Descobren Icarus, a estrela máis afastada xamais coñecida

Axencias / La Voz

SOCIEDADE

Cúmulo de galaxias MACS J1149
Cúmulo de galaxias MACS J1149 NASA

O astro sitúase a 9.000 millóns de anos luz da Terra e recibe o nome de Icarus

02 abr 2018 . Actualizado ás 19:56 h.

Un equipo internacional de investigadores descubriu, grazas a observacións do telescopio espacial Hubble, a estrela máis afastada xamais observada, que apareceu uns 4.400 millóns de anos despois do Big Bang. O astro sitúase a máis de 9.000 millóns de anos luz da Terra.

Os investigadores, entre os que hai españois, chamaron á estrela Icarus, e esta atópase nunha galaxia moi afastada (detrás do cúmulo de galaxias MACS J1149-2223). A súa descrición aparece en tres artigos publicados na revistas Nature Astronomy e The Astrophysical Journal, e o achado produciuse cando os científicos estaban a estudar unha supernova.

En abril de 2016, os astrónomos realizaban observacións co telescopio Hubble da Axencia Espacial Europea (ESA) e da axencia espacial estadounidense NASA para detectar a aparición da explosión da supernova Refsdal, cando «unha inesperada» fonte de luz iluminouse na mesma galaxia.

«A través da análise e da comparación dos datos captados previamente por Hubble, determinamos que esta nova fonte de luz é unha estrela que está situada na mesma galaxia que a supernova Refsdal», explica José Diego, científico do Instituto de Física de Cantabria, centro mixto do Consello Superior de Investigacións Científicas (CSIC) e a Universidade de Cantabria.

Tanto a supernova como a luz desta estrela estaban aumentadas, facéndoas visibles para o telescopio espacial, informa o CSIC nunha nota de prensa, que sinala que o achado foi posible polo efecto lente gravitacional, que amplifica a luz producida en obxectos moi afastados.

En concreto, este efecto prodúcese por un cúmulo de galaxias -cunha masa 1.000 veces a masa do Sol- que amplifica a luz que se produce en obxectos moi afastados e aliñados xusto detrás do cúmulo; funciona como o faría unha lente. A luz de Icarus estaba amplificada un factor entre 2.000 e 10.000 veces grazas ao efecto.

Os científicos concluíron ademais que se trata dunha estrela de tipo B ou xigante, que son moi luminosas e de cor azul; a súa superficie ten unha temperatura entre os 11.000 e 14.000 graos centígrados, é dicir, son dúas veces máis quentes que o noso sol.

Para Steven Rodney, da Universidade de Carolina do Sur (EE.UU.), o seu descubrimento permite reunir novos coñecementos sobre os cúmulos de galaxias e servirá, ademais, para estudar as estrelas de neutróns e os buracos negros, que doutro xeito son practicamente invisibles, e estimar cantos destes obxectos existen dentro dos cúmulos de galaxias, algo que é unha incógnita.

As conclusións obtivéronse grazas a dúas observacións; a segunda imaxe da estrela conseguiuse en outubro de 2016: «Sorprendeunos non conseguila con anterioridade», apunta o investigador do CSIC.

«Asumimos que a luz da segunda imaxe foi desviada durante moito tempo por outro obxecto masivo, outra estrela ou talvez un buraco negro, localizado exactamente entre nós e Icarus, basicamente ocultándonos a imaxe». Só cando esta estrela se desprazou lixeiramente respecto ao obxecto masivo fíxose visible de novo, engade Diego.