Camilo Nogueira, enxeñeiro naquel momento da factoría, foi un dos despedidos
07 novs 2019 . Actualizado ás 13:26 h.«Catro industrias viguesas foron pechadas a consecuencia dos paros que viñan rexistrando en solidariedade cos traballadores de Citroën». Así arrincaba La Voz de Galicia do 14 de setembro de 1972 a información sobre o primeiro dos grandes conflitos laborais que viviu Vigo, unha longa folga que ninguén podía imaxinarse en plena ditadura, e que acabou con centos de despedidos e con moitos traballadores durmindo máis dunha noite no cárcere.
Unha das persoas que viviu en carne propia aquela situación foi Camilo Nogueira. Puidese parecer que, polas súas circunstancias persoais -era enxeñeiro e responsable de fabricación da metade da factoría-, non se involucraría nunha loita en favor da semana de 44 horas fronte ás 48 que se facían entón, pero fíxoo. Tiña os seus propios motivos para sumarse ao paro. «Eu non reclamaba horario, a miña motivación de fondo, como a de tantos outros compañeiros, era a loita antifranquista», afirma.
Explica que naqueles anos nos que xa se albiscaba o final do ditador, «se aproveitaba calquer físgoa para loitar pola democracia. A folga do 72 respondía en boa medida a iso, e non meu caso tamén para reivindicar a idea de Galicia como nación», sostén.
Engade que calquera plataforma era boa para empurrar nesa liña. Facíase desde as fábricas, pero tamén desde organizacións cidadás ou entidades como a Asociación Cultural, fundads pouco tempo antes e que o propio Nogueira presidiu durante catro anos. «Alí había xente do mundo nacionalista de esquerda, pero tamén de Comisións Obreiras, que aínda que non estaban legalizadas xa estaban moi organizadas. Fundamos un grupo que se chamaba Galicia Socialista, que pretendía superar esa cuestión histórica de socialistas e comunistas», di.
O compromiso de Camilo Nogueira, como o de varios centos de compañeiros, foi tal que cando, froito as presións «e as represións», a maioría do persoal de Citroën regresou ao traballo, el non o fixo, polo que pasou a engrosar a longa lista de despedidos. «Ou seguimento dá folga foi masivo, pero chegou un momento non que xa era imposible seguir porque a represión era moi grande». Pero moitos, como foi o seu caso, seguiron aínda á conta de quedar na rúa.
A carreira profesional de Nogueira na factoría era fulgurante, ata o punto de que, de non ter participado no paro, todos daban por feito que ocupase en pouco tempo o posto de director. «Non me arrepinto», di.
La Voz de Galicia, na súa edición do 15 de setembro de 1972, daba conta do chamamento aos máis de 10.000 traballadores en folga que había en distintas empresas da cidade -Citroën, Ascón, Freire, Refrey, Vulcano, Barreras, Santodomingo, Álvarez, Reyman, Censa...- para que se reincorporasen aos seus postos. Publicaba así mesmo unha longa nota aclaratoria remitida polo que era entón director da factoría de Balaídos, Pombo Angulo, «tendo en conta a amplitude e importancia que vén concedendo o xornal ás informacións sobre o problema existente na nosa factoría...», dicía.
Transcendencia nacional
Camilo Nogueira asegura que aquela folga foi a máis imporante de España naquel momento. «A mobilización obreira tivo tal repercusión que se recibiron apoios ata de Cataluña», di. Sostén que o feito de que se dese aquel escenario en Vigo «non é casualidade», xa que era e é unha cidade industrial en todos os sentidos: pesca, naval, automoción, conservas... «Galicia é hoxe, en boa medida grazas a Vigo, un país exportador, moito máis que Madrid e tanto como Cataluña en proporción ao número de habitantes. Madrid vive de nós», asegura.
Para completar o panorama, había unhas organizacións obreiras moi ben estruturadas e moi potentes que habían nado pouco antes, como CC.OO. e o que logo sería a CIG, central en cuxa creación participou o propio Camilo Nogueira cando aínda non tiña ese nome. «A xente que moveu aquela folga non era só de Citroën. En todos vos centros de traballo había a mesma inquietude e, xa que logo, unha interrelación total».
Afirma que a prensa xogou un papel importante. «A noticia foi difundida con toda profusión de detalles. Non foi ocultada en absoluto» e lembra que o seu despedimento tivo un tratamento específico «por razón de que era un tipo raro, un enxeñeiro que defendía a democracia e vos dereitos dúas traballadores».