Prima a prudencia, e agradece que a afección entenda o repregamento dun equipo ao que resucitou en semanas
16 feb 2021 . Actualizado ás 15:44 h.Subido a un taburete, na sala de prensa da cidade deportiva, Fernando Vázquez Pena (Castrofeito, 1954), ofrece dúas horas de reflexións sobre o seu equipo e a súa profesión.
-Deuse a coñecer en España na tempada 1995/1996 dirixindo ao Compostela e 24 anos despois protagonizou unha resurrección épica antes do entroido. Imaxinouse algunha vez unha carreira tan longa?
-Nos meus inicios non pensaba en ser profesional. Estaba a adestrar por aquí en Galicia e traballaba nun instituto e sabía que non deixaría nunca o ensino aínda que viñese un equipo de Segunda B de fóra de Galicia, porque non me ía marchar. Estaba conforme con traballar pola mañá no instituto e adestrar pola tarde. Cando deixo o Lalín e vou ao Racing empecei a pensar que aí talvez podería subir con el a Segunda División. Foi cando o empecei a pensar, aínda que logo fun ao Lugo e volvín pensar no ensino.
-Aquela tempada pasaron por equipos de Primeira máis de 30 adestradores, pero hoxe só seguen en activo outros tres ademais de vostede: Víctor Fernández, Rafa Benítez e Juanma Lillo. Ten 65 anos, a tradicional idade de xubilación, aínda que terá a cabeza noutra cousa.
-O fútbol sabes como é, e como é a sociedade. Empezas a coller anos e todo o mundo che empeza a catalogar dalgún xeito, que estás un pouco maior, por dicir a palabra máis suave, caduco ou que non estás ao día, chámalle como queiras. Creo que é un prexuízo social cara a xente que vai gañando en anos. Eu considero que estou moito máis preparado que cando empecei, evidentemente, e a formación non acaba nunca se tes certa paixón, ilusión.
-Se non lle chamou o Deportivo, Expúxose volver adestrar, mesmo a un equipo nesta situación?
-Tiven algunha posibilidade de adestrar... Eu quería retirarme en activo, dicirlle eu adeus ao fútbol.
-Como leva este éxito pola rúa, se cadra non pode pasear tranquilo?
-Teño a fortuna de que o club me permite vivir en Santiago, como na outra etapa no Dépor. A Coruña encántame pero, cando es adestrador, non tes que asinar autógrafos, dinche: «Parabén, míster». E pouco máis. Na Coruña sería un pouco máis complicado. Sei que estou na contorna do equipo e xera máis tensión. Pero saio da cidade deportiva no meu coche e teño 40 minutos relaxados ata chegar a casa relaxado.
-Ao subir ao coche, ao pouco de deixar a cidade deportiva, atópase un cartel de apoio.
-Si. Síntome responsabilizado. Polo club que é, porque a afección case fai unha manifestación ante o estadio antes dos partidos. Ás veces gustaríame non ser adestrador e ser afeccionado. A presión, un sae do autobús e ves o que che pide a xente... É unha responsabilidade impresionante para min e para os xogadores.
-Cada un manexa esa situación como pode. Talvez a outra persoa custaríalle xestionar ese nivel de apoio. Vostede parece que chega a gozalo.
-Claro. No Dépor sempre me tocou unha situación extrema, tamén na anterior etapa, así que talvez faga algo máis alá do que é ser adestrador. Fágoo voluntariamente, porque me gusta e creo que é importante. Dou mensaxes á afección para que me entenda e a xente móstrame un cariño que só vivín en Santiago, e non tanto. Unha confianza absoluta en min da afección, iso terá que ver co que pasou coa miña persoa no ano 2014. Ese cesamento así un pouco irregular faime ter máis cariño que doutro modo non tería.
-Na súa anterior etapa substituíulle Víctor Fernández, que chegou a falar dun clima autodestructivo. Percíbeo así?
-Non o sei. Cando me vou dun sitio cústame seguir ao equipo. Xa que logo esa situación de confrontación non a vivín. Preguntáronme cando volvín se notaba esa confrontación e xa dixen que non. Eu nunca o vivín nin fun consciente de que a afección do Deportivo estivese separada. É mentira que o culpable diso fose Fernando Vázquez. E creo que neste momento non ocorre. Analizar o Dépor actual significa que o Dépor cambiou, na dirección e no seu futuro. Creo que está claro. A xente podía estar encabuxada por non gañar e porque vía que imos a Segunda B e iso xeraba unha incerteza molesta para moitos afeccionados. O horizonte do Dépor está seguro, iso a xente percíbeo e di «imos axudar ao equipo» porque agora só hai un problema deportivo. Agora todos estamos xuntos nun mesmo obxectivo, salvar ao Deportivo este ano de baixar desde Segunda División. Iso é case máis importante que que o equipo estea a gañar partidos.
