Cataluña notifica de golpe miles de falecidos e dispara a mortalidade: 43.000 mortes máis das habituais

O coronavirus rematou coa vida, de forma directa e indirecta, de máis de 43.000 persoas en España. A actualización do Sistema de Monitorización da Mortalidade diaria (MoMo), dependente do Centro Nacional de Epidemioloxía do Instituto de Saúde Carlos III (ISCIII), aflorou 13.250 decesos que aínda non se incluíron ata agora polos atrasos nos rexistros civís durante os peores momentos da pandemia. Así, entre o 13 de marzo e o 22 de maio, período no que España xa estaba baixo o estado de alarma, rexistrouse un exceso de 43.034 defuncións por amais das agardadas. Nese tempo, o Ministerio de Sanidade rebaixou o total de vítimas mortais por coronavirus a 26.995. O reconto oficial podería omitir desta forma ata 16.039 decesos por covid-19. 

O MoMo obtense a partir de 3.929 rexistros civís informatizados do Ministerio de Xustiza e compárase coa media de falecementos de os últimos once anos. Así, para estes dous meses estimábase a morte de 77.817 persoas. A crise sanitaria do coronavirus supuxo, segundo estes rexistros, a defunción de 120.851 españois.

Boa parte deses 13.000 rexistros que acaban de aflorar producíronse tras o atraso nas notificacións desde Cataluña. A comunidade comunicou, de golpe, 8.514 mortes ao sistema que non se inscribiron aínda. No último informe publicado polo ISCIII, que deixaba un exceso de mortalidade de 30.829 persoas, advertíase sobre os atrasos desde o rexistro civil de Barcelona. «Tendo en conta o período de exceso xeneralizado, estímase que se está infraestimando notablemente a mortalidade observada neste municipio e, xa que logo, no seu CCAA», advertía o pasado 25 de maio. Segundo a actualización deste mércores, o exceso de mortalidade durante a pandemia en Cataluña é do 96 %: agardábanse 12.195 falecementos e producíronse realmente 23.860. 

«Se contamos os falecidos por coronavirus e comparámolo co exceso, aínda queda un número importante de falecidos que poderían explicarse por outras razóns», argumentou o director de Alertas e Urxencias Sanitarias, Fernando Simón, durante a súa comparecencia diaria do mércores sobre a evolución da pandemia. O médico abriu a posibilidade a que nese desfasamento existan persoas que non puidesen acudir a tempo ao hospital ou pacientes con patoloxías «que poden causar alta letalidade» e que non acudiron a tempo aos centros sanitarios por temor a sufrir un contaxio. «Tamén haberá quen llo pensou dúas veces para non saturar os hospitais», continuou Simón.

Case o triplo en Madrid

En Castela e León, o exceso observado é do 114 %. O MoMo estimaba que se ían producir 3.164 peros elevouse a 6.759, máis do dobre. Aínda maior é ese desaxuste en Castela-A Mancha, onde a porcentaxe se dispara ao 206 %, con 5.114 mortes máis das agardadas, con 7.596 decesos notificados. Madrid mostra unhas cifras similares: un 162 % máis (14.104 persoas), con 22.821 defuncións fronte ás 8.716 agardadas. Como último exemplo, Navarra ten un exceso de 610 mortes (137% máis), con 1.055 falecementos, en comparación cos 446 agardados.

O sistema apunta que os maiores atrasos de notificación por parte dos rexistros civís nos últimos sete días localízanse agora en Aragón e Cantabria, principalmente. Concretamente, os responsables do ISCIII entenden que hai unha infranotificación superior ao 36 % en Aragón durante a última semana e do 29 % na comunidade cántabra. En Navarra é do 12 %.

En Galicia, o exceso observado entre o 21 de marzo e o 10 de abril foi do 23 %. A diferenza entre mortes rexistradas e agardadas para esta data foi de 429 persoas. Neste período, 306 galegos perderon a vida como consecuencia do covid-19 segundo os rexistros do Sergas, 123 menos dos que mostra o MoMo. A infranotificación en Galicia é do 7%, a sexta máis alta do país.