A familia Acuña cultiva cereal autóctono na súa leira familiar para facer pan «quilómetro 0», un produto sostible con materia prima da contorna
19 ago 2023 . Actualizado ás 20:41 h.Cando un entra nos límites de Pontevedra pola estrada de Vigo sorpréndenlle unhas luces de neón que non responden a ningún establecemento. Levántanse no medio dunha leira próxima á vía que fai virar a cabeza aos que pasan a pé ou en coche, especialmente á noitiña. Nun verde e vermello luminoso pódese ler varios letreiros. «Un pan Km 0», «fogar» e «orixe» son os tres mensaxes que se levantan sobre un campo de trigo autóctono.
Cando os curmáns Jacobo e Andrés Acuña, de Panaderías Acuña, optaron por sementar este cereal na leira familiar de Salcedo, escoitaron moitas voces que lle dicían «en Galicia non se vai dar». E eles, que se algo teñen é tesón, seguiron o seu instinto para dar aos seus clientes un pan quilómetro cero e sostible coa contorna. Pero, que é iso en realidade? «Queremos facer un produto sostible só con materia de aquí, que se produza nun radio de cen quilómetros», apunta Andrés Acuña, que recoñece que esta idea naceu fai un par de anos, cando quixeron dar á súa leira de cinco mil metros cadrados un uso produtivo. «Buscamos dar un pan de proximidade. Recordo que cando era neno había moitos nenos que xa nin sabían de onde viña a materia prima. As cidades fan que se perda a orixe», apunta este panadeiro, empeñado en volver ás raíces. Así Jacobo e Andrés prepararon a leira, retiraron as pedras que tiña e o pasado 28 de febreiro sementaron. Tiñan pensado non recoller o produto ata setembro, pero un agricultor de Caldas virá nunhas semanas a segar o trigo para envialo a Melide a moer.
Agardan que finais de verán ese trigo háxase convertido en fariña e o pan poida estar no mercado cunha edición limitada diaria. Será unha produción pequena porque o sementado na súa leira non produce máis de 500 quilos de fariña. Con todo, guiados pola filosofía dos produtos quilómetro cero contactaron cuns agricultores de Xinzo, onde xa hai grandes extensións de cereais, para completar a súa produción. «Queremos dar ao cliente un pan de calidade con materia prima dun radio de cen quilómetros, todo o que necesitaremos, sacarémolo da contorna, esa é a filosofía de sustentabilidade que queremos aplicar», recalca Andrés Acuña.
A idea destes curmáns é converter a leira de Salcedo nun escaparate que dea a coñecer o seu proxecto. Por iso é polo que teñan enchido a leira de neones e estean rehabilitado a casa familiar, que nun principio agardaban converter nun celeiro, «pero estamos a lle buscar outros usos».
Este empeño por buscar un pan máis sostible ten detrás un «traballo bestial e custoso», apuntan os panadeiros. «A fariña é tres ou catro veces máis cara que a normal, un quilo pode roldar o euro, pero creemos que a xente demanda cada vez máis a calidade. O futuro vai nese sentido, en revalorizar o rural», comenta Andrés Acuña, que exerce de portavoz da familia. Eles naceron nesa zona, «detrás da leira». A idea de devolverlle a vida á leira de Salcedo non é só un proxecto empresarial, é, sobre todo, persoal.