-Nos seus plans entraba tamén o longo prazo?
-Si, claro. Eu vin para estar en Segunda, pero poderiamos descender e tamén quería adestrar en Segunda B. Hai un longo prazo sempre que cumpra obxectivos. Sempre que ascenda...
-Pensaba en volver adestrar ao Deportivo en Primeira. Tamén será unha perspectiva a longo prazo.
-Eu imaxinábame que tería unha segunda oportunidade. Pensaba que si, e ás veces dixen que non a algunhas cousas, agardando que o Dépor me podería chamar. Tiña fe en volver ao Deportivo.
-En base a que?
-En base a nada. Sabía que era moi difícil pola situación, pero sabía que había unha posibilidade aí. Sería un soño.
-Pero polo panorama?
-Non. Non pensaba que puidese ser nesta tempada. Ocorreron moitas cousas raras no Deportivo que ao final permitiron que eu chegase este ano.
-O tempo cura as feridas?
-Eu non teño feridas o Dépor. Cousas así estrañas e raras como esa me pasaron noutros clubs, tamén no Mallorca, no Raio, no Oviedo, onde me asinaban catro anos... Situacións que para min eran incomprensibles. Preguntábame ás veces que pasaba comigo. Comprender a historia dun adestrador é moi difícil, tería que publicala. Vista desde fóra podes analizala, moi ben: «Debe ser algo raro este adestrador, cumprindo obxectivos deportivos, que pasa con Fernando Vázquez?». A prensa podería pensar: É un rapaz difícil ou complicado. Pero eu son un adestrador de club, entregado ao club ao 100%, aínda que me pasou isto.
-Cinco anos despois, que análise fai de todo aquilo?
-Estou igual que entón. Só unha persoa pódeo explicar. A min Tino Fernández díxome que me cesaba por falta de confianza, teoricamente por unhas declaracións que fixen en Arzúa . Cando un adestrador lle di á súa afección que non crea que imos fichar... Faremos o equipo que poidamos REVISAR, porque a primeira opción posiblemente non a poidamos REVISAR fichar, senón a segunda, a terceira, a cuarta ou a quinta. Falaba en defensa da secretaría técnica. O presidente entendeu que estaba a atacar ao club. Esas declaracións ante a afección son as de dicirlle «tranquilos, acougados, e a ver que facemos en Primeira». Nunca tiven intención de facer dano ao Dépor e menos ao presidente.
-Chegou a falar diso con el?
-Non. Eu nesa reunión levaba a gravación porque a ese acto entrou a Televisión de Galicia porque eu o permitín. Se non entrase a TVG non tería pasado nada. Eu leváballe toda a miña charla, xunto a Pablo Insua. Pero non a quixo escoitar.
-Se non entrase a televisión non tería pasado nada.
-Correcto.
-Como era a relación ata ese momento?
-Eu pelexaba por estar con xeito Fernández, a min gústame relacionarme directamente co presidente e que el saiba da miña man o que pasa. Tino Fernández non era accesible a este tipo de reunións. Falei con el unha vez, comín con el unha vez en seis meses porque llo pedín a Fernando Vidal. Ou igual un sábado que nos marchabamos ou nos chamabamos. Pero ter unha conversación así de presidente e adestrador, nunca, salvo ese día que comemos.
-Pasou un tempo sen adestrar no que se preguntou que pasaba con vostede. Nese período ao deixar Vigo ou neste último, que conclusións sacou, como o sufriu?
-Eu pensaba que cos anos que teño... No Compostela, cando empecei, chamábanme «Profe», así entre comiñas, como un teórico ao que lle faltaba práctica ou experiencia. Eu levaba anos adestrando en Segunda B, xa non era un descoñecido. Agora que teño esa experiencia resulta que o que leva é entregar os equipos a exentrenadores moi novos. Non teñen experiencia, pero supoño que teñen coñecementos. Eu xa entón valoraba máis o coñecemento que a experiencia. Agora parece que é así, ao revés do de antes, e eu parece que vou ao revés. Agora pídenme mocidade. Pero pasa no fútbol, na educación, na vida profesional... Cantos parados de 50 ou 55 anos hai que ninguén quere contratar. Hai un prexuízo sobre a idade, microviejismos, como micromachismos. Se es maior, que? Iso é só unha idea. Ti podes estar perfectamente.
