O Libro Azul

Cando Jose Manuel Calderon e eu entramos na familia Sngular, unha das primeiras cousas que recibimos foi O Libro Azul, unha especie de «manual do empregado» no que non só se detallan as normas e procesos cos que se xestiona o día a día dos empregados da compaña, senón tamén a información necesaria -quen é quen, que significa cada sigla- para guiarche nos teus primeiros pasos dentro da mesma.

O contido pareceunos tan bo para entender que era Sngular que a nosa primeira reacción foi preguntar aos nosos novos compañeiros por que non publicalo? Á fin e ao cabo se a compaña pretendía seguir crecendo con dobres díxitos ano tras ano sería absurdo seguir obviando que unha das ferramentas máis poderosas para atraer e reter talento é, sin duda, un manual público do empregado.

As nosas voces sumáronse ás que xa o expuxeron e cantas máis voltas dabámoslle á idea máis sentido tiña. As empresas invisten unha pasta gansa en accións e campañas de employer branding cando publicando o teu manual do empregado podes conseguir un enorme impacto cun custo próximo a cero, só necesitas querer facelo.

Non se canto lle custou á firma de recruiting técnico Austin Fraser o deseño do seu manual do empregado, pero estou convencido de que os traballadores da compaña están tan orgullosos do mesmo como para compartilo con coñecidos e amigos. Seguro que iso lles facilitou máis dunha nova contratación coa que amortizar o investimento de longo.

A final de contas, á maioría de empresarios gustaríalles que as súas compañas fosen Tesla pero, probablemente, nin están cambiando o mundo nin repensalo todo como afirma a compaña de Elon Musk na súa anti-manual do empregado. E, se non podes distinguirche por o que fas, polo menos podes intentar facelo por como o fas. A alguén se lle ocorre algo que permita demostralo mellor que un manual público do empregado?

Un das maiores resistencias á hora de publicar un manual do empregado é que este contén información que, un principio, non ía ser compartida e que debe ser revisada de punta a cabo para evitar que a competencia pode obter do mesmo algunha vantaxe competitiva. A realidade é que se a túa salsa secreta, o que fai especial á túa compaña, pode replicarse simplemente lendo o teu manual do empregado estás fodido, porque dá igual como che poñas, tarde ou cedo acabará filtrado.

A cambio dese pequeno risco, podes mellorar ata o infinito e máis aló o encaixe cultural dos teus candidatos. Se xa saben como funciona e xestiónase a túa organización, é difícil que alguén que a aborrezca se apuntamento a unha das túas ofertas e é máis complicado que ao empezar a traballar descubra algo que lle desagrade.

A verdade é que non atopamos ningunha razón para non publicar o noso Libro Azul, así que, fixémolo. Pero se está historia acabase aquí non sería máis que un estúpido publireportaje que achegaría pouco ou ningún valor. O certo é que, se algo aprendín traballando na publicación do Libro Azul é o poder dun manual público de empregado como panca para o cambio.

Porque se un empregado de Sngular le o Libro Azul que publicamos botará en falta parte da información contida na edición existente ata a data.

Nesta primeira versión, apenas un MVP, decidiuse non incluír ningún proceso que non sexa común a todos os postos de traballo -independentemente de que estean en Cáceres, Cidade de México ou Singapur - no canto de agardar a ter unha versión especifica para cada unha das rexións -non se gozan as mesmas vacacións en Oviedo que en Pittsburgh, por pór un exemplo, nin a gratificación por recomendar a un novo empregado é igual en Dallas que en Barcelona- porque creemos que a mellor forma de asegurarse o desenvolvemento e actualización dun manual público de empregado é publicalo. Algo que, salvo algunhas honrosas excepcións como o Libro Blanco de Kaleidos, non é moi común o panorama tecnolóxico patrio. Por iso, por se alguén se anima a publicar o seu, recompilei algunhas boas prácticas á hora de escribir manuais públicos de empregado durante os últimos meses, nos que me papei decenas deles, desde o (precioso) panfleto publicitario de Facebook ata o (terrorífico) manual sobre a cultura de excelencia técnica en Netflix:

• Debe contar unha historia... e non debemos ter ningún complexo en facelo... aínda que creamos que a nosa compaña é «pouco sexy» por ser unha consultora informática ou unha conserveira de anchoas. Nese sentido, a referencia -para a miña- é o manual do empregado máis influente na historia da tecnoloxía, o de Valve, cuxa historia -salvando as enormes distancias- ten moitos paralelismos coa de moitas outras compañas nacionais que poderían sentirse identificadas neste parágrafo: «Valve finánciase por si soa. Nunca recibimos financiamento externo. Desde o principio, isto foi fundamental para dar forma á empresa e ás súas prácticas empresariais con liberdade». Contádeo.
• Debe ser o máis exhaustivo posible. Para min o obxectivo dun manual do empregado non debe ser tan ambicioso como pretender que alguén llo lea por completo antes de entrar na empresa senón que poida ler especificamente o que lle interese. Un gran exemplo neste sentido é o manual de GitLab que, por exemplo, detalla os beneficios xerais dos empregados e os específicos dependendo da localización.
• Debe intentar transcender o formato de manual tradicional. Zappos deseñou o seu manual de empregado como un cómic e é unha maravila. Trello ha ir un paso máis aló ao usar o seu propio produto para crear o seu manual. Nunca repetiremos demasiado que o contrario de divertido non é serio senón aburrido.
• Debe recoller o feedback dos empregados. Como, por exemplo, o de Basecamp, que está en GitHub. Se brujuleais un pouco veredes que, ademais da rama (versión) principal, hai varias máis, unha delas creada por un tal «Bergatron». Pois ben, Bergatron non é ninguén de People nin de Management senón o tipo encargado de QA en Basecamp... que ampliou a descrición de como fan QA en Basecamp e que, despois de ser supervisada e aprobada, incorporarase á rama principal. No repositorio que contén o manual de Basecamp hai 49 contribuidores, desde os fundadores da empresa ata o último empregado en chegar.
• Debe ser o máis parecida posible ao manual de uso interno... ou, mellor aínda, ser a única versión existente :) En realidade, sólo hai que sacar datos operacionales como claves de Wifi, códigos de entrada, etc. que poden estar na Intranet ou Wiki corporativa. Ninguén agarda atopar datos sensibles ou persoais nun manual de empregado, pero ao convertelo na copia de traballo incentivaremos o feedback dos nosos propios empregados... e, tamén, que o compartan con orgullo. Se mantemos unha versión funcional e outra light ou descafeinada para o público non o verán os empregados como unha mera ferramenta de mercadotecnia? Compartirana en Redes Sociais? Contribuirán á mesma?

Son só un puñado de recomendacións, pero o máis importante é ter a vontade colectiva de reflectir en documento non sólo como funciona a túa organización senón sobre todo, por que o fai. Que non teñamos manual do empregado non quere dicir que non teñamos normas ou procesos na nosa compaña senón que non consideramos necesario recompilalos. Se o fixemos e non nos gustaría que alguén os vise publicados se cadra chegou o momento de cambialos, pero se non é así deberiamos polo menos expornos por que non os publicamos.

Este texto publicouse orixinalmente na Bonilista, a lista de correo de noticias tecnolóxicas relevantes para persoas importantes. Se desexa subscribirse e lelo antes que ninguén, pode facelo aquí ¡é bastante gratis!

---

---

---