No Líbano represéntanse funcións para combater esta práctica; alí as autoridades relixiosas fixan a idade mínima para as ligazóns: ortodoxos e drusos a partir dos 15 anos e sunnitas e chiitas a partir dos 9
09 novs 2019 . Actualizado ás 22:12 h.As cincuenta mulleres sentadas no teatro da vila de Kayfoun son máis que público. A ritmo de violín e caixón, catro actores da compaña Laban improvisan unha peza teatral dando vida ás experiencias que as espectadoras comparten. Asisten libanesas e refuxiadas sirias, as adolescentes síntanse na última fila. A directora de Laban, Farah Wardani, comeza a función preguntando cantas están casadas. Entre risos, a maioría levanta a man, tamén na última fila. O obxectivo de Wardani é combater o matrimonio infantil desde o escenario. Levan decenas de representacións, pero non é tarefa doado.
Nunha función anterior, unha moza de 15 anos compartiu a súa angustia ao verse divorciada e cunha filla de dous anos. Os actores representaron esta vivencia, e acto seguido outra moza de 20 anos dixo que preferise casar con 15 anos antes que estar solteira ás súas 20. Transformar esta mentalidade é complexo.
«Non vimos coa idea de ensinar nin culpabilizar» comenta Wardani. O seu obxectivo é reflectir no escenario que hai menores de idade que sofren ao ser forzadas a casar. «Este tipo de teatro abre a porta á empatía e a solidariedade, cando alguén conecta coa historia doutra persoa, créase un entendemento na sala» explica esta dramaturga.
Máis aló de crear un espazo no que as nais vexan as repercusións de casar ás súas fillas adolescentes, este teatro axuda ás menores a sentirse menos soas. «Ver a túa historia e as túas emocións representadas no escenario é reconfortante» di Wardani. Unha especia de terapia que lles axuda a entender que o seu sufrimento non é único, senón un problema colectivo.
No Líbano o matrimonio infantil afecta sobre todo a refuxiadas sirias (40,5 %), refuxiadas palestinas de Siria (25 %) e en menor medida a refuxiadas palestinas do Líbano (12 %) e a libanesas (6 %), segundo os últimos datos de Unicef , do 2016. Aínda que entre as libanesas o matrimonio infantil é cousa da xeración anterior, na comunidade siria a tendencia vai en aumento. Salwa Homsi da oenegué Kafa traballa cos refuxiados para concienciar sobre os perigos de casar a menores de idade. «Nos campos de refuxiados sirios vemos a mozos de 16 casándose con mozas de 12, hai moita presión para casar pronto conta. «A cultura, a relixión e a lei permíteo» di Homsi.
A idade mínima legal para contraer matrimonio non a fixa o Goberno senón as autoridades relixiosas das 15 seitas presentes no Líbano. Os ortodoxos e drusos permíteno a partir de 15 anos. Sunnitas e chiitas a partir de 9. O xeque Bassam Salman Itaoui do Alto Consello Chiita resístese a especificar a idade mínima, pero di que se permite desde «que a muller está preparada física e psicoloxicamente», en referencia á primeira ovulación. «Canto antes casen mellor, así se evita caer en relacións haram (prohibidas)», apunta. Itaoui recoñece que hoxe en día a porcentaxe de matrimonios infantís é mínimo, pero non achega cifra exacta.
Desde o Arcebispado de Gregos Católicos de Beirut, o pai Suleiman Samour, insiste en que entre os cristiáns se dan poucos casos xa que «son xente educada e teñen que ir ao instituto, a universidade» explica. Segundo o seu rexistro de casamentos, das 388 ligazóns celebrados no 2018 ningún dos contraentes era menor de idade. Desde esta seita fixan a idade mínima en 14 anos, «antes non, tampouco fai falta esaxerar» engade o párroco.
As oenegués presionan ao Goberno para que estableza unha idade mínima de 18 anos. Desde Kafa denuncian a contradición que supón que o Líbano sexa signatario da Convención sobre os dereitos do Neno, que prohibe aos menores asinar documentos legais e viaxar sen o consentimento dos seus pais. «Pero, en cambio, unha nena pode casar e ter sexo, como é posible?» pregunta Homsi. Máis aló de leis e relixión, pesa o factor económico. Para algunhas familias casar a unha filla é un alivio, xa que non se teñen que pagar os seus gastos. Tamén prevalece a retórica de «canto antes casan, máis enerxía terán para criar aos seus fillos», conta a directora de Laban. Con cada peza teatral, Wardani e o seu equipo intentan contrarrestala. «Igual tardamos 10 ó 20 anos, pero ímolo conseguir», afirma.