-Non hai unha desactualización?
-Por que vai haber unha desactualización? Ti es un tipo que estás preparado para formarche continuamente. Por iso tes formación. Fórmasche para poder seguirche formando. Eu teño armas para seguir formándome. Hoxe é tirado formarse. Cando empecei non había nin un libro. Eu quería ler e ver fútbol. Pero non había Internet e ías ás librerías e de fútbol nada de nada. Estudei entón máis balonmán e baloncesto que fútbol, porque lía sobre iso. Porque de fútbol non había nada realmente. Hoxe un rapaz de 30 anos pode ter unha preparación impresionante. Queres ver a Guardiola, pois ves o seu equipo, queres ver outro, pois o mesmo. Ata podemos velo case adestrar. Antes vías un partido a fin de semana, que era o que eu facía, gravábao e estudaba. O coñecemento era máis lento, pero hoxe un rapaz de 20 anos que quere adestrar... Ten todo. Queres adestrar a xuvenís? Aquí tes un libro de texto. Logo falta a asimilación dese coñecemento que vas collendo, adestrando. Se non adestras, non o ves. Pero eu aprendín porque os xogadores me ensinaron, dábame conta no campo das cousas.
-E de todo o que estudou de balonmán e baloncesto hai algo que aplicase e que siga aplicando?
-Por suposto. Agora non, pero ao principio, si. Defensa zonal, individual... A defensa zonal, cando eu empecei, facíase porque Xulio Díaz, outra presenta clave na miña carreira, que era o meu profesor de táctica e estaba no CD Lalín, explicou a defensa zonal, que empezaba. entón. O comportamento dos 6 dunha defensa en zona do balonmán 6:0 é moi parecido ao dunha liña de catro.
-Chega ao Deportivo, colle ao pechacancelas, consegue seis triunfos consecutivos, un empate, 19 de 21 puntos. En Riazor pásanse de 8.000 a 27.000. A xente fala da promoción de ascenso. Chegouse a imaxinar que lle ían saír tan ben as cousas? Prodúcelle unha satisfacción persoal?
-Estou contento porque as cousas empezaron estupendamente, estou contento por ver Riazor, que é un espectáculo. O día do As Palmas a afección estivo alí cinco minutos despois do partido e non se marchou ninguén. É coma se estivésemos a xogar unha final. A xente concienciouse. Necesitámolos. O Deportivo é unha gran institución na Coruña, en Galicia e en España. A xente deuse conta de que tiña que vir ao fútbol, o equipo empezou a darlle vitorias e todo iso se xuntou. A cabeza dos afeccionados está libre, están entregados coma se fósemos un equipo que non ten problemas económicos nin de ningún tipo. A xente esquecer de todo. Eu lévoo con naturalidade, creo.
-Puido axudar o feito de tocar fondo? Hai uns anos había un inconformismo co equipo en Primeira. E agora na zona media baixa en Segunda, Riazor é unha festa.
-Si, ese é un efecto psicolóxico que funciona. Estás perdido... Eu vin ao Oviedo co campo case cheo en Terceira, e agora en Segunda A teñen a metade de afección. Cando queres subir, todo o mundo che vai a apoiar, pero cando tes unhas expectativas de ascenso e non as cumpres e estás en terreo de ninguén, como lles pasa a eles... O público dubida. Se entran en descenso, posiblemente o campo vólvase a encher. En Riazor pasa un pouco disto. Se estivésemos novenos, co ascenso lonxe, posiblemente non habería esta efervescencia de afección. É posible que non fósemos 28.000, senón 20.000, ao non haber aspiracións de ascenso nin perigo de baixar. Por iso a xente déixase levar.
-Pero esta situación obrígalle a mostrar unha forma de ser no seu repertorio como técnico, e adaptarse. Cunha conexión diferente á doutros clubs.
-Noutros clubs nunca notei isto e eu tampouco o sentía igual nin nunca tiven que facer un traballo extra que non fose o de adestrador, pero a xente tampouco mo pedía. Eu estiven en sitios con éxito, pero onde remataba o partido, e íame só cara ao coche, algo que é imposible aquí en Riazor. Ante iso... Aquí fago tamén un discurso táctico para que a xente me entenda, fago un discurso importante de que un club é grande se a afección é grande. É un razoamento irrebatible, porque é a realidade.
-Vostede estivo en Dépor e Celta . Compare.
