A Policía entrega na Audiencia á cuñada de Carmela Silva para que declare polo seu enchufe

E.V.Pita VIGO

VIGO

M.MORALEJO

Vanesa Falque é a principal testemuña do xuízo por o seu suposto traballo ficticio no Concello pero, ao testificar, mostrou lagoas de memoria e o tribunal reprendeuna

23 ene 2019 . Actualizado ás 19:20 h.

O presidente da Quinta Sección da Audiencia de Pontevedra, con sede en Vigo, ordenou esta mañá á Policía Nacional que localice á cuñada de Carmela Silva, Vanesa Falque, e condúzaa a declarar á sala no xuízo contra un funcionario xefe do Concello e un xerente por, supostamente, enchufarla nun emprego. Unha escolta policial entregou á Audiencia ao fío das 13.00 horas á cuñada de Carmela Silva, Vanessa Falque, para que testifique no xuízo dos enchufes. Entrou escoltada por dous uniformados pero xa no estrado, baixo un feixe de nervios, alegou que non entendía as preguntas da Fiscalía sobre se traballara algunha vez no Concello ou contestaban que non se acordaba. O tribunal tivo que advertirlle que esa falta de memoria podería constituír un delito de obstrución á Xustiza.

Falque é a principal testemuña do caso. Tiña que declarar onte pero non compareceu nin hoxe tampouco. A pesar de enviarlle unha citación por vía policial, os axentes non a acharon nin na súa casa nin contestou o teléfono. A Audiencia xa lle avisou onte de que, se non comparecía, podía enfrontarse a un delito de desobediencia grave, polo cal tería que pagar unha multa de 5.000 euros. Vanesa Falque chegou a estar investigada pola xustiza neste caso, pero foi desimputada, do mesmo xeito que o concelleiro de Participación Cidadá, Santos Héctor Rodríguez, que declarou onte como testemuña.

A testemuña pedira ser eximida de declarar fai unha semana tras presentar un informe médico, o que foi desestimado. A pesar destes problemas de saúde, a sala esixe a súa presenza. A propia Fiscalía pediu que sexa conducida ao tribunal pola forza policial e o tribunal ordenou que sexa entregada ás 12.30 para testificar. Formalmente, un imputado non ten obrigación de dicir a verdade para defenderse, pero unha testemuña si ten esa obrigación.

Os únicos acusados son o que era xefe do servizo de Participación Cidadá do Concello de Vigo, Francisco Gutiérrez Orúe, militante do PSOE, e o xerente de Imesapi, Ramón Comesaña. O fiscal pide para o primeiro oito anos de cárcere e 30 de inhabilitación, e para o segundo, sete anos de prisión e vinte de inhabilitación. Ambos se exculparon onte.

A segunda sesión do xuízo contou co relato da agora presidenta veciñal María Perez, entón xerente do centro cívico de Coruxo, que dixo que Falque negábase a traballar alí porque dicía que tiña que estudar para as súas oposicións de funcionaria. Houbo queixas de varios cidadáns, aos que contestou «Ti non sabes quen son eu». Pérez cualificou a situación de «desagradable». Asegura que Falque cobraba a nómina pero ignoraba en que posto concreto estaba a traballar nin a afectada quíxollo dicir. «Parecíame unha vergoña, que cobrase sen traballar, díxenllo ao xefe e el díxome que non podía facer nada, que lle obrigaron», dixo.

Mil chamadas 

Na vista de hoxe declararon outras tres xerentes de centros cívicos, agora traballadoras municipais. Unha delas dixo que Falque substituíaa e «facía o mesmo traballo que eu». Outra a viu no centro cívico do Casco Vello cun computador portátil para facer unha base de datos de asociacionismo veciñal e con axudantes do Banco do Tempo, un ente municipal que a propia cuñada de Silva dirixía.

Tamén declarou o interventor municipal, o cal sinalou que os traballos da cuñada de Silva tiñan unha aprobación do gasto e un informe que ratificaba que o traballo era satisfactorio. «Se vise algo raro, non tería pagado», dixo o interventor. O tesoureiro non puido ser citado para declarar hoxe.

