O botón do pánico chega ao computador dos médicos galegos, pero non ao móbil
SOCIEDADE
Sanidade implanta unha «app» que alerta á policía en caso de agresión a sanitarios
24 ene 2019 . Actualizado ás 08:36 h.O Ministerio de Sanidade decidiu implantar a aplicación Alertcops como unha das medidas para evitar agresións ao persoal sanitario. En realidade é unha app que xa pode usar calquera cidadán e que envía unha alerta ás forzas de seguridade, pero a ministra de Sanidade , María Luisa Carcedo, quere que sirva tamén para denunciar as posibles agresións aos profesionais da saúde.
Para iso é necesario que o Ministerio de Interior poida comprobar que o usuario que utiliza este mecanismo é un sanitario, mediante a consulta no rexistro estatal destes profesionais «que estará activo nun futuro próximo», explica Sanidade. Este botón do pánico estará no móbil do profesional, e, no caso de pulsarse, lanzará unha alerta con geoposición ao centro policial máis próximo, á vez que grava dez segundos de audio que se envían á policía xunto coa denuncia.
O certo é que en Galicia xa existe un botón do pánico nos computadores de todos os centros de atención primaria. Moi doado de localizar, é un simple SOS que se o facultativo pulsa lanza unha alerta a todos os computadores dos compañeiros, que reciben un aviso co nome do usuario que activou o botón. Pero nin sequera está estendido a todos os servizos hospitalarios e, de feito, os facultativos consultados das áreas sanitarias da Coruña e Santiago non contan con este dispositivo de alarma.
En marzo do 2017 a Xunta anunciou que os sanitarios terían tamén nos seus móbiles un mecanismo similar, para poder utilizalo mesmo fose do centro de saúde, por exemplo se están realizando unha visita a domicilio. O piloto probouse no CHUO de Ourense, no Salnés e no centro de saúde de Vilagarcía. Pero ningún dos médicos de familia consultados ten constancia de que esta alerta para os teléfonos móbiles estea implantada de forma xeneralizada. Alfonso López-Silvarrey, responsable de saúde laboral do sindicato CESM, asegura que é unha nova aplicación que si se vai pór en marcha e que Galicia, en relación a outras comunidades, ha ir por diante.
López-Silvarrey lembra a implantación en Galicia dos interlocutores policiais sanitarios, unha medida impulsada polo Ministerio do Interior que xa funciona na comunidade tras a firma dun convenio entre Sanidade e a Delegación do Goberno. Trátase de intermediarios da Policía Nacional e a Garda Civil que serven de contacto en caso de agresión sanitaria, e convértense nunha canle de comunicación para reducir a conflitividade nos centros sanitarios.
«Só lle damos por erro»
«Por sorte, as agresións son algo excepcional», explica Jesús Sueiro, médico do ambulatorio Concepción Arenal de Santiago. De feito, el e outros compañeiros destacan que a maioría das veces que salta o botón de alarma é por erro, xa que está na pantalla de inicio e coas présas é doado pulsalo co rato do computador. Sergio Cinza, facultativo de atención primaria, ten unha experiencia similar, «as veces que o usei foi por erro». No entanto, lembra que tivo que saír da consulta para axudar a compañeiras que sufrían unha situación de violencia, «nos anos que levo tiven que saír dúas veces», lembra.
Menos de 20 delitos
Precisamente responsables da Policía Nacional reuníronse con sanitarios na provincia da Coruña para aconsellarlles sobre como previr unha agresión. O comisario Javier Galván sinalou que a situación desta conflitividade na comunidade é leve e estable, xa que no 2018 non se chegou a unha vintena deste tipo de delitos, con independencia de que un só caso, aclarou Galván, xa é moito.
Non reste importancia ás súas queixas, ¡e afástese!
O Sergas ten unha guía na que aconsella como evitar situacións conflitivas cos pacientes. Para que o clima entre o profesional e o usuario sexa bo, Sanidade recomenda un comportamento cortés, escoitar atentamente, ter unha posición empática, utilizar unha linguaxe clara, non responder a posibles provocacións, adoptar unha actitude tranquila e utilizar expresións como «comprendo o seu problema», «no entanto penso que», ou «xa que logo suxírolle...».
Para iso, na comunicación que mantén o médico ou o persoal de enfermería co paciente hai que evitar transmitir hostilidade, desinterese, frialdade, menosprezo ou impaciencia. A guía aconsella non restar importancia ás queixas ou críticas do usuario, non dar ordes nin levantar a voz. E evitar calquera conduta ou xesto que poida interpretarse como agresivo: moverse rapidamente, achegarse demasiado ao paciente, darlle as costas ou tocarlle.
E se nin aínda así a consulta transcorre nun ambiente de tranquilidade, a tensión aumenta e o profesional non é capaz de controlar a situación, a guía ten claro como actuar: afastándose, «afástate, saíndo dese espazo e evitando a confrontación física directa». Cando ocorre unha destas situacións a solución máis adecuada é pedir axuda ao persoal de seguridade do centro, se o hai, e aos compañeiros, usar o botón de alarma, e en caso de ser necesario pedir a intervención dos corpos de seguridade. O Sergas aconsella comunicar a agresión canto antes «ao teu superior xerárquico inmediato».
328 episodios violentos en 2017
A Consellería de Sanidade rexistrou no 2017 un total de 328 episodios de violencia que afectaron a 346 profesionais, case unha diaria. O crecemento dos casos notificados é rechamante nos últimos anos. No 2014 comunicáronse 244 agresións; baixaron a 172 no 2015; no 2016 volveron subir a 226; e o pasado exercicio creceron máis dun centenar, ata as 328. A maioría non implican violencia física, pero mesmo esta ha ir crecendo. No 2017 o 38 % destas 328 denuncias entrañaron algún tipo de agresión física; no 2016 eran o 34 % e no 2015 só una de cada catro. Iso si, aquelas que implicaron algunha lesión foron na súa inmensa maioría de carácter leve. O 77 %, ademais, foron a mulleres.
É certo que estas agresións, 328, deben enmarcarse nun contexto de 38.000 traballadores e 36 millóns de actuacións os 365 días do ano.