Pilótaa e enxeñeira técnica aeronáutica sufoca lumes no sur de Galicia desde as bases de Ou Campiño e A Merca; «levamos á brigada ata o punto máis próximo»
19 jul 2025 . Actualizado á 23:28 h.«O hidroavión vai máis rápido, pero nós podemos chegar máis preto do lume». Abisai Carrascal (Valencia, 1979) é unha das poucas mulleres que pilotan helicópteros de extinción de incendios que hai en España. Desde o ano 2021 voa en Galicia unha das aeronaves Bell 412. É un helicóptero de mediano tamaño que transporta unha brigada de once bombeiros forestais ás intervencións máis perigosas, onde o lume avanza sen control, en paraxes illadas ou moi preto das casas. Esta mesma semana interveu na extinción dun incendio en Vincios, Gondomar, onde as chamas avanzaban perigosamente preto das vivendas. Cada verán alterna as gardas entre a base brigada forestal helitransportada de Ou Campiño, en Pontevedra, e a da Merca, en Ourense.
O seu traballo na extinción é de copilota. Ten a mesma formación que o piloto, pero coa misión de seguir sumando horas de voo para poder asumir o labor de comandante. A día de hoxe, a ela correspóndelle apoiar na tarefa de pilotar, pero tamén trazar rumbo e tomar decisións nun contexto de risco, onde a seguridade é prioritaria. «Busco puntos de auga, xa sexa un río, unha balsa ou un pantano e vou asistindo ao piloto ao mando. Somos un apoio aos medios de extinción que actúan desde terra», explica a tamén enxeñeira técnica aeronáutica, que é, ademais, responsable de calidade de mantemento na empresa salmantina Airworks Helicopters, contratada pola Xunta de Galicia para a extinción desde o aire.
A misión empeza cunha alerta a través da emisor. Para a organización da extinción, Galicia está dividida en cuadrículas. «É moito máis sinxelo que se nos dan un nome dun municipio», explica a valenciana, que se asinta cada verán no territorio minifundista galego para cubrir a campaña estival. «Coa cuadrícula temos o rumbo e a distancia. Unha vez chegamos ao lume, levamos á brigada o máis preto posible do incendio e buscamos un punto de auga para cargar e descargar onde nos indican». Previamente hai que facer recoñecemento do terreo.
Cada un destes helicópteros ten unha autonomía de dúas horas e unha limitación, a luz solar. De noite non hai intervención posible. «Voamos por referencia do terreo, sen luz non vemos as liñas nin os obstáculos. A nosa misión é de orto a ocaso». Estas naves complementan o labor das brigadas de terra e os hidroavións. «Temos a vantaxe de que podemos chegar a calquera sitio, deixar á brigada no punto seguro máis próximo. Aterramos no monte, nunha devasa ou nun pasto».
Pilótaa defíneo como un traballo «dinámico». Os momentos de máis tensión son os incendios próximos ás casas. «Desde arriba vemos á xente con mangueiras, con cubos... Lembro un incendio na ría de Pontevedra no que estaban a arder os eucaliptos ao lado das vivendas. Nese momento queres facelo todo rápido, para evitar que o lume lles chegue». Desde arriba, os incendios son máis impactantes, sobre todo os máis grandes. «Se hai moito fume ver a columna máis inclinada, se hai investimento térmico, ver que o fume non sobe. Ver avermellado, marrón... Á tardiña, coa posta de sol, parece outro planeta. A atmosfera cambia a cor e ver diferente. Ás veces, co portelo aberto, notas a radiación do lume», explica quen leva anos operando desde as alturas.
O seu rumbo foi máis un rodeo que un traxecto directo. Filla dun mecánico de helicópteros, tiña catro anos cando se subiu por primeira vez a unha destas naves. «Recordo que vin moitos reloxos e pensei: ‘‘Teño que entender como funcionan''». Xa quería ser pilota, pero lle parecía un camiño complicado e caro, así que decidiu estudar Enxeñería Técnica Aeronáutica. «Ao rematar COU, tiñas que meterte nun barco e marcar os atúns para poder facer horas de voo. Por iso decidín facer a carreira. Foi dura, pero aprendín moito».
Os pilotos de extinción de incendios son profesionais escasos; elas, moito máis. «Somos poucas mulleres porque a conciliación é complicada. Nestas campañas pasas vinte días fóra de casa, salvo que vivas preto da base, que é o raro. Nunha liña regular é máis sinxelo», analiza. Antes de voar, foi responsable de flota doutra empresa de helicópteros. Chegou a compaxinar un traballo para a empresa Airbus en horario de mañá con avións e, de tarde, en helicópteros. No 2015, cambiou a normativa e entón expúxose cumprir o seu soño de voar. Compatibilizou a formación en voo co seu traballo de enxeñeira a base de moito esforzo. «Ás veces tes que intentar ser pilota pura e centrarte en voar, pero cando tes unha avaría, a formación axuda. Se coidas o helicóptero, el cóidate a ti».
A súa canción
Unstoppable, de Sía. «Esta é unha canción moi enerxética e dinámica, ademais, a letra gústame moito. Descubrina cando estaba a aprender a voar. Nesa época, cando ía ao aeródromo, púñama para motivarme. É unha canción que me transmite moito, por iso elixina», explica.