-No Celta paseino mal. Díxeno moitas veces. Talvez foi un club no que, por razóns descoñecidas… Fun ao Celta en Segunda. Ascendemos cuns cantos canteiráns. Ao ano seguinte estivemos en Champions case todo o ano. Pinto foi Zamora. E, ao final, fomos quintos por culpa dun Sevilla-Barcelona, que se suspendeu porque chovía, e aos quince minutos podíase xogar. O Barcelona veu a Vigo antes e gañou, pero logo perdeu en Sevilla. Eu creo que iso estaba preparado, pero bo. Ao ano seguinte cometín o erro de seguir no Celta e non marcharme, cando tiña ofertas. Esa decisión e a de seguir no Valladolid foron as peores decisións, as que poden marcar unha carreira. Xogamos en UEFA ao ano seguinte e o equipo ía xusto. Unha parte da afección tomouna comigo. Eu era asubiado, pitado con certa continuidade. Ás veces, insultado na rúa. Estiven ben cesado. Sufrín un pequeno shock emocional, que me impedía adestrar. Por iso deixei de adestrar dous anos, que non quería. Logo cústache volver.
-Non respondeu á comparativa.
-Celtismo e deportivismo son dous movementos sociais moi importantes. Non entendo a mala rivalidade, o enfrontamento. Para o Deportivo é moi importante que o Celta estea en Primeira cando el está en Primeira, e ao revés. O que é difícil de entender é que o derbi galego sexa descafeinado porque unha familia coruñesa non quere ir a Vigo e unha viguesa non quere vir á Coruña. Pero isto foi politizado. E aí déixoo. Non poderiamos ter o mellor derbi de España? Sempre hai problemas. Cando ti podes defender ao teu equipo e, ao mesmo tempo, apreciar ao rival. Non. Aquí, o teu queres o teu e o outro o desprezas.
-Como se sentiu eses anos tras o Celta ?
-Mal. Sen forzas para dirixir. Que non tiña a paixón para adestrar. Porque había momentos en Vigo (fun bastante sancionado e estaba moitas veces na bancada por sanción) que era incapaz de ir á bancada ou ao palco. quedaba nunha sala interior vendo o partido pola tele. Non sabería explicar, porque non fun ao psicólogo, pero sabía que non estaba ben. Só era unha parte da afección, pero se o 20 % berra e o resto é silenciosa, pois se notan máis os ruidosos.
-Como foi ese proceso?
-Sufrín profesional e persoalmente. Cando digo que a bicicleta é o meu psicólogo é porque é así. A fin de semana non quería ver nin oír os partidos. Saía en bicicleta cando había partidos. Sufrín unha crise, digamos… Un shock emocional. Porque me paralizou a enerxía. As ganas de adestrar, de ver o fútbol… Pero saín.
-Como o logrou?
-Fun recuperando sensacións. Saía en bicicleta todos os días. Ao terceiro ano atopábame con ganas de volver. Negábame a entrevistas, a todo… Entón, parecía que estaba desaparecido. Non pisei Riazor desde que me marchei. A Vigo tampouco fun. Só vía fútbol por televisión. E eses anos tampouco nin iso. Só miraba os resultados. A maioría dos adestradores, cando están en paro, van aos campos. Porque así funciona. e eu se que funciona así, pero non o fago. Nunca o fixen.
-Pensoullo moito antes de volver ao Dépor? Aprendeu moito respecto da súa anterior vez?
-Non aprendín nada. É que non se que erros cometín. Que alguén me diga que erros cometín. Home, tácticos si. Erros de comportamento, como adestrador, de representatividade… Que me equivoquei nalgún partido? Seguro.
-Comportamentos que o levaron ao despedimento.
-Non hai ningún comportamento estraño.
-Que aprendizaxe tivo? Por exemplo, nótaselle que esta vez, tras tanta vitoria, advertiu de que pode chegar a derrota. Na anterior fase, co ascenso, chegou o mal momento e non se soubo levar.
