Un grupo de investigadoras españolas consegue atrasar en ratos este tipo de tumor para o que actualmente hai moi poucas opcións farmacolóxicas
10 abr 2019 . Actualizado ás 23:22 h.A proteína p38 gammas, relacionada co estrés celular, podería converterse nunha nova diana farmacolóxica para o cancro de fígado, un tipo de tumor para o que actualmente hai moi poucos tratamentos, sétimo en incidencia en homes e decimoséptimo en mulleres. Un grupo de investigadoras do Centro Nacional de Investigacións Cardiovasculares (CNIC) describiu por primeira vez que esta molécula regula a división das células do fígado: ao inhibila ou eliminala conseguiron atrasar o desenvolvemento do carcinoma hepatocelular en ratos. Que significa isto? Que podería converterse nunha nova diana farmacolóxica para o cancro de fígado, para o que actualmente hai moi poucas opcións de tratamento. Os resultados, segundo a investigadora principal, Guadalupe Sabio, «poderían ser extrapolados ás persoas». De feito, asegura que xa están a desenvolver inhibidores desta proteína para «intentar usalas fronte a este cancro».
Na súa investigación, publicada na revista Nature, descubriron como p38 gammas, unha das catro p38 kinasas existentes, é necesaria para o inicio da división celular das células neste órgano. Esta familia de proteínas actívase cando as células sofren calquera tipo de estrés. «As catro proteínas da familia das p38 kinasas son tan similares que, en principio, parecen que presentaban redundancia. Con todo, observamos que p38 gammas é tamén moi similar á doutro grupo de proteínas coñecidas como CDKs, as encargadas de regular a división e o ciclo celular, e vinculadas ao desenvolvemento do cancro», explica Sabio.
As investigadoras profundaron nestas similitudes coas CDKs. Así, viron que un inhibidor da CDK2 tamén diminúe a actividade da p38 gammas. Ademais, descubriron que as dúas exercen a súa acción sobre unha proteína supresora de tumores crave na regulación do ciclo celular.
Para comprobar se a p38g estaba realmente implicada na división celular, a primeira autora do artigo, Antonia Tomás-Loba, analizou que sucedía cando se inducía químicamente o cancro de fígado a ratos con ou sen esta proteína kinasa. «Tanto se faltaba esta proteína coma se bloqueábase a súa actividade cun fármaco, conseguimos atrasar o desenvolvemento do carcinoma hepatocelular», explica.
En colaboración co Hospital Universitario de Salamanca, tamén comprobaron que a cantidade desta proteína en fígado aumenta coa fibrose hepática, un condición que precede ao cancro e que é moito maior nos pacientes con cancro de fígado. «A vantaxe da inhibición fronte a outras vías é que os nosos resultados apuntan a que a p38 gammas controlaría o inicio de ciclo celular tras o estrés, polo que a súa inhibición non afectaría a outros tecidos que están en constante proliferación como o intestino ou o pelo», detallan as científicas.
Segundo o informe As cifras do cancro en España 2017 publicado pola Sociedade Española de Oncoloxía Médica (SEOM), a incidencia estimada de cancro de fígado en España foi de 5.862 casos (4.252 homes e 1.610 mulleres). España presenta unha incidencia de cancro de fígado de aproximadamente 12 de cada 100.000 homes e 3,5 de cada 100.000 mulleres.