Patrocinado por Patrocinadopor

«Vendemos tres millóns de ducias de ovos e xestionamos 190.000 galiñas»

Sofía Vázquez
Sofía Vázquez REDACCIÓN / LA VOZ

GANDERÍA

oscar cela

A empresaria Nuria Varela-Portas de Orduña, xerente de Pazo de Vilane, apostou por Galicia para vivir

26 abr 2023 . Actualizado ás 18:01 h.

É esquemática tanto nas súas explicacións como nalgunhas das súas respostas. Se cun «si» ou cun «non» é suficiente, non se explaya, pero tampouco deixa cabo solto. De trato amable, Nuria Varela-Portas de Orduña é xerente de Pazo de Vilane, unha explotación localizada na provincia de Lugo que «agora mesmo xestiona 190.000 galiñas e o ano pasado vendeu tres millóns de ducias de ovos». A empresaria corre de reunión en reunión.

-Sempre está súper angustiada?

-[Risos] Non, estou súper ocupada, pero angustiada non. Procuro xestionar as miñas emocións.

-Como naceu o proxecto?

-Dunha iniciativa familiar. O meu pai, a miña nai, os meus irmáns temos o desexo de manter o patrimonio histórico e agrícola nas nosas mans e vivo. Vimos dunha familia que era hereditaria dun pazo e as súas leiras, e claro, no devir da historia, estas construcións perden un pouco o seu sentido como núcleos de produción agrícola e gandeira e nos anos setenta houbo un éxodo das familias burguesas á cidade e os pazos abandonáronse. Neses anos, coincidindo coa crise do petróleo, fómonos a Madrid. Neste pazo a xeración do meu pai non viviu, pero si era un sitio de reencontro familiar. A última persoa que o ocupou de continuo foi o meu tatarabuelo; e a partir dos anos noventa, os meus pais e eu; e agora eu.

-É entón cando retornan de Madrid.

-Si, o meu pai fíxose coas participacións de todos os irmáns. E coa miña axuda e a dos meus irmáns arrincamos esta iniciativa.

-De Londres , onde estivo un ano, a Antas de Ulla. Vaia cambio.

-Tras estudar Ciencias Económicas funme a Londres. Foi un ano de tránsito. Estudei idiomas e traballei en varias empresas. Coñecín a moita xente e vivín experiencias como o descubrimento no mercado de produtos de galiñas en liberdade. Ao regresar, non me vía vivindo nunha cidade como Madrid. Nin tampouco traballando para terceiros. Son moi acuariana (Lugo, 23 de xaneiro de 1969), independente, interesada en facer cousas pola miña conta e creativa. Nese momento os meus pais tiñan idea de rehabilitar o pazo e eu uninme a ese proxecto.

-Dime que Pazo de Vilane ten 36 persoas en persoal e tamén granxeiros «externos». Pensaba que vostedes sos eran os granxeiros.

-Non. temos un sistema mixto. Granxas propias, e asociados, integrados, que poñen as súas instalacións e nós fornecémoslle as galiñas, a alimentación, a asistencia técnica, a atención técnica. Son como nós, pero a propiedade da leira e a granxa é súa. Están en Lugo, en Agolada e na Coruña.

-Venden ovos e marmelada en toda España. Exportan?

-Non temos produto para exportar.

-¡Ah!, o ovo é imposible que «viaxe».

-Non, é posible. Pero non temos stock, excedente. 

-Todo o que producen, véndeno.

-¡E máis!

-Entón o seu potencial de crecemento...

-A idea é seguir crecendo ao ritmo que nos permita o modelo de negocio. Queremos manter o sistema de traballo: granxas pequenas, onde hai unha autogestión sostible dos residuos, onde esas granxas se implican co coidado animal. Non queremos un modelo industrial. Queremos crecer pero como granxas pequenas, con granxeiros integrados na organización formando parte dela, non son un provedor máis. Todos os nosos granxeiros son como nós. Facémoslles seguimento continuo, estamos pendentes. Se van ben ,significa que todo vai ben.

-¡A favor do emprego feminino!

-Nós ao principio do proxecto si que apostamos polo emprego feminino. De xeito claro. Viamos que as oportunidades das mulleres no medio rural eran menores. Ao non haber empresas instaladas, os oficios son máis masculinos (albanelería, fontanería... a parte de en as explotacións gandeiras onde a muller si que traballa pero normalmente o titular é o marido). Tras 25 anos de existencia, o que fixo a empresa é un plan de igualdade. Buscamos un equipo igualitario. As oportunidades que sexan as mesmas para todos e que a nosa porcentaxe de xénero estea sempre equilibrado. Que non teñamos máis homes que mulleres. E en todos os ámbitos da empresa: envasado, produción, administrativo. Houbo unha evolución. Pero bo, esta é unha empresa dirixida por mulleres, basicamente.

-Diferenzas entre unha galiña enjaulada e outra en liberdade.

-Todas. A galiña enjaulada adóitase criar en gaiola e de aí pasa a outra gaiola. Nesa gaiola teñen o comedeiro, o bebedoiro... Nela pasa a súa vida. A nosa galiña campeira vive nunha nave durante a noite Aí ten liberdade para moverse por onde queira. Pode subirse, baixar, dispón do seu comedeiro e bebedoiro, e do seu niño, onde pon ovos. Pola mañá, despois de que puxo o seu ovo, ábrense unhas trampillas e sae ao campo. Sae todo o día ata que se fai de noite. Desenvolve actividade física, dáse os seus baños de area, picotea, come outras cousas... pode incorporar ao seu molleja piedrecitas e cousas que lle axuden á súa digestibilidad. É unha galiña que desenvolve dalgún xeito parte dos seus instintos de galiña.

-Diferenzas nos ovos?

-O benestar animal. Non atopamos estudos que digan que nutricionalmente poden diferenciarse. Pero nutricionalmente o ovo depende do que inxira a galiña. Tamén lemos que todo o que permite o pastoreo á galiña ofrece unha serie de características que non ten o ovo de animal en gaiola. Pero eu non teño ningún estudo científico que poida avalalo. Sen dúbida, para min un animal que ten benestar non pode producir o mesmo subproduto que outro que non o ten. -Cando as galiñas entran no galpón saben cal é o seu niño?

-Non. É un niño comunitario, pero cada unha sabe cal é o seu niño. A galiña sempre vai a l mesmo sitio.

-Que aprendeu das galiñas?

-Todo. Son moi xenerosas, gregarias, instintivas. Aprendemos cales son os seus comportamentos, as súas necesidades, a súa alimentación.

-E pacíficas?

-Si, se teñen as súas necesidades cubertas. Un animal tenso pode ser agresivo, claro.

-Plan estratéxico?

-Agora empezaremos a elaborar o do 2022-2025.

-Por onde irán os tiros?

-Prefiro mantelo na intimidade da empresa.