A explicación á caída de Facebook e WhatsApp: «É coma se queres ir de Sevilla a Berlín e borras as estradas»
SOCIEDADE
A compaña atribúe o apagamento a un «cambio de configuración defectuoso» e descarta un ataque. Os expertos apuntan a un erro humano
05 oct 2021 . Actualizado ás 21:04 h.Tras seis horas desenchufado, Facebook volveu pórse en marcha o luns ao fío da medianoite española. As explicacións chegaron doce horas despois, con América espertando: o gran apagamento que durante toda a tarde mantivo inoperativa a rede social, o seu chat Messenger, Instagram e WhatsApp non foi consecuencia de «actividade maliciosa» algunha, quixo deixar claro a compaña a través dun comunicado oficial. O que pasou foi que «uns cambios de configuración» nos routers troncais que coordinan o tráfico de rede entre os seus centros de datos causaron unha serie de problemas que interromperon esta comunicación. E esta desconexión, engadiu, tivo un «efecto fervenza» que acabou paralizando todos os seus servizos. Asegurou, ademais, o xigante californiano que non hai evidencias de que os datos dos seus usuarios háxanse visto comprometidos como resultado deste tempo de inactividade. Jordi Serra, profesor de Estudos de Informática, Multimedia e Telecomunicación da Universitat Oberta de Catalunya (UOC), apunta que o ocorrido podería deberse «perfectamente a un fallo humano».
«En grandes empresas nas que hai diferentes departamentos cos seus particulares servidores e conexións, moitas veces se un se apaga ou incorpora algún cambio, ao estar relacionados entre eles, arrastra aos demais, que non responden e caen en global», explica o experto. Pero, como é posible que unha actualización interna elimine por completo o mapa de redes da compaña? Rafa Merino, tecnólogo e experto en xestión de servidores, traduce como funcionan as principais redes de nodos, servidores e infraestruturas dixitais, é dicir, as tripas que fan que Internet responda alén da pantalla. «Fano a través do que se chaman saltos de servidor, o que se denominan redes BGP. Para chegar da a B faise unha ruta. É coma se quérese viaxar de Sevilla a Berlín. Ao saír de Sevilla non hai un cartel que poña Berlín a 2.500 quilómetros. Primeiro hai un cartel que leva ata Estremadura, de alí outro que leva a Madrid, e así ata Berlín -ilustra-. Os enrutamientos en Internet son algo similar, saltos que se van dando de servidor en servidor para chegar ao destino», ilustra. Pero Facebook, precisa Merino, ten un servidor de autoridade para poder modificar as súas propias rutas de Internet.
Borrouse a si mesmo
«Conta cunha serie de bloques de IP, como casas, e cada casa ten un servizo: unha o de Facebook, outra o de WhatsApp... Esas rutas permítennos chegar ata a casa de Instagram ou á que se queira. O que pasou -deduce o experto- é que a empresa, imaxínome que por erro, seguramente nunha actualización do seu sistema, borrou esas rutas». Recuperando a analogía anterior, «é coma se borrásemos as estradas ata Berlín». «Ti estas en a túa orixe, existe Berlín, non desapareceu do mapa, pero non hai unha estrada, non sabes os saltos que tes que dar para chegar ao teu destino», resume. «Facebook borrouse a si mesmo por accidente -conclúen desde a tecnolóxica Cloudflare-. As rutas de Internet da empresa foron retiradas por erro durante o mantemento».
Estiveron os datos dos usuarios en perigo durante esas seis fatídicas horas de apagamento? O experto en tecnoloxía non o cre. De feito, móstrase convencido de que os servidores que almacenan toda esa información dos perfís de Facebook e Instagram e das conversacións de WhatsApp e Messenger «nin se decataron». «Ninguén podía acceder aos datos dos servidores. Estaban máis seguros que nunca», argumenta. Na mesma liña responde o profesor da universidade a distancia catalá: «Que un servidor deixe de funcionar non ten que implicar que se expoñan os datos. Neste caso concreto (un problema de encaminamiento das redes), posiblemente nin eles mesmos dentro da súa propia empresa haxan tido acceso a estes datos, porque non atopaban o servidor», razoa.