-Como dixen antes, a perspectiva, mantela, non é doado. Saber quen es, de onde vés, como vés… O primeiro ano, cando baixamos a Segunda, a afección pedíame, por favor, que non nos vaiamos a Segunda B, que estivemos a piques de desaparecer. Cando saía do campo, os primeiros partidos, é o que me pedían. De súpeto, o equipo foi líder. Estivemos bastante tempo e logo pasamos a ser segundos. Chegou o momento no que se ganas con continuidade, tes que seguir gañando. Cámbiache a perspectiva. Estás aquí e logo tes que ser o mellor. Non se admiten erros. Nin que o rival compite… É un cambio de perspectiva importante. O mesmo podería pasar este ano. Empezamos para salvar ao equipo… Pero imaxina que gañamos en Zaragoza e ao Lugo. Posiblemente, a salvación estea máis preto e a fase de promoción tamén. Como imos reaccionar? Ímonos a cabrear se perdemos o seguinte partido? É posible porque se cambias o obxectivo, che cabreas, se pensas na salvación, non ten por que pasar nada. Unha cousa é ser esixente e outra dar as grazas por estar salvados ou pensar que é unha merda. Hai que miralo desde os 51 puntos, da salvación. Se logo hai camiño por percorrer, imos intentalo. Non nos imos a ir de vacacións.
-A bancada está preparada para iso?
-Si. A afección é xente normal. Xente que che escoita, que che entende… A xente enténdeme, porque mo demostra no campo. O equipo está un pouco replegado e a xente apoia. A xente apoia accións defensivas do equipo… Podía estar a pitar: “Pero que carallo é isto?” Porque queren gañar. Pero non. Porque eu lles digo que para gañar hai que xogar así. Pido tranquilidade e a xente confía. Vin un despexe un pouco así de Mollejo e a xente “buahhh”, a favor. A xente enténdeo. Está co equipo e co adestrador. A xente non é boba e ségueche.
-Esa forma de gañar é para sempre ou neste momento?
-Os partidos son noventa minutos. E eu dígolles, repregamento de medio campo. Temos o 40 % de posesión de media en todos os partidos. Sesenta-corenta non é tan diferente. O Cádiz tiña o 30 % e leváballe 12 puntos ao segundo. E ninguén lle discute ao Cádiz. O outro día o equipo progresou a nivel de pelota. Pero vas ter oportunidades. Noventa minutos dan para moito. Non creo que fagamos… Cando eu empecei a adestrar, isto era o normal. No ano 95, os clubs agardábanche e ti tiñas que agardar. Todo o mundo facía igual. Unha puta parede diante. Hoxe non. Porque o fútbol cambiou. E iso de iniciar… Todo o mundo ten que xogar en campo contrario, transitar rápido. Onde está escrito que hai que xogar así ao fútbol? Hai moitos equipos que xogan así. O mellor exemplo é o Atlético de Madrid. Gañou porque xogaba ao contrario de todos. E talvez a nós estes partidos hanos pasado o mesmo. Eu non teño que decidir as estratexias dos demais, pero esa é unha verdade histórica. A Simeone parece que lle vai peor cando… Hai ese runrún que «miúda merda, non xogamos a nada»… Pois se poden facer dano. Simeone empeza a dubidar. Fichan mellores xogadores… Pero no ano 95 nunca se criticaba que mal xogaba ese equipo. Antes non había iso de xogar ben ou mal. A prensa non o utilizaba.
-Cando empezou isto?
-Con Johan Cruyff e especialmente con Guardiola. Empezouse a estudar un modelo diferente. Cando eu estudei ninguén falaba de transicións e a definición de contragolpe era desde campo propio, non contrario. Antes había un bloque defensivo e contraatacabas. Na escola nacional de adestradores, eu tiven a Azkargorta. E como o manual dicía que contragolpe era saír desde campo propio en superioridade ou igualdade numérica, eu pregunteille que, entón, cando roubabas en campo contrario, como se chamaba iso? E respondeume. «Contraataquillo». E, desde entón, chámame Contraataquillo. No gol participan 3 ou 4 xogadores, con 4 ou 5 pases. Entón, a acción antes dun gol é rapidísima: 3, 4, 5 segundos… Como se xustifica que estea de moda o fútbol de posesión, porque iso non produce gol? Cal é a xustificación para xogar avanzado e ter posesión de balón? Houbo un momento que, especialmente os ingleses, dicían: “Bo, se o gol é así, fútbol directo. Está clarísimo”. Entón vían o fútbol dese xeito: pum, pum e chegar. Ou facer contraataque.
-Tras encomiar a Simeone, séntese identificado con Bordalás?
