A vacina española contra o coronavirus que se fabricará en Galicia mostra unha eficacia do 100 % en ratos humanizados

Raúl Romar García
r. romar REDACCIÓN / LA VOZ

SOCIEDADE

Os resultados avalan o inicio dos ensaios clínicos en humanos, que poderían comezar en marzo de forma simultánea en fases I e II, con 112 e 500 voluntarios, respectivamente

21 ene 2021 . Actualizado ás 15:30 h.

«Imos moi ben. A efectividade da vacina é moi boa». Mariano Esteban mantén aos seus 76 anos a ilusión dun neno pequeno. O seu entusiasmo e bonhomía, que transmite con cada palabra, está máis que xustificado. O grupo de Poxvirus e Vacúas, que lidera no Centro Nacional de Biotecnoloxía do CSIC, acaba de demostrar, nun estudo publicado na revista científica Journalof Virology, que o seu candidato a vacúa fronte ao covid-19, a MVA-CoV-2, mostra unha eficacia do 100 %. Probárono en ratos humanizados, aos que se lle insere a proteína humana ACE2, a porta de entrada do virus nas células, pero con estes resultados os ensaios clínicos en humanos, que levarán a cabo de forma simultánea nas fases I e II, están moito máis preto.

«En principio queremos empezar os ensaios clínicos en marzo, ou se non entre marzo e abril», explica Mariano Esteban, que xa iniciou as xestións previas para a aprobación do programa por parte da Axencia Española do Medicamento. Tanto as doses empregadas para inmunizar aos animais, como as que se utilizarán nas probas en humanos foron fabricadas pola empresa galega Biofabri, do grupo Zendal, con base no Porriño.

Para o ensaio clínico en fase I recrutáronse a 112 voluntarios, mentres que para a fase II, que se realizará de forma paralela, contarase con 500. Se todo funciona iniciaríase unha fase III, aínda que para iso é moi probable que tanto o grupo do CSIC como  Biofabri necesiten dun novo socio ou dun forte apoio institucional, dada o elevado investimento que se require para completar o proceso.

A compaña está agora mesmo fabricando os lotes en condicións GMP, o que significa que conta con todas as garantías da Unión Europea. Tamén ten definido o proceso industrial para a fabricación dos lotes comerciais axiña que como a fase de desenvolvemento clínico conclúa. Esteban non é moi partidario de ofrecer prazos, pero se todo sae ben confía en que a primeira vacina española contra o coronavirus, polo menos é a máis adiantada, podería estar lista a finais de ano. «Imos ver, pero se todo sae ben poderiamos ter a fin de ano as doses para ser administradas á poboación», di.

O seu candidato vacunal, MVA-CoV-2, usa como vehículo un virus modificado da familia das vexigas, o patógeno de Ankara, que se utiliza para transportar a proteína espiga, a S, do SARS-CoV-2 co obxecto de estimular a defensa inmunitaria contra o coronavirus.«Observamos que o candidato vacunal MVA-CoV-2 xera unha resposta inmunitaria robusta con produción de anticorpos neutralizantes e activación de linfocitos T en ratos», explica Mariano Esteban, que dirixe o grupo en colaboración con Juan García Arriaza. «Describimos que a vacina confire protección do 100 % contra o SARS-CoV2 nun modelo de rato humanizado susceptible á infección, o cal é moi importante», constata Juan García Arriaza.

Nesta ocasión, o virus MVA foi modificado para expresar a proteína S completa do SARS-CoV-2. Unha vez incorporada no vehículo, esta proteína prodúcese axiña que como o virus penetra na célula e é a que ensina ao sistema inmunitario como debe recoñecer o coronavirus real e como debe eliminalo.

O relevante da investigación é que a vacina produce altos niveis de anticorpos IgC específicos fronte á proteína S do coronavirus e ao seu dominio de unión coa proteína ACE2 que serve de receptor das células humanas. Ademais, as mostras serológicas dos ratos vacinados neutralizaron de forma moi potente ao SARS-Cov-2 en cultivos celulares.

O estudo demostrou que a administración dunha ou dúas doses deste candidato vacunal protexe ao 100 % da enfermidade e da letalidade a os ratos humanizados. Con dúas doses prodúcese unha inhibición completa da replicación do virus nos pulmóns. «Estes resultados demostran que a vacina para a covid-19 baseada no vector MVA produce unha inmunogenecidad robusta e unha eficacia completa en modelos animais e apoian a súa futura aplicación en ensaios clínicos», segundo indican os investigadores no artigo en Journal of Virology.

«Cunha dose funciona, pero con dous vemos que se elimina totalmente o virus dos pulmóns», resalta Esteban. No traballo tamén se observou que se o candidato vacunal combínase nunha segunda dose con outro candidato, preparado tamén polo grupo, prodúcense niveis máis altos de activación de linfocitos T, o que permitiría unha resposta inmune máis ampla e duradeira.