Trátase este de un fallo común na rede de redes que amplifica a súa magnitude cando golpea aos xigantes tecnolóxicos. En xullo, unha incidencia na compaña de contidos na nube Akamai provocou interrupcións en Airbnb, Playstation, Steam ou BBVA, entre outros. Máis notable foi o problema na rede de distribución de contidos Fastly, que en xuño deixou paralizados a Amazon, Reddit, Chartbeat, Spotify, plataformas de streaming como Twitch ou importantes diarios dixitais. Estes incidentes puxeron en relevo a vulnerabilidade das conexións dixitais e a debilidade do sistema sobre o que se asenta a rede.
Un problema que vai moito máis alá do mero entretemento
Un apagamento de redes sociais como o que se produciu este luns ten repercusións económicas, sociais e ata persoais moi graves: moitas desas aplicacións utilízanse como ferramentas de traballo de forma cotiá. Unha gran cantidade de persoas fan «pivotar» a súa actividade persoal e profesional sobre esas redes, observa o presidente da Asociación de Usuarios de Internet (AUI), Miguel Subías, e algunhas delas, como o WhatsApp, están a substituír a outras plataformas utilizadas tradicionalmente para a comunicación e a coordinación nos ámbitos laborais.
«Todos temos os grupos familiares e os de amigos, pero tamén varios grupos de traballo», sinala. Advirte, ademais, de que nas condicións «que sempre aceptamos e nunca lemos» figura que a empresa non ten ningunha responsabilidade en caso de interrupción do servizo, aínda que ao seu xuízo isto acabará cambiando, porque algunhas desas aplicacións estanse consolidando como servizos de telecomunicacións «básicos» para a cidadanía e préstanse dunha forma case monopolística.
O apagamento deixa a Zuckerberg fose do top 5 dos máis ricos do mundo
O patrimonio estimado de Mark Zuckerberg reduciuse este luns nuns 6.000 millóns de dólares (5.165 millóns de euros) a consecuencia do derrubamento das accións de Facebook tras a longa incidencia sufrida o luns. Segundo os datos do Bloomberg Billionaires Index, a fortuna persoal de Zuckerberg afundiuse ata os 122.000 millóns de dólares (105.039 millóns de euros), facéndolle descender unha posición no ránking dos máis ricos do mundo. Agora é o quinto, xusto por detrás de Bill Gates, Bernard Arnault, Jeff Bezos e Elon Musk, que encabeza a lista. Hai un mes, o patrimonio estimado do empresario era de 140.000 millóns de dólares (120.537 millóns de euros). Este martes, con todo, os seus títulos remontaron máis dun 2,5 % ao peche dos mercados europeos.
No que vai de ano, a fortuna de Mark Zuckerberg aumentou nuns 18.000 millóns de dólares (15.497 millóns de euros). Na sesión deste luns, as accións de Facebook rexistraron unha caída do 4,89 %, pero ao longo de todo o 2021 revalorizáronse máis dun 19 %.
Estados Unidos, México, España, Francia, Romanía, Noruega , Xeorxia e Grecia foron os países máis afectados polas incidencias.
«A rede social é consciente de que o seu contido fomenta a anorexia»
A declaración da extrabajadora de Facebook Frances Haugen no Senado de EE.UU. foi este martes demoledora. «A compaña está debilitando a nosa democracia e facendo dano aos nosos mozos», aseverou. A que durante anos se dedicou a combater as noticias falsas desde as entrañas da tecnolóxica deu conta na cámara alta dunha serie de prácticas moralmente reprobables que constatan que Mark Zuckerberg é plenamente consciente dos efectos nocivos das súas plataformas, especialmente entre os usuarios máis novos. Sabéndoo, asegurou Haugen, non fai nada para protexelos; ao contrario. Os produtos de Facebook danan aos menores, fomentan a división e debilitan a democracia, insistiu.
Sempre segundo o testemuño da antiga empregada, que tras ter filtrado á prensa estes detalles revelou a súa identidade o domingo nunha entrevista da CBS, a compaña de Pau Alto dispón de estudos propios que demostran que o uso das súas plataformas é prexudicial para os adolescentes. «Saben que poden ser adictivas e incentivar hábitos alimenticios que deriven en anorexia (..) E tamén saben como facer as súas ferramentas máis seguras, pero fano porque priorizan os seus beneficios económicos».
