O cambio climático ameaza a fervenza máis bonita do planeta

SOCIEDADE

Imagen tomada de la Cola de Caballo la semana pasada
Imaxe tomada da Cola de Cabalo a semana pasada Instituto Xeolóxico e Mineiro de España

O quecemento global pon en risco recárgaa de auga na Cola de Cabalo, icona do Parque Nacional de Ordesa, nos Pireneos

25 sep 2020 . Actualizado ás 17:55 h.

Ao ritmo actual de quecemento, moitas das marabillas naturais deixarán de existir tal e como as coñecemos na actualidade. Especialmente vulnerables son aqueles lugares onde un pode contemplar unha paisaxe xeado. A neve é sin duda un dos hidrometeoros máis ameazados nun mundo que se quenta. O branco ten un albedo moi alto, reflicte a inmensa maioría da radiación solar que lle chega. Se desaparece, en lugar de devolvela ao espazo absórbea . Prodúcese un efecto de retroalimentación. Este fenómeno explica por que as rexións máis sensibles ao cambio climático son o Ártico e a Antártida, pero tamén aquelas zonas onde hai glaciares. A metade dos glaciares dos Pireneos desapareceron nos últimos 35 anos. 

Os modelos elaborados por Observatorio Pirenaico do Cambio climático predín que a temperatura media no Pirineo podería ascender entre 2 e 7,1 graos ao longo deste século. O notable incremento provocará que paulatinamente haxa menos precipitacións en forma de neve e que dure menos a cobertura nival que chegue a formarse. Este retroceso progresivo provocará unha diminución de recárgaa difusa que garante os caudais de descarga e a supervivencia da cola de Cabalo, a fermosa fervenza que coroa o Parque Nacional de Ordesa e Monte a Perdido, recoñecida polo diario inglés The Guardian como a máis bonita do planeta. 

A auga que cae por milleiros na icona pirenaico debe a súa existencia en boa parte á descarga de auga subterránea proveniente do manancial de Garcés. Este manancial é o aliviadoiro  alimentado pola infiltración das precipitacións na ladeira sur do cordón montañoso que, pasando polos picos de Marboré, culmina no Monte Perdido. Segundo un estudo realizado por investigadores do Instituto Xeolóxico e Mineiro de España, a auga que descarga o manancial procede fundamentalmente da infiltración da auga producida pola fusión nival. Unha cuarta parte desta auga infíltrase de xeito concentrado a través de profundas simas que conectan a superficie do terreo con esta rede de galerías, descargando a través do manancial apenas dez días.

Con todo, as tres cuartas partes restantes da auga de fusión nival infíltranse, de xeito difuso, a través da extensa rede de fracturas que presentan as calcarias do Paleoceno-Eoceno que afloran na superficie do terreo. Esta auga vai desprazándose lentamente ao longo das fracturas ata chegar ao nivel freático do acuífero. Unha vez aquí, a auga subterránea comeza a fluír, acadando o punto de descarga no manancial tras unha viaxe subterránea de algo máis dun ano de duración.

A neve acumulada no outono, inverno e primavera garante unha xenerosa recarga do acuífero vía a eficiente infiltración da fusión nival. Isto tradúcese nunha descarga do acuífero continua e estable, que é responsable de xerar o caudal de base que mantén. Se se cumpren os peores prognósticos, as precipitacións en forma de neve reduciríanse, o que provocaría que a cobertura nival que chegue a formarse dure menos tempo. Isto faría diminuír recárgaa difusa que garante os caudais de descarga e a supervivencia da Cola de cabalo.