-Absolutamente, porque me parece un adestrador como un templo. O outro día, xogando contra o Barcelona, con xogo combinativo, xogando en campo contrario… Setién predícao. Bordalás non predica nada. Xoga como lle sae do papo… Pero o que estivo en campo contrario excepto quince ou vinte minutos foi o Xetafe. Entón, aquel equipo que din que dá patadas, que defende non se que...É un desprezo absurdo. Pero se che gañou a partida claramente. El non ten problema en dicir que é defensivo, pero vai ao Camp Nou e dille que con ese estilo vai e está no seu campo. Perdeu o partido porque non ten a Messi e algún máis. Bordalás non adestra para gustarse. El non adestra para xa sei que son, o meu equipo é que non se que.. El adestra dentro dunhas posibilidades estratéxicas, valorando a súa forza, a dos demais. El é adestrador de verdade. O ano pasado preto de Champions e leste en Champions. Tería que ser o adestrador que estea na cabeceira de todos os informativos. Ademais, Bordalás é un bo colega. Bo colega é aquel que non ten que falar do equipo rival para xustificarse. Bordalás nunca o fai. Mira os que hai que se xustifican falando do rival. Antes pasaba moito. Agora non tanto, pero segue pasando.
«Bordalás tería que ser o que abrise os informativos»
-Cal é o motivo da boa prensa do fútbol combinativo?
-O fútbol combinativo é produtivo. Máis que o fútbol directo. O fútbol directo como parte fundamental dun equipo fracasou. Podes combinalo co fútbol combinativo, porque se demostrou estatisticamente que produce máis goles o fútbol combinativo
-É partidario de adaptar os xogadores ao sistema ou ao revés?
-Elixes aos xogadores que crees que son mellores e a partir de aí creas un sistema. Outra cousa é se estás no Barcelona; o sistema está creado dalgún xeito e o adestrador só ten que fichar: quen é un bo 8, quen é un bo 9, quen é un bo 10… Iso ten vantaxes, pero só o pode facer un equipo moi grande. Un pequeno non pode fichar a quen queira. Ser secretario técnico do Barcelona é tirado, poderíao ser calquera. É moi doado: un lateral dereito ofensivo, un lateral esquerdo ofensivo, un mediocentro… Vas ao mercado e tes que fichar unha figura. Tes pasta para iso. Non fallas case nunca. Outra cousa é fichar para un equipo que non ten sistema. Fichar para o Real Madrid é moi complicado.
-Coa proposta actual, haberá un traballo mental que prepare ao equipo para aguantar que lle disparen vinte veces. Aínda que eses tiros non vaian a portería.
-O meu obxectivo defensivo é que non me tiren a portería. O primeiro é recuperar a pelota, pero tampouco somos uns grandes recuperadores. Recoñezo que nalgún momento estou a violentar a algúns xogadores, que non xogan na posición na que poderían render máis, pero encaixar a calidade co que necesita o equipo, ás veces non é doado. Ese traballo extra pídollo aos xogadores
-O exemplo dese violentar podería estar nos carrileros. A Eneko pídeselle unha presenza ofensiva que non parece axustarse ao seu perfil e a Mollejo un reposicionamiento. Como foi ese traballo?
-Son procesos naturais. Non fago nada especial. Adestro, explícolles a súa función. Cada exercicio que fago é un adestramento táctico, cun sentido. Non fago nada que non teña un sentido. O equipo está a crecer a nivel de prestacións de alta intensidade e a nivel físico. Despois saben o que teñen que facer. Como teñen que atacar, como teñen que defender… Nos últimos goles, un foi de Bóveda a centro de Mollejo e outro de Mollejo a centro de Bóveda. Iso é o normal. Os partidos téñenos que solucionar Sabin, Koné, Aketxe, Çolak, e os dous laterais… É a súa responsabilidade.
-O rendemento de Bóveda en ataque está a sorprender.
-Os futbolistas son o que son por moitas razóns. O problema de Bóveda para non estar máis arriba non é físico nin táctico, é técnico. Tácticamente é un xogador intelixente, moi intelixente. Le moi ben os espazos, e logo é dos que van e volven, transita con facilidade. Iso é o que fai grande a un xogador e a un equipo: transitar con facilidade. Aos xogadores con máis calidade, o ir e volver cústalles máis. Hoxe en día tes que ter futbolistas deste corte. O fútbol non é como xogan os nenos. Atacar, atacamos, pero o fútbol non é só ataque. O fútbol é ataco, defendo, ataco, perdes o balón, balón parado… Son encadenamientos. Cada certo tempo, o fútbol ten descansos, pero mentres non os haxa tes que estar activo. Non podes estar: ataco, paro. Isto de que o dianteiro se empeza a subir as medias e tal… Iso era o fútbol antigo. Eu teño visto a Rivaldo ir de pau a pau, do campo rival ao seu. Iso é un xogador de fútbol. Que parvada é esta de que se defendes non podes atacar. Se queres ser un gran xogador tes que prepararche. Eu tamén llo explico a eles: o que é un gran xogador. Eu vexo un futbolista que en fase ofensiva está ben e en fase defensiva queda quedo, iso non é un xogador, é unha merda, metade dun xogador, cero pesetas. Pero se vas e volves, se o tes no teu ADN, vales un millón máis e vanche a pagar 200.000 máis porque es un gran xogador
-Como valora a baixa de Somma?
