Mondariz alberga o maior fuste de Galicia, seguido da Coruña e un bronce con empate técnico entre A Pobra e Zas
24 abr 2019 . Actualizado ás 10:25 h.Desde que Castelao publicou en 1965 o seu facsímil de , As cruces de pedra na Galizao afán de historiadores e expertos por estudar e catalogar uns elementos tan característicos da identidade galega non tivo fin. Pero hai un peculiar dato que escapou á lupa. Ou á cinta métrica. Cales son os cruceiros máis altos de Galicia? A resposta comeza no cemiterio municipal de Mondariz, onde se acha o ouro, seguido da herculina colexiata da Coruña, para un terceiro posto rifado entre o de Santa María A Antiga, na Pobra; e o de Romelle, na parroquia de Loroño, en Zas.
As catro cruces foron medidas empregando un sistema de precisión láser que detalla as dimensións dos tres elementos principais: o varal -a media vai de 2 a 3 metros-, o capitel e a cruz que o coroa. A do camposanto de Mondariz, atribuída ao canteiro Ignacio Cerviño, xa foi obxecto dun relatorio no quinto Congreso Galego de Cruceiros, celebrado en 2013. Conta con 8,48 metros (5.6, 1.2, 1.6).
O da Coruña, con 8,01 metros (5.42, 1.14, 1.45), ostenta a prata. Este exemplar, que algúns autores encadran no século XV, localízase ante a colexiata de Santa María do Campo e na obra Vos cruceiros, de Laredo Verdejo, xa se alude a que debeu tratarse dun traballo especial polo seu «perfecta talla e habilidade do canteiro».
O empate polo terceiro posto márcano os 6,22 metros da Pobra (5.15, 0.35, 0.72), que destaca pola súa planta octogonal e a súa localización ante o templo, e os do de Romelle (4.75, 0.70, 0.77), próximo ao pazo deste lugar de Zas e que o anterior autor encadra no barroco, aproximadamente do século XVIII.
Posibles razóns
«A altura debe estar en relación co prezo, pois canto máis alto sexa este de maior tamaño e calidade tivo que ser a pedra empregada para logralo varal», explicou Estanislao Fernández da Cigoña Núñez, experto da Asociación Galega de Cruceiros, Cruces de Pedra e Petos de Ánima, cunha trintena de publicacións na materia.
Ademais, Fernández destacou que altura non ten nada que ver coa calidade do cruceiro.