As crías de quenllas azuis achéganse á ría de Vigo para alimentarse

VIGO

Marta Sanz

O biólogo Alfredo López lembra que son inofensivas e que se deben tratar con coidado

05 sep 2019 . Actualizado ás 14:24 h.

As crías de quenllas azuis, tamén coñecidas como tintoreras ou quenllas, achéganse cada vez máis á costa para alimentarse durante o verán. É unha tendencia que non existía ata agora, pero que se repite desde fai sete anos. Por este motivo, cada vez é máis habitual que os bañistas se sorprendan porque unha quenlla nade ao seu lado, como pasou recentemente na praia de Toralla, o luns, ou na praia de Patos (Nigrán), onte.

«Ata este momento era inusual», lembra o biólogo da Coordinadora para o Estudo dos Mamíferos Mariños (Cemma), Alfredo López. Explica que aínda non existe ningunha explicación científica a este cambio no patrón da quenlla azul, pero barallan varias hipóteses como, por exemplo, a alteración «da temperatura da auga ou o aumento da poboación na zona».

Os exemplares de quenlla azul que visitan as costas galegas son crías, con só semanas ou meses de vida, que para alimentarse penétranse nas rías e cada vez máis nas praias. O biólogo Toño Maño explica no seu blogue dixital, Tiburonesengalicia, que as quenllas só se achegan a unhas poucas millas de Galicia para parir. Lembra que a tintorera é unha especie de hábitos oceánicos e que «a medida que crece afástase máis e máis de nós».

Alfredo López explica que as quenllas están a chegar «as nosas costas máis tarde que ou ano pasado», pero segundo os primeiros datos recollidos o número de avistamentos é «máis ou menos ou mesmo que ou de 2018». O verán pasado os biólogos do Cemma rexistraron o ano pasado máis de douscentos avistamentos (un deles no Vao, moi preto do que se produciu o luns).

Alfredo López lembra que as tintorera son «inofensivas, porque se tratan de exemplares moi pequenos e que se penetran nas rías para poder alimentarse de peixes pequenos». Aínda que incide en que hai que tratalos con coidado porque «teñen dentes e poden facer algo de dano». Recomenda que se alguén se atopa na praia unha tintorera viva na auga «non a toquen nin a collan». Aos pescadores pídelles que se a quenlla pica tráteno con «coidado» e devólvano ao mar, mentres que aos bañistas que os atopen varados lémbralles que introduzan o máis posible á quenlla na auga cunha toalla, nunca agarrándoo pola cola porque é un xeito perigoso de collelo, «para que non sufra dános». Os dentes da quenlla son pequenos, pero poden chegar a causar algunha ferida.

Alfredo López lembra que a colaboración cidadá é esencial para a protección da especie. Pide que se atenda aos consellos dos expertos e que se chame ao Cemma cando exista algunha dúbida. Lamenta que aínda se dean casos nos que os bañistas non tratan do xeito adecuado ás crías e pon como exemplo unha chamada que recibiron recentemente: «unha señora nos avisou por teléfono que había unha tintorera atrapada nunha charca pola baixada dá marea. Mentres falábamos, ela non paraba de repetir aos bañistas que deixaran de tocar a quenlla», un exemplo, para López, da falta de concienciación entre a poboación.

A tintorera non é a única especie de quenlla que se pode atopar nas rías de Galicia. «Tamén pódense atopar melgachos, patarroxas e cazóns, doados de distinguir dá quenlla» recueda López. Ningún perigoso para os bañistas.

En xullo e agosto vararon na comarca 17 cetáceos, a maioría golfiños

O verán do 2019 foi o máis accidentado para os cetáceos en Galicia desde 1990. Vararon nas costas de toda a comunidade 90 exemplares, lonxe dos 20 que se rexistran de media entre o 1990 e o 2018, o que supón un aumento do 269 %. Na ría de Vigo foron 17 os cetáceos que vararon entre os meses de xullo e agosto, un 5 % máis respecto ao ano pasado.

A maior parte dos exemplares varados foron golfiños comúns polo que o Cemma puxo na especie o foco dos seus estudos para buscar a unha explicación á alta cantidade de varamientos. Unha das hipóteses que adquire máis forza é que os golfiños non se trasladaron a augas máis profundas explica López. «Non sabemos ou motivo, pero se non marchan hai moitas probabilidades de que rematen nas nosas praias», conclúe.

Durante a investigación, os biólogos non atoparon un patrón común entre os distintos casos, polo que, por agora, descartan que haxa unha enfermidade que afecte á maioría dos golfiños. Aínda que López lembra que a especie se enfronta a unha «enfermidade crónica» en Galicia pola destrución do seu ecosistema e polo aumento da contaminación derivada de actividades industriais. «Vos golfiños de Galicia son os máis contaminados de Europa», denuncia López.

Outro dato preocupante que constataron durante este verán é que a mortalidade nos golfiños é máis elevada nas «crías». Por agora, tampouco atoparon resposta, pero é un asunto que necesita dun «estudo en profundidade».