-Somma, desgraciadamente, vai estar fóra por unha tempada. Dous meses como mínimo. Menos do que agardabamos. Para Somma é unha noticia marabillosa, e para o equipo… Queda mal que o diga, pero doutro xeito poderiamos fichar e agora non. Pero non pasa nada, teño xogadores no equipo.
-Quen pode ocupar mellor esa posición?
-Peru ou Álex ocuparán esa posición. Peru está súper capacitado. Perdemos no mediocampo, pero aí temos a Álex, Vicente, a Uche, que agardo que se achegue ao nivel dos seus compañeiros.
-Que lle falta?
-Cando lle vexa adestrar con alegría, con paixón, que se coma o campo… A Uche vino xogar en Vallecas e co Granada e non está a ese nivel. Púxeno o primeiro día, pensando que si, pero equivoqueime de plano. O adestrador comete moitos erros.
-Pódese soñar co ascenso?
-Eu non impido que a xente soñe. Pero eu soño co Zaragoza, non me permito ir máis aló. É o que lle dixen aos xogadores: unha final, outra final, outra final… Non miro nin a clasificación. Os números van ben e faltan seis partidos para gañar. Unha vez gañémolos, se non dá tempo, pois nos dedicaremos a facer o equipo para o ano que vén e, se dá tempo, pelexaremos ata o final.
-Cantas veces arrepentiuse das súas palabras sobre o pin parental?
-Nunca. Ás veces un xornalista pregúntache e… Eu non quería entrar nesa polémica. Soltei iso e tiven que explicar por que. Eu falaba do profesorado. Teño a miña opinión sobre iso e por que non vou dala. Teño todo o dereito a dar a miña opinión sobre o que queira. Todo o mundo opina de fútbol e parece que eu teño que ser adestrador unicamente e, coma se fose subnormal, anormal ou paranormal, non puidese dar a miña opinión. Eu entendo o porqué, que non teño porque crearme inimigos tontamente. Pero eu digo: por que me creo inimigos tontamente opinando? Non che parece que é dunha sociedade un pouco enferma? Non sei, eu opino ao meu xeito, pero nunca me arrepentín. Foi demasiado lonxe, logo repetino nunhas xornadas, pensei que estabamos entre adestradores e aí hai un xornalista que o pon en redes. Pero non falei máis do pin parental, fixen unha broma para que se risen un pouco e ríronse. Pero as redes sociais son tremendas, dá a sensación de que insistín sobre o tema.
-Fálenos daquela oportunidade perdida cando adestraba ao Valladolid
-A primeira volta con Valladolid foi extraordinaria, daquela o equipo empezou a caer. Tiven unha oportunidade de irme e non me fun, pero non é unha relación causa-efecto. Curiosamente, pasaron uns partidos máis e cesáronme. Pero a min dinme: Fernando Vázquez descendeu ao Valladolid , ao Raio Vallecano e á hostia de equipos. Tamén me contan o Celta . Eu só descendín a un equipo. Eu deixei ao Valladolid en Primeira, ao Celta en Primeira, ao Raio na xornada 15. Botáronme e en decembro quixeron volver contratarme. Non fun e o equipo descendeu. Iso é un descenso de Fernando Vázquez? Eu só descendín co As Palmas. Logo podes interpretalo como queiras pero, a que equipos adestrou Fernando Vázquez? Ao Real Madrid, ao Sevilla, ao Atlético de Madrid? O normal é que teña estado pelexando por non descender. Se me queres facer dano dis: «Vaia merda». E non vas máis aló. Actualmente, se fixese a carreira que fixen nos meus inicios, debería tocarme un Sevilla ou un Atlético de Madrid. Non che parece? Se xogase en Segunda A adestrase a un grande. Seguro.
-Pero conte o do Manchester United.
