O desabastecemento de medicamentos afecta cada vez máis ás farmacias

Elisa Álvarez González
Elisa Álvarez SANTIAGO / LA VOZ

SOCIEDADE

SANDRA ALONSO

Os colexios profesionais sitúan a causa na deslocalización e os baixos prezos

16 ago 2018 . Actualizado ás 05:00 h.

Adiro, Dalsy, Apocard, Adalat, Almax... Son medicamentos máis ou menos coñecidos para a maioría dos cidadáns cunha característica en común, nos últimos meses han desaparecido das farmacias. Algúns como o Adiro ou o Dalsy con doado substitución, xa que o principio activo -acetilsalicílico e ibuprofeno infantil-, comercialízase noutros laboratorios. Noutros casos, como o do Apocard, a súa ausencia nas boticas xerou máis preocupación porque se require unha visita ao cardiólogo para buscar unha alternativa.

E é que nos últimos anos o desabastecemento de medicamentos nas farmacias é cada vez máis habitual. Recoñéceno os colexios oficiais, quen ademais aseguran que «a súa incidencia é cada vez maior a todos os niveis, nas oficinas de farmacia pero tamén nos hospitais», explica Héctor Castro, presidente do colexio da Coruña. O Centro de Información de Medicamentos da AEMPS contabiliza máis de 370 fármacos con problemas. Pero o número, explica Alba Soutelo, do colexio de Pontevedra, é maior, «hai moitos que aínda que non están en desabastecemento oficial os laboratorios non envían suficientes unidades para satisfacer a demanda que hai».

Por que nos últimos anos é frecuente a ausencia de medicamentos? Razóalas son multifactoriales, pero os responsables de colexios coinciden en polo menos dous, a política de prezos e as formas de produción. Vicente Álvarez, presidente dos farmacéuticos de Ourense, lembra que coa baixada de prezos de referencia dos últimos anos aumentan as dificultades na fabricación. Ademais, a panacea dos xenéricos non é tanta, xa que estes só xorden cando o medicamento orixinal ten moito éxito, pero cando se trata dun fármaco crave para os pacientes pero que non ten un consumo masivo «os xenéricos non saen, o laboratorio queda só no mercado e se pasa por algunha dificultade chega o desabastecemento», apunta Álvarez.

O prezo dos fármacos en España é dos máis baixos de Europa, o que provocou problemas de subministración no pasado porque se exportaban a outros países, algo que agora xa non ocorre ao cambiar a lexislación, apunta Héctor Castro.

En canto á fabricación, moitos laboratorios optan por producir nunha soa planta para todo o mundo ou en países asiáticos, co que se xorde un problema nese lugar non hai alternativa.

Cando un medicamento falta poden darse dúas situacións. Que haxa outro coa mesma composición, principio activo, modo de presentación, dose e totalmente intercambiable, nese caso o farmacéutico non ten nin que consultar ao médico que prescribiu a receita e pode dar automaticamente unha alternativa, ou ben que non haxa outro medicamento igual, nese caso o desabastecemento é máis grave porque o facultativo debe buscar unha solución. Alba Soutelo, do colexio de Pontevedra, asegura que estas faltas adoitan afectar a medicamentos de alta rotación que teñen substitución.

Á vista dos constantes problemas de desabastecemento, o Consello Xeral de Colexios Farmacéuticos puxo en marcha unha ferramenta, o Cismed, no que participan 6.200 boticas de España, que permite saber en tempo real a subministración e as unidades que piden as oficinas de farmacia, «detectando problemas antes de que se comunique oficialmente o desabastecemento», apunta Héctor Castro, quen formou parte do grupo de traballo que puxo en marcha esta ferramenta.

Comunicación co Sergas

Hai uns días os colexios reuníronse co novo subdirector xeral de Farmacia e expuxéronlle precisamente este problema, así como a necesidade de mellorar a comunicación aproveitando as novas tecnoloxías e a receita electrónica. Porque de nada vale que o farmacéutico saiba que un fármaco non está dispoñible se o médico o segue prescribindo, algo que o Sergas se comprometeu a estudar.

Algúns medicamentos que se botaron en falta

A alarma pola meninxite colapsou a produción de Bexsero

Non é un medicamento, senón unha vacina, pero foi un dos casos máis paradigmáticos de desabastecemento durante meses. A alta demanda en España pola alarma de casos de meninxites provocou que os pais acudisen a Portugal para conseguir a vacina para os seus fillos.

Nolotil, un analxésico para dores de alto grao

É a marca máis coñecida do metamizol, que se utiliza para a dor aguda. Falta en catro presentacións diferentes, dúas inyectables e dúas en cápsulas, e non se restablecerá a súa subministración polo menos ata finais de setembro segundo a Axencia Española do Medicamento.

Adiro, un dos fármacos máis consumidos

Do mesmo xeito que o Dalsy, este ácido acetilsalicílico ten alternativas noutros laboratorios, pero a súa falta creou unha alarma xa que no ano 2016 foi o fármaco máis vendido en España. Moitos pacientes maiores tómano a diario tras un accidente cerebrovascular ou para previlo.

Dalsy, o ibuprofeno infantil que triunfa entre os pais

Faltou en abril, pero é un medicamentos con múltiples alternativas nas farmacias. O laboratorio que o fabrica informou dun erro no prospecto, polo que se paralizaron os lotes. Aínda que só foron uns días, é un fármaco de altísima demanda na poboación infantil.