O vínculo entre as axudas agrícolas e os petos dos oligarcas do centro e leste de Europa é moi estreito
11 dic 2019 . Actualizado ás 10:52 h.Imaxinen ao presidente do seu país bloqueando os orzamentos europeos porque lle recortan as partidas da PAC, das que se benefician os seus negocios. Pois ese é o escenario que se podería producir en Bruxelas nos próximos meses. O protagonista é Andrej Babis e é o primeiro ministro da República Checa.
Tamén é o segundo home máis rico do país. Ten en propiedade dous medios de comunicación e o xigante agrícola Agrofert. A pesar do cargo político que ostenta, o magnate segue manexando o grupo comercial entre as sombras para engordar a súa fortuna a cargo dos contribuíntes europeos. A firma recibiu o ano pasado subsidios de ata 82 millóns de euros da hucha da UE. O seu país axenciouse nas últimas negociacións orzamentarias (2014-2020) 8.300 millóns de euros que se acabaron concentrando no 17,6 % das súas sociedades agrícolas cunha extensión de máis de 100 hectáreas, algo inusual en Europa.
Conflito de intereses
As manobras do liberal para desviar diñeiro público cara aos seus negocios acenderon as alarmas na UE. A última auditoría filtrada de Bruxelas confirma que Babis incorreu persistentemente en conflito de intereses desde febreiro do 2017. As autoridades europeas queren obrigar aos checos a devolver 17.6 millóns de euros. Unha suma pola que non responderá o seu primeiro ministo, a pesar de que Bruxelas recoñece as «serias deficiencias no funcionamento e a xestión dos sistemas de control» das axudas.
«Isto representa un risco claro para o orzamento da UE. Cuéstionase o rol de Babis na toma de decisións porque pode beneficiarlle persoalmente. Debe dimitir ou renunciar completamente ao control das súas empresas», deslizou esta semana o líder dos Verdes, Philippe Lamberts. A pesar da presión pública, os líderes europeos non moveron un dedo para reprobar ao seu colega. Unha neglixencia que levou ao senador checo Lukas Wagenknecht a denunciar ao conxunto do Consello.
Mecánica mafiosa
O vínculo entre as axudas agrícolas e os petos de oligarcas do centro e leste de Europa é moi estreito. Algúns expertos apuntan á existencia de redes mafiosas que se dedican a explotar estes fondos. A repartición caciquil das axudas agrícolas é a norma en Bulgaria onde, segundo a Academia de Ciencias búlgara, o 75 % das axudas concéntranse nas mans de 100 firmas. Tamén en Hungría . O New York Times chegou a comparar o mecanismo magiar de desembolso cun «sistema de feudalismo moderno». O primeiro ministro, Viktor Orban, é quen mantén as rendas da PAC. Non só á hora de xestionar os fondos, tamén á hora de vender terras públicas elixibles para as axudas a prezo de saldo a amigos, promotores e defensores do seu partido, o Fidesz. Empezou con estas prácticas na década do 2000 cando aproveitou a súa saída do goberno para vender a «Sucia Ducia», un conglomerado de 12 explotacións propiedade do Estado, a xente próxima. Desde entón ha ir apontoando unha complexa e sofisticada rede de influencias para permanecer no poder a base de favores. Quen se opoñen, sofren unha fustrigación continua. Denéganselles subvencións, sométeselles a inspeccións inusuais ou a auditorías sorpresa. No 2015 o líder húngaro pisou o acelerador e comezou a amañar poxas de terras. Ninguén protesta porque os pequenos campesiños dependen das axudas que, ao cabo, reparte o Goberno magiar. A Eurocámara xa advertiu no 2015 da existencia de «acordos dubidosos» ao redor da xestión de certas terras e explotacións como as dos empresarios afíns Meszaros e Csanyi, quen recibiron o ano pasado 25,3 millóns de euros por ter explotacións en propiedade. Eslovaquia non se libra da secuela. Segundo recolle o NYT, a fiscalía ten coñecemento da existencia dunha «mafia agrícola» que extorsiona e agride a pequenos campesiños para quedar coas terras aptas para recibir subsidios da UE.
