Miguel Ángel Morcuende, socio executivo de Gartner e especialista en IA: «Para adestrar á máquina necesito datos limpos»

Javier Armesto

LECER\

Tres ideas: a IA xa está a impactar na vida das persoas; necesitamos datos ben categorizados, e perfís máis aló das ciencias; e a tecnoloxía vai crear máis postos de traballo dos que destrúan. Pero haberá que adaptarse.

16 dic 2019 . Actualizado ás 19:07 h.

Os asistentes persoais virtuais (Alexa, Siri, Cortana...), o WhatsApp, os medios de comunicación que xa utilizan a intelixencia artificial para facer as noticias... Miguel Ángel Morcuende (Madrid, 1967) explica que a IA xa está presente nas nosas vidas.

-Como está impactando a intelixencia artificial?

-Dependendo de como sexa a túa vida e a túa actividade profesional velo de forma diferente. Temos procesos que se están automatizando grazas aos robots, chatbots… Máis de 90 % das transaccións de Wall Street son algoritmos, igual que ese oficio que había de que alguén nos recomendaba que comprar, agora son algoritmos. A IA está na vida, na enerxía que consumimos, un algoritmo diche que cousas tes conectadas e cales tes que apagar.

-Que sectores son os máis proclives a implementar tecnoloxías de IA?

-Todos os sectores teñen diferentes capas de tecnoloxía artificial, pero aqueles que teñan que ver con tarefas repetitivas, que as fai mellor un robot ou un algoritmo, son máis proclives a utilizala que aqueles que se basean en tarefas máis creativas. As tarefas repetitivas fanas mellor as máquinas e nas creativas aínda non chegaron a desarollar a suficiente sensibilidade.

-Galicia está elaborando un mapa de capacidades en IA. Que lle parece?

-Moi ben. Agora mesmo non hai suficiente talento no mercado como para cubrir esa demanda de profesionais que xera a intelixencia artificial. Hai un déficit en carreiras mesturadas de informática con estatística matemática, ou todo o que ten que ver con ciencia de datos, non só en España senón en Europa. Así que me parece ben a iniciativa de Galicia, hai outras como a do Goberno australiano que pon a visión no cidadán dixital e márcase unha serie de fitos. Tocounos cambiar, as capacidades que aprendía o meu pai durábanlle 25 anos e as que aprendo eu dúranme 3-5 anos. Cando antes eu, coa miña carreira de enxeñeiro de telecomunicacións tería tido unha vida feliz, agora tívenme que facer tamén xornalista, e tiven que facer un máster en dixital business e outro en Stanford en innovación.

-Como estamos en formación de perfís relacionados coa IA?

-Hai moitos mitos relacionados coa intelixencia artificial. A IA non é algo que eu poida aplicar a unha empresa de súpeto coma se fose maxia, o 60 % dos esforzos tanto en intelixencia como en tempo en IA vanse en adestrar á máquina, desde un IBM Watson a un algoritmo. Para poder facer que o adestramento sexa bo, as empresas teñen que ter uns datos ben limpos e clasificados para que a información que entre na máquina sexa a correcta. Hai moito histerismo nalgunhas empresas cos «lagos de datos», pero non se están dando conta de que son lagos turbios, non son transparentes, polo tipo de datos que están a meter neles. Cando eu ese auga a pase a un sitio que me ten que filtrar, non vai facelo ben. Así que na estratexia de calquera industria sobre IA previamente hai que decidir que tipo de análise de datos teño, o vocabulario de datos e como estruturo esa información.

En canto aos perfís, todo o que ten que ver con programación, matemáticas ou ciencia é moi bo. Pero en Holanda hai unha universidade que está a sacar perfís de informática máis psicoloxía que están a ter moito éxito, porque unha das deficiencias que temos hoxe en día é nas interfaces, como podemos falar con esas máquinas. Por exemplo, Domino's Pizza ten quince puntos de contacto onde pedir unha pizza: nun local físico, a través dun PC, dun comprimido, dun móbil, do asistente Cortana, a través dun smartwatch… Os sistemas de información dunha empresa cambian radicalmente de ter dúas ou tres puntos de pedido a ter quince. Cambia a interrelación cando alguén pide «Alexa, mándame unha pizza», cambia a viaxe da información ata que se produce o pedido… Máis aló da matemática interveñen a psicoloxía e varios aspectos e humanidades que estaban fóra da tecnoloxía, todo o que ten que ver cos aspectos juríricos.

-Existe a creeencia popular de que a IA vai destruír emprego.

-Non, a IA é un creador positivo de postos de traballo. É certo que algúns desaparecen, pero créanse outros que non existen, e ese balance é positivo. A intelixencia artificial vai crear máis postos de traballo que os que vai destruír. Pero é como todo, eu estou nunha fiestra de confort na que fago as cousas como tradicionalmente se fixeron e agora hai que facelas de forma diferente: como eu non teño esas capacidades, ou me formo e adáptome ou estou fóra do mercado.

-Poderase vivir no futuro á marxe das novas tecnoloxías (IA, «big data», robótica…)

-Dificilmente. Vémolo na pirámide de intereses dos mozos: antes arriba de todo estaba comer, etcétera; agora o primeiro ingrediente é o wifi, podo estar sen comer pero necesito conectividad.