Alfonso Martínez cre que a imposición da planta de transferencia provocou unha unión e un sentimento de barrio sen precedentes ata aqueles momentos

alejandro martínez

Teis viviu anos de loita contra a empacadora de residuos urbanos de Guixar. Miles de persoas saíron á rúa para protestar pola imposición dunhas instalacións que se consideraba que ían ser prexudiciais para o medio ambiente. A crise da empacadora foi a gota que colmou o vaso nunha parroquia que historicamente se considerou a gran esquecida das administracións. Producíronse situacións de violencia que foron reprimidas pola policía.

O 23 de xuño de 1994, máis de 2.000 persoas manifestáronse contra a planta. Veciños de Teis e de zonas próximas como O Calvario mostraron pancartas e corearon consignas alusivas ao goberno municipal. Ao final do percorrido, en Pórtaa do Sol depositaron baixo o Sireno un cadaleito que levaba o nome do barrio, sobre o que botaron numerosas bolsas de plástico, como contaba entón La Voz de Galicia. Os organizadores consideraron un éxito a mobilización e pediron ao entón alcalde, Carlos Príncipe, que reconsiderarse a súa decisión polos prexuízos que causaría á cidade. Dicíase que provocaría máis ruído polo incremento das frecuencias do tren e que o manexo de residuos faría que proliferasen na zona insectos e roedores.

Daquelas mobilizacións xurdiu un partido político coa esperanza de presentarse ás eleccións municipais e obter algún representante que fose decisivo para equilibrar maiorías, sempre en defensa dos veciños de Teis. Coñecíase como Si Teis, aínda que oficialmente a candidatura se chamou S.I. Barrios con Voz. Obtivo 5.900 votos, un 4 % do total, e quedou ás portas da corporación. Pero deixou a Carlos Príncipe sen maioría para gobernar, o que deu pé á absoluta de Manuel Pérez.

Alfonso Martínez Jiménez foi o candidato daquela aventura que xurdiu da indignación veciñal. Non conseguiron que se desmantelase a empacadora, a pesar das promesas en tal sentido. A negativa do entón conselleiro de Política Territorial, Xosé Cuíña, a pechar a planta de residuos vulnerou un documento asinado polo presidente de Sogama e o alcalde vigués polo que ambos se comprometían a desmantelar. Manuel Pérez, ademais de subscribir o protocolo, prometeu na campaña que o fixo alcalde cambiala de localización.

Pero púxose de manifesto o alto nivel de organización da parroquia. Os veciños envorcáronse con ilusión no seu proxecto político. «Si Teis supuxo reconducir toda esa enerxía cunha proxección social e autoorganizada. Eramos un movemento totalmente asembleario e desde a base. Houbo xente que gastou moita enerxía e parte da súa vida neste proxecto», lembra Alfonso Martínez. A agrupación logrou levar a cabo iniciativas positivas para todos os cidadáns de Teis. Grazas ao labor desenvolvido desde esta plataforma política conseguíronse avances como o novo centro social e buscouse unha localización para o centro de saúde. «Hoxe en día Teis é un barrio de acollemento de moitas familias que veñen de fóra. Paseas por aquí e ninguén sospeita do outro. Convivimos tranquilamente», afirma.

Alfonso Martínez destaca o papel das mulleres naqueles anos de loita e no propio desenvolvemento do partido. «O nome de Si ‘Teis barrios con voz' deber a unha das nosas colaboradoras». Destaca o papel de Carmen Fontenla, a alma máter da candidatura.

Tivo a empacadora as nefastas consecuencias que se vaticinaban para o medio ambiente? A plataforma manexaba un estudo de impacto ambiental dirixido por biólogos da Universidade de Vigo que alertaba das consecuencias. «Haberá que preguntarllo aos veciños que viven fronte a ela», responde Alfonso Martínez. «Imaxínome que a xente que vive fronte á empacadora, como ocorre en Pontevedra coa celulosa, xa se acostumou ao cheiro, pero chegas de fóra e dásche conta», engade. En calquera caso sinala que a empacadora foi moi mal xestionada politicamente porque «viña rebotada doutros barrios de Vigo». Teis tiña entón un sentimento de estar abandonado pola administración local. «O feito mesmo de que se quixese impor habendo unha oposición foi unha moi mala xestión», cre Alfonso Martínez.