-O Manchester United, a través do fillo de Ferguson, dirixiuse a min para ver se estaba disposto a irme. Eu fun a falar co presidente do Valladolid , Carlos Suárez, e díxome que non. Seguramente estaría mal representado, ou era bobo. Pensei que tiña contrato e quedei. Se miro para atrás é un erro garrafal na miña carreira como o foi quedarme en Vigo. Cando es adestrador, máis importante que o que consegues a nivel deportivo, é dirixir a túa carreira correctamente. Iso que ás veces, cando es novo, non lle dás importancia, creo que é clave. Saber pararche, por exemplo. Saber cando agardar. Considero que a miña carreira deportiva estivo moi mal dirixida.
-É unha espinita non haberse se fóra de España a adestrar?
-Nunca tiven demasiado interese en irme fose. Adestrar en Inglaterra por exemplo, que é onde máis me gustou ir... Pero é que eu son Fernando Vázquez. Non fun campión da UEFA, non fun xogador internacional. É moi difícil. Mesmo para irche a China é complicadísimo. «Quen é este Fernando Vázquez? A quen adestrou? Se adestrase ao Real Madrid, ou ao Atlético de Madrid, si». Hai certo paletismo en China . Se es exjugador internacional pero sen currículo, lévanche. Pero eu levo o meu currículo e ponse a pensar, «quen é leste». Alí o que interesa é o encanto. Por que está a adestrar en China Gregorio Manzano? Porque estivo no Atlético de Madrid. Para outro adestrador normal é moi difícil, e agora máis aínda.
-Sooulle moito o teléfono con ofertas estes días?
-Que vai. Nada de nada. Non se nin onde teño o teléfono. A sensación que vivo aquí non é a primeira vez que a vivo. Eu vivín isto en Santiago, en Oviedo , en Mallorca ... A Mallorca fun no mes de outubro con 0 puntos a ver se salvabamos ao equipo e o equipo foi para arriba que che cagas. Vivina no Betis, no As Palmas. Para min non é nada estraño. O que me sorprende é que parece que me estou reiniciando todo o intre, e iso é grazas á prensa. Eu son o mesmo adestrador, creo que mellor, que o que era antes. Non cheguei aquí nun prato volante desde Marte. Son Fernando Vázquez. Ás veces chégame a molestar, coma se tivéseme que reiniciar constantemente e tivese que demostrar outra, outra e outra vez. A primeira vez que vin aquí, pasoume igual. Un motivador que non se que, que une á afección... Eu sempre digo que son adestrador.
-Le a prensa?
-Non. A deportiva non. Pero estou informado. Redes sociais tampouco non teño. Pregúntolle a xente que teño de man que tal a prensa hoxe, se falan ben ou mal, pero para que a vou ler. Se cadra dentro dun ano léoa. Se teño ganas.
-Esta fin de semana hase volto vivir un episodio de racismo, esta vez no fútbol portugués. Marega, xogador do O Porto, foi freado polos seus compañeiros cando estaba decidido a abandonar o campo polos insultos.
-Entendo que os grandes clubs non van resolver isto. Só se vai a resolver cando os xogadores decidan irse e pérdanse partidos. Paréceme un pouco miserable a actuación dos compañeiros de Marega, do adestrador e do árbitro. Agarrando ao rapaz, creo que tamén lle sacaron un cartón amarelo, para que quedase. Creo que deberían ter tido a reacción contraria. Pero isto ten que arranxalo quen ten que arranxalo.
O que non pode ser é o que pasou en Vallecas. É dicir, que é un nazi? Á fin e ao cabo, é case unha opinión política, non? Cun transfondo máis serio, pero non deixa de selo un pouco. É dicir, que por unha afección que dá a súa opinión, canta algo observable, manexable, que ata o propio rapaz… bo, non o escribiu, pero… suspenden o partido. Despois, insultos racistas e xenófobos e non pasa nada. Algo facemos mal.
Quen ten que solucionar o problema? En primeiro lugar, a Federación ou a Liga de Fútbol Profesional ten que tomarse as cousas en serio. Pero en serio, en serio. E a partir de aí: adestradores, xogadores, clubs, presidentes… pero serpeamos porque o tema é delicado. Non sei, a min paréceme que está claro. Está na Constitución. Non vexo que moita xente proteste porque pasen estas cousas que son anticonstitucionais. Discriminación por, por e por. Máis claro auga. Non sei, é triste e dáme moita pena polo rapaz que tivo que sufrir. «Fica, fica, fica», no canto de dicir: Estamos contigo, que lle dean polo cu e ímonos. Perdes un partido, pero que o faga un club un día. Perdes un partido? O O Porto? Vai segundo, non? Pois iso, a ver que pasaría, a ver quen se arrisca a dar o primeiro paso.