Disney+ retira do seu catálogo infantil «Dumbo» e «Peter Pan» polos seus estereotipos racistas

Iker Cortés MADRID / COLPISA

SOCIEDADE

Películas como «Os aristogatos», «O libro da selva» e «A dama e o vagabundo» só serán accesibles a través dos menús supervisados por adultos

26 ene 2021 . Actualizado ás 17:47 h.

Dumbo, A dama e o vagabundo, O libro da selva, Os aristogatos e Peter Pan foron retiradas do catálogo infantil de Disney +. Non, os clásicos de animación da casa do rato Mickey non desapareceron da plataforma de vídeo baixo demanda, pero só se poderá acceder a elas desde as contas supervisadas por adultos. A razón? Disney considera que estas longametraxes inclúen «estereotipos e contidos racistas».

A multinacional estadounidense xa dera un primeiro paso neste sentido, ao incluír ao principio de cada película unha mensaxe no que se advertía das connotacións racistas destas longametraxes. «Este programa inclúe representacións negativas ou tratamento inapropiado de persoas ou culturas. Estes estereotipos eran incorrectos entón e o son agora. En lugar de eliminar este contido, queremos recoñecer o seu impacto nocivo, aprender e fomentar que se fale sobre el para crear, entre todos, un futuro máis inclusivo», podía lerse ao comezo de cada película.

Agora a lenda continúa presente antes da proxección, pero as películas foron eliminadas do catálogo infantil, aquel apropiado para menores de ata sete anos. A decisión sorprendeu, sobre todo naqueles países onde os problemas raciais non están tan ancorados á sociedade, pero o certo é que as connotacións racistas están aí, sendo máis ou menos sutís.

No caso de Dumbo  (1941), por exemplo, nunha secuencia pódese ver a un grupo de corvos usando estereotipos para representar aos afroamericanos, que ademais están liderados por un personaxe chamado Jim, unha referencia ás leis racistas que permitiron a segregación ata 1965, denominadas leis Jim Crow. Ademais, a cinta daba unha visión un tanto particular sobre os afroamericanos esclavizados nas plantacións do sur. Así, nunha das cancións, os traballadores cantan cousas como: «Traballamos día e noite, non sabemos ler nin escribir, somos os alegres peóns. Non sabemos cando nos pagarán, pero cando nos pagan malgastámolo todo».

En Peter Pan (1953), móstrase aos nativos americanos como integrantes dunha tribo aos que se lles chama peles vermellas, e nos aristogatos (1970) utilízanse estereotipos «esaxerados», a xuízo de Disney, sobre os asiáticos no Shun Gon, o gato siamés da película.

A decisión é similar á que HBO Max tomou en maio do pasado ano, cando retirou momentaneamente Foise co vento (1939) por considerar que «glorificaba a escravitude». Aquilo acendeu moitas voces críticas, a pesar de que a medida se tomaba a raíz do asasinato de George Floyd. Dúas semanas máis tarde, a película estaba de volta no catálogo, de forma íntegra, pero cunha advertencia e un vídeo explicativo que contextualizaba as representacións racistas da obra, a cargo da doutora universitaria e especialista de cine Jacqueline Stewart, da Universidade de Chicago. Unha mensaxe, ademais, que se podía saltar simplemente presionando un botón.

O debate está sobre a mesa. A sociedade estase volvendo demasiado puntillosa ou está ben que se teña en conta que cando os corvos de Dumbo  falan con ese acento que parece «tan gracioso» en realidade estase estereotipando ás persoas negras?

Sexa como sexa, polo menos as películas permanecen intactas. Non ocorre así, por exemplo, con 1, 2, 3... Splash (1984). A comedia romántica protagonizada por Tom Hanks e Daryl Hannah contiña varias secuencias nas que Madison, a sirena á que dá vida Hannah, aparecía semidesnuda. Nunha das máis famosas, á actriz intuíaselle algo o traseiro mentres corría espida cara ao mar. A plataforma decidiu facer aínda máis longa a súa melena cuns efectos especiais de andar por casa e tapar para sempre as nádegas da actriz. E todo por medio cu.