes chamóuselle para unha consulta preoperatoria en traumatología. «Dinme que no verán non se adoitan facer estas operacións...», lamenta. El lembra que a José Valverde fixéronlle o preoperatorio fai xa catro meses e aínda non entrou en quirófano, así que calcula que acabará cumprindo tres anos en lista de espera en agosto. Mentres, seguirá tomando un Ibuprofeno cada noite antes de irse a durmir.