Dous achados arqueolóxicos nun castro en Nigrán e nun castelo en Mos sacaron á luz restos orgánicos que perviviron durante séculos +grazas á incineración
02 novs 2019 . Actualizado ás 20:46 h.o chan de Galicia devora os sitios arqueolóxicos, polo que apenas se atoparon aquí restos humanos nos poboados castrexos. A acidez do terreo cómese ata os ósos. Por iso son tan importantes dous achados dos últimos meses na área de Vigo. O máis notable, en Nigrán, onde apareceu material orgánico con dous miles anos de historia nun castro da parroquia de Priegue. E, o segundo en importancia, son as castañas asadas descubertas no antigo Castelo Grande de Mos, protagonistas dun magosto de hai 1.200 anos.
Un incendio foi crucial para o descubrimento arqueolóxico no monte de Outeiro Grande, en Nigrán, onde os seus antigos habitantes labraron petróglifos e levantaron un castro.
Os investigadores María Martín Seijo, Andrés Teira Brión e Carlos Rodríguez Rellán, da USC, e Andrés Currás, do Instituto de Ciencias do Patrimonio (Incipit) do CSIC, acaban de publicar os seus resultados na revista Vegetation History and Archaeobotany.
O castro está situado nos terreos dun centro de día e residencia da Fundación Menela en Nigrán. E as primeiras investigacións comezaron en 2006, cando se documentou que unha primitiva vivenda había vivido un pavoroso incendio. Os arqueólogos creen que, por algunha razón, os seus habitantes decidiron prenderlle lume deliberadamente, talvez para evitar que a casa fose ocupada ante un ataque inimigo.
As chamas non consumiron por completo o interior da edificación e, mediante carbonización, conserváronse restos vexetais, que se dataron entre os séculos II e I antes de nosa era.
O resultado é que se atoparon madeiras utilizadas na cuberta. Así sabemos con seguridade que aquela vivenda castrexa estaba techada por un armazón que usaba carballo, alcornoque e ramas de avellano, toxo e ‘xestas'. Por primeira vez documentouse tamén o emprego de cana para cubrir os fogares dos antigos galaicos.
Aquel incendio en Nigrán deixou tamén evidencias dos insectos que colonizaban a vivenda. Apareceron sementes de mijo, co que os castrexos se alimentaban, e algúns utensilios de madeira. En conxunto, esta investigación é todo un fito para a arqueoloxía en Galicia.
Castelo grande
Pero o lume non se apaga aquí. Porque nas últimas semanas coñecemos tamén outro episodio de conservación de material orgánico antigo grazas á combustión. Sucedeu nos traballos no Castelo Grande de Mos, onde se acharon unhas castañas asadas datadas hai 1.200 anos. «Estamos ante o magosto máis antigo de Galicia», proclamaban con humor desde a cooperativa Árbore Arqueoloxía, encargada da investigación.Ademais deste descubrimento, os investigadores atoparon a cuncha dunha ostra, algo que ten menos mérito porque a súa conservación é máis probable. Este bivalvo foi datado fai uns 900 anos, o que dá fe dunha mariscada nesta zona do interior nos tempos en que García era o rei de Galicia.
A clave para a conservación das castañas é moi similar ao que aconteceu no castro de Nabás, en Nigrán, onde o lume permitiu atopar restos de madeiras e outros materiais orgánicos de fai dous mil anos.
A fortificación medieval de Castelo Grande xa deu noticias na primeira investigación arqueolóxica hai dous anos, apuntando a actividade dun ferreiro no alto da torre, a 400 metros sobre o nivel do mar.
A fortaleza dominaba o Val do Louro, aínda que non parece relacionada con outras da comarca como o Faro de Budiño, o Castelo de Cans ou a fortaleza do Galiñeiro. E tamén está descartada a posibilidade de que fose derrubada polos Reis Católicos durante a coñecida como doma e castración do Reino de Galicia.
Así que o lume foi esta vez aliado para coñecer o noso pasado. Dúas investigacións arqueolóxicas na área de Vigo demóstrano.