«Os socorristas non somos policías de praia 'low cost'»

Monica Torres
mónica torres BAIONA / LA VOZ

VIGO

XOAN CARLOS GIL

Os vixiantes advirten que os concellos da ría de Vigo deben planificar o regreso aos areais e están a tardar en convocar as prazas

24 may 2020 . Actualizado ás 03:02 h.

Os municipios costeiros empezaron a buscar fórmulas para abrir as súas praias coa desescalada. Pero mentres valoran a implantación de cuadrículas, códigos QR e citas previas, os concellos están a aprazar en demasía a contratación de socorristas. Tanto, que van ter que rifárselos. A estas alturas, na ría de Vigo só o de Vigo parece ter resolto o problema. Ningún outro convocou aínda as prazas para este verán.

De entrada, hai un temor: que papel xogarán estes profesionais este verán? Javier Vázquez, presidente da Asociación de Socorristas Profesionais do Morrazo (Aspom), a única existente en Galicia e que agrupa a traballadores deste colectivo, advirte que entre as súas tarefas non están as de velar polo distanciamento social e outras normativas obrigadas polo coronavirus: «Nós non somos nin podemos actuar como policías de praia low cost. Estamos para previr, informar, auxiliar e socorrer, sempre en colaboración coa autoridade e a ordenanza en vigor de cada municipio». Ademais, piden garantías para realizar rescates na auga.

E, en todo caso, está por ver que haxa suficientes socorristas este verán. «Unha das poucas esperanzas é que se bote man de antigos profesionais que estean agora desempregados ou en ERTE polo covid-19 e poidan volver», explica Vázquez. O covid agrava a xa de seu difícil tarefa de completar os persoais que han de velar os 150 areais distribuídos na ría de Vigo. «Só Sanxenxo convocou a oferta de traballo así que, a estas alturas, os que antes fagan os concursos e con mellores propostas, serán os que consigan completar os persoais», advirte Javier Vázquez. Á hora de presentarse aos procesos selectivos, os profesionais valoran «a proximidade, a antigüidade no posto e a formalidade das condicións», indica, explicando que «a competencia na ría de Vigo é moi pequena, o maior desfasamento nos salarios pode ser duns 150 euros».

O Val Miñor, que necesita unha trintena profesionais entre o 1 de xullo e o 31 de agosto, incrementou os soldos o ano pasado para facer máis atractiva a súa oferta, con salarios brutos mensuais de 1.296 euros para os socorristas e 1.410 para o coordinador. Aínda así, só conseguiron contratar a 13 dos 31 que necesitaban. Este ano decidiron adiantarse convocando un curso oficial custeado polo propio Concello. Dezaoito nigraneses disputábanse doce prazas. Só deu tempo para realizar as probas acuáticas. Foron o 13 de marzo e acabaron poucas horas antes de declaración do estado de alarma, con quedouna en suspenso tanto este procedemento como todos os demais cursos de socorristas programados en Galicia. «O curso quedou suspendido e vaise a retomar nas próximas semanas, que xa se poderán usar as piscinas. En calquera caso, non dará tempo para que teñan o título oficial antes de verán», indicou onte o Concello de Nigrán.

O alcalde de Baiona e presidente da Mancomunidade do Val Miñor, Carlos Gómez, asegurou que xa están tramitando o expediente para licitar contratación dunha trintena de socorristas aínda que recoñeceu que vai ser difícil «porque todos os procesos de selección paráronse coa pandemia».

Vigo é o único concello que xa adxudicou o servizo

Vigo é, outra vez, o municipio máis madrugador na planificación da época estival. A xunta de goberno local aprobou o 30 de abril a adxudicación da contratación do servizo de vixilancia, socorrismo, salvamento, asistencia sanitaria de primeiros auxilios e seguridade e accesibilidade do baño de persoas con mobilidade reducida para as próximas tres tempadas (2020, 2011 e 2022) á empresa Salvar, Formar e Socorrer, por un valor total de 1,7 millóns de euros. A concesionaria comprométese a cubrir 300 horas de servizo cada ano durante o período estival.

As últimas dúas tempadas, o salvamento nas praias estivo a cargo da empresa Move Servizos de Lecer e Deporte, que despregou a sesenta vixiantes polos principais areais do litoral vigués.

As dificultades que atravesan cada verán os concellos das Rías Baixas para completar os seus persoais de socorristas non se deben á ausencia de profesionais, senón ás malas condicións de traballo que ofrecen ao persoal de salvamento. «Non é por falta de xente, é por precariedade, por soldos baixos e malas condicións», argumenta Javier Vázquez. O presidente de Aspom confirma que os soldos actuais son máis baixos que os de hai máis dunha década. «No 2011, eu gañaba 1.200 euros ao mes de soldo neto e agora son menos, cun total de 37,5 horas por semana», advirte o profesional do Morrazo.

Outra traba é que os concellos deben acudir ao Inem para contratar e moitos socorristas non están inscritos porque o resto do ano traballan noutras empresas. Por iso é polo que este ano a demanda de prazas poida aumentar como colchón para aqueles titulados aos que a crise sanitaria apartoulles dos seus traballos, tanto temporalmente como por despedimento.

De media son uns 150 os socorristas que se despregan cada verán nos areais de Vigo e da súa comarca, desde A Guarda ata Cangas. Na comarca do Morrazo, os persoais de socorristas son máis grandes que noutras partes de Galicia xa que teñen que cubrir unha maior superficie.

«Que ninguén pense que polo covid-19 as persoas van deixar de ir á praia. Irán, sin duda. E, de feito, probablemente para a maioría da poboación a praia é unha das principais alternativas», considera. Para Vázquez, as vantaxes son obvias: «Permíteche estar ao aire libre e hai moito espazo. Poida que a xente acuda de xeito diferente, que estean máis dispersos, e neste sentido confío no sentido común de moitas persoas, pero estou seguro de que irán á praia axiña que como poidan», indica o mozo socorrista do Morrazo.

O presidente de Aspom insiste en que o seu colectivo carece de autoridade para forzar ao acatamento das normas, polo que se requirirá unha boa coordinación coas forzas da orde en cada municipio.