A cidade dos 91 premios Grammy

Begoña Rodríguez Sotelino
Begoña R. Sotelino VIGO / LA VOZ

VIGO CIDADE

XOAN CARLOS GIL

As estrelas que actuaron en Vigo desde que entrou no circuíto internacional suman case cen Nobel da música

14 ene 2019 . Actualizado ás 10:44 h.

En 1967 nin os vigueses nin o resto dos galegos (nin case ningún español) tiña a posibilidade de escoitar en directo aos seus cantantes favoritos. Xa facía dous anos que The Beatles pasaran por España para tocar en Madrid e Barcelona, pero a maioría estaba noutra onda. Os precursores dos festivais tal e como hoxe os coñecemos (Illa de Wight ou Woodstock) aínda se estaban cocendo. Nas radios e nos guateques soaban Juan e Junior, Os Brincos, Os Bravos, Palito Ortega, Os Canarios, Raphael, Massiel, Karina, Beach Boys, Adamo, Sandie Shaw, Procol Harum... Vigo divertíase formando parte de numerosas sociedades que organizaban os seus propios eventos. E deleitábase con espectáculos cultos como os festivais que Amigos da Ópera organizaba desde 1958 (con Alfredo Kraus, Josep Carreiras ou Montserrat Caballé nos programas) convertendo á cidade en orgullo de melómanos. Pero tamén había modernos, que entón se chamaban yeyés. E grupos locais que «rachaban coa pana», como Os Stags, gañadores das 3.000 pesetas do primeiro premio no Gran Festival Ye-Ye que se celebrou o 19 de febreiro de 1967 no desaparecido Cine Rosalía Castro. Competían cos Cirios, Os Chalecos, Los Santos, Os Rebeldes, Os Nocturnos, O Clan ou Os Gamber's de Moaña. Pero tamén estaban Os Diávolos, Amórnelos, Os D-2, Os Crótalos e moitos máis. A movida xestábase en locais sociais nos colexios e institutos ou salas de festa como As Cabanas, A Palmeira, o Fontoria ou un pouco máis tarde, o Nova Olimpia, cuxa bóla de cristal empezou a virar en 1973. Foi alí onde a cidade empezou a cociñar a súa vocación internacional, xa que tivo no seu escenario a estrelas mundiais como Tom Jones ou hispanas como Machín, Nino Bravo ou Cecilia.

O salto dos 70 aos 80 foi espectacular porque foi entón cando a canteira local fixo case tanto ruído como Madrid cunha movida que quixeron emparentar pero ardeu pronto e mal. Bibiano Morón deixou a guitarra, a melena e a canción protesta para erixirse no primeiro gran promotor de concertos. Graduouse «cum laude» levando a Madonna a Balaídos. Aínda que sería inxusto esquecerse do primeiro gran concerto de éraa moderna que viviu Vigo no Estadio de Balaídos: o Rock dunha noite de verán de Miguel Ríos, en agosto de 1983, cunha entón descoñecida Luz Casal de teloneira.

Pero foi a partir da ambición loura cando todo cambiou. Entramos pola porta grande nos circuítos internacionais da música en directo e foi como un torrente. En 1992 chegou Dire Straits e B.B. King, Tracy Chapman, Celia Cruz, Paquito D'Rivera ou Milton Nascimento no Festival Afroamérica. En 1998 aterraron os seus satánicas maxestades The Rolling Stones. E ao ano seguinte, REM e Metallica. Xa non houbo stop. Desde entón choveron estrelas, algunhas máis míticas que outras, como Patti Smith, Blondie, Leonard Cohen ou Bob Dylan. Outras, tamén brillantes, como Caetano Veloso, Gilberto Gil, Oasis, Pet Shop Boys, Arctic Monkeys, Lenny Kravitz, Keane. Mika ou Norah Jones. Outras máis xa en plena decadencia, como The Beach Boys ou Gloria Gaynor. E asteroides latinos como Ricky Martín, Juanes ou Enrique igrexas.

Sumando todos os premios Grammy que recibiron estes artistas ao longo das súas carreiras, sáennos 91 (e sen contar os latinos, que só Alejandro Sanz, que tamén tocou en Vigo, ten máis de vinte). Poida que algún quede atrás, pero sen esquecerse do único que brilla no andel dunha casa de Nigrán: o que gañou no 2005 David Russell como mellor instrumentista solista por Aire Latino.

Tamén houbo grandes citas con outras músicas. O Festival Are More achegou desde o 2000 ao 2010 a artistas como Ute Lemper, Teresa Berganza, Kiri Che Kanawa ou Jennifer Larmore. Coa crise chegaron as rebaixas e os visitantes, agora, son menos lenda e máis flor dun día e de andar por casa. Os orzamentos municipais para cultura recortan sen piedade en música e bo gusto. Non importa. Nada é para sempre.