Centos de explotacións gandeiras quéixanse da facilidade coa que se están despegando os crotales que identifican os animais. Desde Medio Rural din que xa avisado ao fabricante, que está a tratar de solucionar o problema
05 dic 2021 . Actualizado ás 19:09 h.As vacas galegas teñen o DNI nas orellas. Nuns pendentes de plástico chamados crotales que contan cun número, diferente para cada animal, que permite identificalo e coñecer todos os seus movementos ao longo da súa vida. Un sistema de trazabilidade que leva máis dun cuarto de século funcionando con seguridade _perfeccionouse por mor da aparición das vacas tolas_ e que agora empeza a dar problemas aos gandeiros galegos. Non pola súa efectividade, senón por algo tan sinxelo como a baixa calidade dos propios crotales. Esa é, polo menos, a denuncia de centos de explotacións gandeiras que se queixan da facilidade coa que estas marcas auriculares despéganse das orellas dos animais. Ao parecer, o problema máis recorrente é que a peza macho _ten unha especie de petisco metálico_ sóltase da ranura que ten pártea femia facendo imposible volver colocalo.
«Antes eran de moita mellor calidade. Sempre caían algúns como é lóxico porque os animales fréganse entre eles, coas paredes ou mesmo se enganchan nas cornadizas ao comer, pero non tanto coma agora. No noso caso é raro o día no que non aparece algún tirado. Por cada un que caía antes agora caen dez. Non ten xeito», apunta José Manuel Fernández, un gandeiro de Mazaricos que di ter gastado máis de 1.800 euros na adquisición de duplicados dos seus pendentes vacúns.
Porque, se un destes crotales cae, é necesario substituílo por outro que teña o mesmo número. Un trámite que debe solicitar a través da Oficina Agraria Virtual e que custa ao gandeiro1,5 euros por crotal. A esa cantidade á que hai que sumar o custo do envío que oscila entre os catro euros, no caso de que vaia por correo ordinario, ou os oito, en caso de usar mensaxería urxente. Ese diñeiro vai parar directamente á empresa adxudicataria deste servizo que, segundo sinalan desde a administración autonómica, conta con todos os certificados de calidade esixidos no prego de condicións elaborado no seu día. Con todo, desde Medio Rural, din saber da existencia deste problema nos crotales e, de feito, xa llo comunicaron ao fabricante que, ao parecer, xa está a implantar nos novos pendentes unha mellora tecnolóxica que reforza a unión do macho e a femia co fin de diminuír as perdas.
Segundo sinalan desde a Xunta, os duplicados que reciban os gandeiros a partir desta semana xa contarán con esta innovación. Do mesmo xeito, as novas marcas que reciba a Xunta _posteriormente repártense entre as granxas para ser colocadas aos animais que lles vaian nacendo_ tamén disporán desa mellora que se agarda optimice a súa durabilidad e consiga que as vacas deixen de perder os seus vistosos pendentes.
Como funciona o mecanismo de identificación do gando?
O actual mecanismo de identificación e rexistro de gando bovino leva máis de vinte anos funcionando como un control eficaz dos movementos das reses desde o momento do seu nacemento ata a súa baixa definitiva, ben por falecemento na propia explotación ou ben polo seu sacrificio nun matadoiro. Tamén permite verificar a correcta chegada de reses procedentes doutras comunidades ou de terceiros países.
De que forma identifícanse os animais?
Cunhas marcas auriculares denominadas crotales, que se colocan en cada orella. Constan de dúas pezas que se unen cunha tenaza especial. Son dun material plástico flexible e inalterable que, en teoría, resulta imposible de reutilizar unha vez inténtase retirar do animal.
Que datos leva o crotal?
Cada marca consta de dúas letras coas que se designa o país (É, no caso de España) seguidas de doce díxitos. Os dous primeiros son de verificación e control, os dous seguintes corresponden á comunidade autónoma (11 para Galicia) e os oito seguintes identifican o animal. Tamén figura impreso un código de barras para a súa lectura por medios electrónicos.
Cando se colocan aos animais?
Nos primeiros 20 días tras o nacemento da res e sempre antes de que esta abandone a explotación. Ademais, o gandeiro debe dar de alta ao animal na base de datos oficial e no libro de explotación, no que deben figurar todos os movementos do rabaño. Desde ese mesmo momento xérase o DIB (Documento de Identificación Bovino), unha especie de pasaporte que debe acompañar ao gando durante toda a súa vida.
E se o animal vén doutro país?
Mantén o crotal do país de orixe e a documentación que o acompaña. O gandeiro debe, con todo, proceder a realizar a súa alta dentro dos sete días seguintes á súa chegada.
Que sucede cos animais que saen da granxa?
Todos os movementos de baixa de animais deben reflectirse no libro de explotación e na base de datos electrónica. Pola súa banda, no destino final da res procederase á súa alta co fin de saber o percorrido que seguiu. Se morre, a empresa encargada da súa retirada será a que expida unha acta de recollida do corpo e rexistre a súa baixa. Coa destrución dos cadáveres tamén se eliminan os crotales, que non serán reasignados.
Que pasa se un animal perde un dos crotales?
O gandeiro debe solicitar un duplicado, que terá o mesmo número do extraviado. Ningunha res pode saír da granxa se non dispón das marcas nas dúas orellas.
Que sucede se se incumpre a obrigación de declarar o movemento das reses?
Incórrese nunha infracción que pode dar lugar a multas cun importe mínimo de 600 euros e derivar en a perda das axudas europeas da PAC. Os veterinarios oficiais controlan o correcto cumprimento das obrigacións de rexistro e identificación de reses.