Así foi a actuación de Tanxugueiras e a súa cegadora proposta escénica no Benidorm Fest
SOCIEDADE
O trío de pandeireteiras subliñou que o elemento central da súa actuación son as súas voces. O gañador portugués de Eurovisión Salvador Sobral asegurou no escenario: «¡Vou coas galegas!»
29 ene 2022 . Actualizado ás 22:17 h.Negro e dourado. Harmonía e desafío. Amor e dor. Tradición e vangarda. No conceptual e no estético. Tanxugueiras sustentaron nos contrastes a proposta escénica e musical que presentaron no Benidorm Fest. Afastada por completo dos recorrentes clixés tan propios deste tipo de citas. Xa se sabe, o revival revisionista, o folklore cañí ou os artificios coloristas que tantas veces nos representaron. Tanxugueiras, unha vez máis se situaron un paso por diante propondo un discurso que transcende o mero concurso. Víase vir pero había que ser o suficientemente valente para executalo. E elas fórono.
«Nada do que pasa non escenario nos tres minutos nos que cantamos Terra é gratuíto. Todo ten un por que», confesábanos Aida Tarrío unhas horas antes da semifinal. E comprobouse que así era. Con fartura. Ata o punto de que, como ela mesma suxería, é necesario ver varias veces a actuación para dar e entender todas as claves e mensaxes que nela se propoñen. Porque ademais o fan utilizando varios códigos e a varios niveis.
Tanxugueiras non han desaproveito a ocasión de reivindicarse e reivindicarnos desde ese escaparate de descomunais dimensións que é o Benidorm Fest, antesala de Eurovisión . Querían que a súa actuación reflectise «orgullo de país». E puxeron sobre o escenario argumentos dabondo para corroboralo. Baseados en catro principios fundamentais: a escenografía, a coreografías e as proxeccións audiovisuais.
Pero sobre calquera deles Tanxugueiras tiñan moi claro que o elemento central da actuación eran as súas voces e a mensaxe que Terra quere transmitir. Ese «non hai fronteiras» que, ademais de ser cantado en galego, eúscaro, catalán e castelán, tamén se transmitiu ao final da canción utilizando lingua de signos.
O resto dos elementos non fixeron senón reforzar, en feliz sincronía, esa mensaxe procurando en todo momento afastarse de tópicos e convencionalismos.
O elemento central da escenografía que Tanxugueiras presentaron no Benidorm Fest conformouno unha peza poligonal, en representación dunha montaña de lousa que se erixe por amais da néboa. En palabras da directora artística da montaxe, Laura Iturralde, unha evocación de «un amencer frío que aos poucos vai collendo calidez a través das cores da luz».
Sobre esa «montaña» apareceron Tanxugueiras ao comezo da súa actuación, para entoar despois xa as primeiras estrofas a pé de escenario, xunto a tres micrófonos nos que lles agardaban os seus tres pandeiretas. Apenas un momento estático, unha chiscadela ás súas orixes, onde todo naceu, para pasar a ocupar despois o centro do hexágono. Foi entón cando apareceron en escena os dous bailadores. Descalzos e co torso espido interactuaron en complicidade coas artistas achegando un dinamismo sempre de agradecer. De novo os contrastes. O tradicional e o urbano. O descaro e o íntimo sentimento.
A actuación de Tanxugueiras tivo ademais outro nivel de discurso nada despreciable. O que se desenvolvía nas enormes pantallas que cubrían o fondo do escenario. Nelas proxectouse unha creación de Marta Verde inspirada no imaxinario da música tradicional galega e na súa contorna. Con clips gravados ex profeso para esta posta en escena e imaxes de arquivos e «recolleitas», ás que se engadiron gráficos xerados en tempo real por programación e capturados despois.
O resultado senta un precedente. Hai outro xeito de facer as cousas. Mesmo en contornas tan pouco propicios como este concurso. Alguén tiña que dicir o que Tanxugueiras dixeron esta noite sobre o escenario do Benidorm Fest. E elas dixérono. Alguén tiña que facelo e elas fixérono. O reto está máis que cumprido. O que aconteza a partir de agora será un extra engadido. Como dicía Aida Tarrío tras o ensaio «nós xa gañamos». Galicia tamén.
A todos os apoios públicos que recibiron Tanxugueiras, sumouse esta noite o do cantante Salvador Sobral. Ao termo das actuacións dos aspirantes, o artistas portugués Salvador Sobral interpretou unha canción durante o tempo en que permaneceron abertas as votacións do público. O aclamado gañador de Eurovisión no ano 2017 coa canción Amar pelos dois asegurou antes de abandonar o escenario: «¡Vivan as galegas! Vou coas galegas».