Cristina Ambel recolleu fai tres anos a testemuña que deixaron Suso e Olga en Cangas. En Verxel de Coiro, unha leira de 6.000 metros cadrados e con métodos ecolóxicos, cultiva verduras de tempada que reparte tamén en Vigo
27 mares 2020 . Actualizado ás 21:04 h.Un soño con compromiso ético. Verxel de Coiro naceu como un proxecto agroecológico en busca dun modo de vida digno, con compromiso ético, de responsabilidade compartida entre produtores e consumidores e respecto polos recursos naturais. O nome da empresa xurdiu das peculiaridades do lugar onde se sitúa, un espazo privilexiado onde aniñan e habitan multitude de paxaros no bosque de ribeira por onde discorre o río entre muíños. O cultivo é estritamente natural ou agroecológico, o que implica o mantemento da fertilidade natural do chan usando só compost e abonos orgánicos.
A sevillana Cristina Ambel cambiou o verde que se contempla polo que se come . Ambos reconfortan, pero un día, vendo que se lle presentaba a oportunidade de dar ese salto, non o dubidou. Fai tres anos que se fixo cargo de Verxel de Coiro, unha leira na parroquia de Cangas onde cultiva vexetais ecolóxicos de tempada. «Non temos o selo pero traballamos co SPG», conta. As siglas corresponden ao Sistema Participativo de Garantía que, como explica, «é un selo alternativo no que distintos produtores, consumidores, tendas e grupos de consumo certificamos, entre nós, a través de visitas ás leiras, que traballamos en ecolóxico. Facémonos pequenas auditorías entre os produtores da zona de Pontevedra», aclara especificando que, en concreto, o SPG do que forma parte é A Gavela, xa que hai varios e leste comezou a funcionar fai seis anos. Ambel explica que neste momento, en España non está aceptado a nivel estatal, «pero como é un selo de confianza, moitas tendas e consumidores acéptano porque saben que traballamos coma se tivésemolo».
Sobre as razóns que a levaron a prescindir do oficial aclara que non lle gusta a súa forma de funcionar, «levan unha porcentaxe das vendas e eu non necesito o selo ecolóxico para traballar e vender ecolóxico, gústame máis o outro método, aquí a xente pode vir á leira cando queira, e velo, por iso chámase así, é unha cuestión de confianza».
Cristina lembra que a leira a puxeron en marcha Suso Santos e Olga en tres leiras cedidas de distintas familias. Daquela, ela tiña un viveiro de plantas ecolóxico e eles eran os seus clientes. Ao cabo de ano e medio funcionando, unha enfermidade acabou en pouco tempo coa vida de a compañeira de traballo de Suso, que queda só co negocio, contando coa axuda de voluntarios. «Un ano despois daquilo o meu viveiro non estaba a funcionar todo o ben que necesitaba e propúxome traballar con el. Empecei axudándolle na tempada de verán, como contratada, pero logo xubilouse en xullo do ano pasado e fíxenme eu cargo da leira», explica sobre un terreo que ten preto de dous miles metros onde hai dous invernadoiros. A agricultora ten axuda dalgunhas fieis como Pepa, unha profesora de bioloxía xubilada que xa acudía a botar unha man cando Suso e Olga arrincaron o seu proxecto, e busca algún socio que sexa como ela quere.
Cristina, que é bióloga, chegou a Galicia hai 13 anos. Confesa que se namorou desta terra e rematou xa a carreira, que empezou en Badaxoz, na Universidade de Vigo. A súa tarefa en Verxel de Coiro é «de todo: sementar, plantar, rozar, recoller, vender...», enumera. Alí cultiva un pouco de todo: tomates, xudías, cabaciñas, pementos, un mezclum con máis de dez variedades de brotes...
Durante o confinamento forzado polo coronavirus a bióloga segue a súa actividade habitual. Aínda que se paralizou a subministración aos restaurantes aos que ela fornece, que son Pan de Millo, na parroquia de Coiro, e Menduíña, na praia canguesa. Continúa proporcionando o froito das súas hortas a tendas como Árbore, en Vigo, que tamén é membro da Gavela, e a particulares e grupos de consumo. «Sigo traballando igual porque, aínda que cesou o consumo duns, sobe o dos outros», argumenta sobre un tipo de comercio ao que a xente, ademais, acode de forma espaciada, con periodicidade semanal ou quincenal, «e agora mantendo as distancias, claro», engade.
A horta non fai envíos a domicilio, pero usa outro sistema que está máis en consonancia coa súa filosofía de quilómetro 0. Para servir a mercancía a particulares que non poden acudir á súa leira, en Vigo queda con eles en dous puntos fixos da cidade e tamén ten grupos de consumo en Cangas e Moaña para os que hai que apuntarse previamente. A lista de produtos dispoñibles cada semana pódese ver na páxina web (verxeldecoiro.com) ou contactando por WhastsApp ou correo electrónico.