Chicote destapa a fraude do mero e queda «alucinado» cos riscos do disfrazado como peixe manteiga

Ou.S. REDACCIÓN

TELEVISIÓN

O cociñeiro pecha tempada pondo o foco nos enganos do peixe. Viaxa a Galicia para comprobar como en moitas ocasións se fai pasar a perca do Nilo por mero

28 novs 2018 . Actualizado ás 15:40 h.

Por terceira semana consecutiva Chicote viaxou co seu programa Vascho a comer? (La Sexta) ata Galicia para iniciar as súas pescudas sobre a fraude do peixe. Sobre a mesa puxéronse varios enfoques, desde o engano que certos restaurantes fan ao consumidor, ao vender gato por lebre e anunciar exemplares que, en realidade, son outra especie, ata destapar o descoñecemento que hai (tamén, entre os propios vendedores) do escolar negro, un peixe que se disfraza baixo o nome de peixe manteiga e que implica certos riscos debido ao seu alto contido en graxas compostas por ésteres cerosos, difíciles de dixerir para algunhas persoas.

Na que xa foi a última entrega da súa primeira tempada -o programa deu máis que unha alegría á cadea verde-, Chicote céntrase primeiro en os propios datos. Trasládase a un laboratorio vasco para comprobar como en España o 50 % do peixe está mal etiquetaxe nos restaurantes: un de cada dous non se corresponde co que se serve ao cliente. O mero, o coñecido como peixe manteiga e o cazón serían, segundo o exposto, os tres pescados máis fraudulentos. 

Para pescudar onde se produce o engano e saber se este só se debe a motivos económicos, o cociñeiro metido a xornalista de investigación regresa a Galicia, concretamente a Vigo, onde se acha o principal porto de entrada de peixe que se consome en España. Na lonxa -á que non lle aforra eloxios como «impresionante»-, comproba como funciona a poxa e constata como nun día poden entrar só seis pezas de mero. Dos máis de 216.500 quilos de peixe fresco que entraron na lonxa durante a xornada de gravación tan só 38 eran desa especie. O seu prezo pode oscilar desde os 26 euros o quilo ata os 39 euros.

O almacenista José Ramón Leboleiro confírmalle como o mero negro é «o rei, moi apreciado en Madrid». Xunto a el mostra exemplares do gris e do amarelo, este último máis coñecido no Mediterráneo. Ante as preguntas de Chicote, o almacenista descarta que a fraude se inicie nesta primeira fase ao chegar todos os exemplares ben etiquetaxes, con todos os seus datos. «Hai anos puido ser pero agora está moi multado. Coa Unión Europea, a trazabilidade dos exemplares hase estandarizado», sostén. Xa se introduce, iso si, que hai restaurantes nos que se fai pasar a perca do Nilo pola cobizada especie, cando a primeira se vende en pescadería a 10 euros o quilo.

Para conseguir que o cliente saiba diferenciar se o que se ofrece é mero ou perca, Chicote trasládase ata un restaurante do porto de Vigo para falar co chef Iván Méndez, que lle confirma que mesmo eles non ofrecen todos os días na carta o desexado exemplar. Cando si o fan, cómprano máis ou menos a 38 euros o quilo e véndeno como ración -cunha esponxa vexetal- a 31 euros, o que proba, aínda máis, o engano doutros restaurantes. O recoñecido chef, que confirma o prestixio da especie -«Do mar o mero e da terra o cordeiro», recita- dá as claves para saber identificalo: «Ten unha pel grisácea, unha carne moi branca, un sabor aveludado, lascas moi grandes, e un tamaño tamén moi grande», explica. 

Feitas as aclaracións, Chicote deixa Galicia para comprobar en Madrid se o engano se produce nos propios restaurantes. Un deles non deixa lugar a dúbidas. Uns días antes, a parte do equipo do programa da Sexta déronlle nese local perca do Nilo por mero, un cambiazo que recoñece a propia responsable do negocio quen, aínda si, bota balóns fose e lanza unha grave acusación: «Eu comprei perca etiquetada como mero en Mercamadrid». 

Os riscos do peixe manteiga

É a continuación neste mercado de mercados madrileño onde o cociñeiro se centra noutro dos peixes máis fraudulentos, o escolar negro, coñecido en moitas cartas como peixe manteiga, talvez por resultar un nome máis atractivo.

Chicote non logra que desde o Ministerio de Sanidade aclárenlle por que se comercializa baixo este nome aínda que si comproba in situ o descoñecemento que hai sobre a normativa para a súa venda e sobre os riscos que pode implicar para a saúde ante o seu alto contido en graxas (contorna ao 20 % deste peixe é graxa) compostas por ésteres cerosos, difíciles de dixerir. O peixe, do que se dá o paradoxo que é famoso en España pola cociña xaponesa aínda que nese país está prohibido, pode provocar reaccións gastrointestinales adversas, con diarreas dunha cor característica, alaranxado. Ao cociñalo, recoméndase retirar a pel e a maior parte de graxa posible e faise fincapé en que non se debe utilizar en preparacións en cru. Tamén se aconsella consumir unha pequena cantidade.

Segundo a normativa, o peixe debe venderse envasado ou embalado, coa súa etiqueta e coas recomendacións correspondentes, algo que o propio Chicote comproba que non todos os vendedores fan, ou ata coñecen.

«Estou alucinando. Ata eu mesmo tiven o peixe manteiga en carta durante uns meses hai dous anos. Quiteino porque non me gustaba como quedaba o cociñado. Pero non tiña toda esta información; nin sabía que estaba prohibido no Xapón, nin que podía sentar mal e, sobre todo, que, en realidade, era escolar negro», conclúe Chicote.

Anteriores programas