Unha socióloga declarou como perito sobre as enquisas sobre a calidade do teléfono 010 e os servizos cívicos e que cobrou a cuñada. A experta asegurou que facer mil chamadas para encuestar tería requirido o traballo de 20 empregados en cada quenda para facer 400 entrevistas por día. Ve «un pouco complicado» que este traballo o puidese ter feito unha soa persoa como Falque. Ademais, o traballo presentado carecía de rigor metodológico pois non incluía a ficha muestral, a data entre o orzamento e a factura eran moi próximas e os prezos cobrados excedían o valor de mercado.

Declaración de Vanesa Falque

Na súa declaración, Falque dixo que non lembra ter traballado no Concello ou os centros cívicos no 2008, nin se a contratou o funcionario xefe Orúe. «Nin idea, non o lembro, non lembro nada», afirmou no xuízo como testemuña. Di que sofre un trastorno e unha doenza que lle impide entender as preguntas e que só se acorda en grao sumo inmediato, como un curso de formación ao que asistiu onte. Pediu varias veces que lle repetisen as preguntas sobre se traballou no Concello porque non as entendía.

O tribunal advertiulle que «algo terá que lembrar ou o tomaremos como unha negativa a declarar», e asegurou que «a súa postura non resulta sostible».

Finalmente, admitiu que si traballou no Concello pero non lembra o que fixo alí nin se traballou no servizo de atención telefónica 010, aínda que logo, ao ser presionada, admitiu que si, o mesmo que no servizo de queixas e reclamacións, «pero non me acordo do que fixen, iso foi fai cinco anos pero non me acordo do procedemento que se seguía». Con moitos nervios, asegurou que me estou mareando, fai cinco anos a miña vida era doutro xeito e acordábame das cousas».

«Suponse que estaba a traballar para o señor de Imesapi e díxome que fose ao Concello», explicou. O tribunal volveulle a advertir que fixese memoria porque son preguntas sobre cousas moi concretas e algún detalle lembrará.

Tras ser advertida polo tribunal de que a falta de memoria era «faltar á verdade» e que podria ser procesada por un delito de obstrución á Xustiza, Vanessa Falque empezou a prestar máis atención ás preguntas da Fiscalía.

Aínda que non soubo precisar os seus horarios, admitiu que fixo mil enquisas desde o Concello pero non lembra se tivo sensación de abafo para entregar en prazo as enquisas. «Unha persoa enrólase máis que outra e pór a falar unha hora», indicou.

Sobre uns traballos sobre os ERE en Vigo, dixo que «non me acordo disto para nada, pero para nada».

Conclusións da Fiscalía

A Fiscalía mantivo a súa acusación ao termo do xuízo contra o funcionario xefe Francisco Gutiérrez Orúe por prevaricación, malversación de fondos e falsidade documental e o seu suposto cooperador, o xerente de Imesapi, Ramón Comesaña. Por contra, a defensa propuxo que, en caso de ser condenados, fágano por un delito de tráfico de influencias, o cal xa tería prescrito.

A fiscala xefe de Vigo, Susana García-Vaqueiro, cualificou da declaración de Vanessa Falque como «interesada» porque só beneficiaba ao funcionario xefe mentres que logo mostraba «reticencias» a contestar a outras preguntas da acusación pública. Advertiu ao tribunal de que teña coidado ao valorar a «credibilidade» do testemuño da cuñada porque sospeita que os traballos que di ter feito son ficticios pois non hai rastro burocrático destes. 

Para a Fiscalía, houbo unha ficción nos contratos de nove expedientes que só pretendían xustificar o salario de Vanessa Falque no Concello. O propio xerente de Imesapi admitiu no xuízo que inicialmente Falque estaba contratada como substituta e que desde o Concello lle impuxeron a renovación de «esta parente dun cargo electo no Concello» aínda que non revelou quen llo ordenou aínda que a Fiscalía sospeita que foi Orúe.