Boticas galegas inician un plan para que os usuarios tomen mellor os seus fármacos

Elisa Álvarez González
Elisa Álvarez SANTIAGO / LA VOZ

SOCIEDADE

MARCOS MÍGUEZ

Revisarán os tratamentos de case 200 crónicos no programa AdherenciaMED

01 ago 2018 . Actualizado ás 05:00 h.

Quince boticas do Colexio Oficial de Farmacéuticos da Coruña participan nun programa que puxo en marcha o Consello Xeral de Colexios para mellorar a adherencia dos enfermos crónicos aos seus tratamentos. En toda España participan 92 farmacias e na comunidade galega está previsto chegar nesta fase a case 200 usuarios.

Trátase de persoas que teñen hipertensión arterial, EPOC e asma, tres das enfermidades nas que máis descontrol se percibe ao seguir o tratamento. Desde as boticas revísanse todos os medicamentos que toman os pacientes que aceptan participar voluntariamente; pregúntaselles que pautas seguen; e aconséllaselles no caso de que estean a realizar algo mal. Fina Castro, da farmacia Briones da Coruña, é unha das farmacéuticas participantes no programa, cuxos primeiros resultados se darán a coñecer en outubro, «despois de que acepten participar e dean o seu consentimento informado cítaselles un día para que traian toda a medicación, tanto a que lles deu o médico como a que toman pola súa conta e mesmo os produtos naturais», explica.

O obxectivo de analizar todo o arsenal terapéutico e de facer entrevistas en profundidade cos pacientes é que ás veces hai interferencias entre uns fármacos e outros, e mesmo con produtos que non son fármacos. «Por exemplo, o zume de pomelo interfire con moitos medicamentos», explica Castro Leis.

Na primeira entrevista tamén se pregunta ao enfermo que aspectos da súa saúde preocúpanlle máis. E é que ás veces hai síntomas que perciben os usuarios que están relacionados cunha enfermidade, pero que eles non asocian. No caso daqueles que padecen asma ou EPOC, por exemplo, «séntense preocupados polo cansazo, pero non se dan conta de que é pola falta de osíxeno, polo que preguntamos se toman ben a medicación e nas horas nas que deben facelo...», explica a farmacéutica da Coruña.

Realizada a entrevista e a análise dos tratamentos, e unha vez que se comprobou que non hai medicamentos duplicados ou que entren en interacción entre eles, os participantes no programa acoden mensualmente á farmacia para medir indicadores como a hipertensión no caso de que teñan esta enfermidade, ou comprobar como usan os inhaladores se teñen problemas de asma ou EPOC. No caso de que o enfermo sufra algún agravamento «veñen por aquí e coméntano», apunta Fina.

Os primeiros resultados deste proxecto coñeceranse en outubro, pero xa se comprobaron algúns dos efectos positivos cos pacientes implicados. Os casos máis significativos son os dos enfermos pulmonares, «xente que non podía subir as escaleiras de casa porque se fatigaban, e agora din que xa poden facelo», sinala Leis. E é que moitas veces confundían os inhaladores de tratamento e os de rescate, polo que non seguían as pautas adecuadas. Tamén viron como se reducían os fármacos que tomaban algúns pacientes, «porque nos atopamos usuarios que tomaban varios medicamentos para o mesmo problema».

Os usuarios do programa son normalmente maiores e con enfermidades crónicas, xa que os pacientes máis novos «son máis áxiles» á hora de seguir as indicacións de adherencia, polo que non necesitan un seguimento tan próximo.

Sonia Carreira, coordinadora do programa no colexio da Coruña, asegura que o obxectivo desta iniciativa «é demostrar cunha evidencia científica que este seguimento ten un impacto real na saúde dos pacientes». Para iso, a partir do 31 de outubro farase un tratamento estatístico dos datos do programa. E se os resultados son positivos o fin último é que esta práctica se incorpore á rutina diaria dos farmacéuticos, sempre en colaboración co sistema sanitario.

De feito, o presidente dos farmacéuticos da Coruña, Héctor Castro, reuniuse hai unhas semanas con médicos de atención primaria para facerlles partícipes dun programa cuxo principal beneficiario é o paciente galego.