Bacterias ultrarresistentes: máis de 200.000 españois recibirán o seu ataque este ano

Doménico Chiappe MADRID / COLPISA

SOCIEDADE

iStock

Os expertos aseguran que os datos confirman a gravidade da situación: «Abusamos dos antibióticos»

11 novs 2019 . Actualizado ás 18:05 h.

Todos aqueles que salvan as súas vidas grazas a un transplante pagan un «custo», pois o seu sistema inmunitario debilítase durante un proceso previo inmuno-supresor que os fai vulnerables a infeccións que non atacan aos demais. Estes pacientes, ingresados nas unidades hospitalarias, exponse á infección de bacterias resistentes a tres ou máis tipos de antibióticos. Por esta causa, 26.000 persoas morrerán o próximo ano, segundo datos da Sociedade Española de Enfermidades Infecciosas e Microbioloxía Clínica (SEIMC), divulgados durante o seu Congreso Nacional celebrado en Madrid. «Trátase dunha estimación a partir da mortalidade crúa aos 30 días do diagnóstico da infección», matiza José Miguel Cisneros, presidente da SEIMC. Os infectados por estas bacterias acadarían os 221.958 pacientes no 2019, mantén o rexistro de pacientes afectados por bacterias multirresistentes, elaborado pola SEIMC. Morrerá, entón, o 11,83 %, segundo o estudo. «Durante unha semana diagnosticamos a todos os pacientes infectados por bacterias multirresistentes, ingresados en 133 hospitais. Seguimos a súa evolución durante 30 días e realizado unha estimación para todo o ano e todos os hospitais. Os resultados confirman os datos do ano pasado». O ano pasado a estimación atopábase entre 30.000 e 35.000 individuos. «Co intervalo de confianza do 95 %, os datos coinciden e confirman a gravidade da situación», mantén Cisneros. «A nivel mundial vai en aumento e os organismos internacionais indican que para o 2050 morrerá un millón de persoas ao ano por esta causa». Á complexidade clínica dos pacientes engádese o da infección un microorganismo que desenvolveu inmunidade a unha ampla gama de antibióticos que haec uns anos eran capaces de destruílos. A listaxe de afeccións é variado. As máis frecuentes son as infeccións urinarias, as pneumonías, a meninxite. «Estamos nun momento crucial», opina Rafael Cantón, presidente do Comité Científico da sociedade. «Cada vez o cadro do paciente infectado é máis complexo cos patógenos multirresistentes. Vixiamos organismos sentinelas, como as enterobacterias, como a Escherichia coli, e as encimas estafilococo aureus resistente á penicilina. Atopamos, por exemplo, que a resistencia de bacterias como as pseudomonas incrementouse do 2 % ao 15 % en doce anos. É significativo».

Atajos no camiño A realidade é que a resistencia bacteriana tivo unha resposta máis rápida que a dos científicos ao desenvolver de novos antibióticos a medida que avanzaba a inmunidade dos patógenos. Pero non hai atajos. E se hainos, elíxenos as bacterias. «Como chegamos a esta situación», pregúntase Cisneros. «Nos 90 diciamos que as infeccións bacterianas estaban nos seus últimos días, porque a humanidade desenvolvera antibióticos de forma tan espectacular que criamos que o final das bacterias podía albiscarse». As causas que enumera Cisneros empezan polo abuso da prescrición de antibióticos por parte dos profesionais sanitarios. «Abusamos», recoñece. «Estamos a corrixilo». España é o primeiro consumidor mundial de antibióticos, indica a SEIMC, a pesar de que non existen razóns sanitarias para frear ningunha epidemia.

Cisneros sinala tamén a responsabilidade do cidadán cando incumpre as doses e o tempo que debe tomar os antibióticos, ou cando recorren á automedicación«. Para rematar, ás autoridades, por non contemplar partidas de financiamento específicas para enfrontar as infeccións causadas polas bacterias ultrarresistentes.