Morre o físico Stephen Hawking, xenio da astrofísica moderna

Efe LONDRES

SOCIEDADE

Atlas

O británico, físico teórico, astrofísico, cosmólogo e divulgador,  faleceu aos 76 anos de idade

14 mares 2018 . Actualizado ás 21:48 h.

O famoso físico británico Stephen Hawking, unha das mellores mentes científicas do mundo, morreu á idade de 76 anos, confirmou a súa familia nun comunicado. Na declaración, os seus fillos Lucy, Robert e Tim informaron de que faleceu en paz na súa casa de Cambridge, no Reino Unido, nas primeiras horas deste mércores.

«Estamos profundamente tristes de que o noso amado pai haxa falecido hoxe», afirman os familiares, que lembran que foi «un gran científico e un home extraordinario cuxo traballo e legado perdurarán por moitos anos».

Os fillos remarcan que «a súa coraxe e persistencia coa súa brillantez e o seu humor inspiraron á xente en todo o mundo».

«Unha vez dixo que este non sería un gran universo se non fose o fogar da persoas que amas», comentan, para resaltar que o estrañarán «para sempre».

Stephen Hawking foi un físico teórico, astrofísico, cosmólogo e divulgador, que sufría unha doenza motoneuronal vinculada coa esclerose lateral amiotrófica (ELA). A enfermidade foise agravando co paso do tempo ata que quedou practicamente paralizado e isto forzoulle a comunicarse a través dun aparello que reproducía a súa voz, o que non lle impediu seguir indagando nos segredos do universo.

Recentemente, o científico británico divulgou un informe en profundidade sobre os buracos negros, o tema que máis investigou ao longo da súa vida.

Foi nunha entrevista con Neil deGrasse Tyson para o programa de televisión Star Talk en National Geographic Channel, onde subliñou que antes do «Big Bang» non se produciu nada.

Hawking escribiu «Breve historia do tempo», que arrasou en vendas a nivel internacional, e converteulle nunha das maiores celebridades do mundo científico desde Albert Einstein.

A pesar dos seus problemas de saúde, que comezaron a agravarse cando tiña 21 anos, Hawking viviu durante máis de medio século cunha patoloxía que moitas veces precipita unha morte prematura.

Naceu o 8 de xaneiro de 1942 en Oxford e converteuse nunha das figuras máis influentes no mundo da ciencia, non só como teórico e astrofísico, senón tamén como divulgador científico. 

Autor de gran parte dos descubrimentos da astrofísica moderna

Stephen Hawking  é autor de boa parte dos descubrimentos da astrofísica moderna, como as nova teoría do espazo-tempo e a radiación dos buracos negros.

Nacido nunha familia de intelectuais en Oxford, Gran Bretaña, o 8 de xaneiro de 1942, en 1959 iniciou os seus estudos universitarios na Universidade de Oxford. Despois se doctoró en Física Teórica e Cosmología en Cambridge.

En 1963 diagnosticáronlle un tipo de esclerose lateral amiotrófica (ELA), unha enfermidade neurodegenerativa progresiva que co paso do tempo chegou a impedirlle moverse e falar e levoulle a utilizar un sofisticado método electrónico para poder comunicarse cos demais.

Tras obter o seu doutoramento, dedicouse á investigación e ao ensino nos colexios maiores de Gonville e Caius.

En 1977 ingresou no Departamento de Matemáticas Aplicadas e Física Teórica de Cambridge, onde foi nomeado profesor de Física Gravitacional.

En 1980 accedeu á titularidade da cátedra Lucasiana de Matemáticas Aplicadas e Física Teórica, a máis importante de Cambridge, que ocupou Isaac Newton en 1663.

En 1985 contraeu unha grave pneumonía en Suíza e os médicos aconsellaron retirarlle a máquina que lle mantiña con vida. Trasladado urxentemente ao Reino Unido, foi sometido a unha traqueotomía que lle salvou a vida pero deixoulle sen voz.

Desde 2005 sólo puido comunicarse movendo un músculo baixo o seu ollo co que accionaba un sintetizador de voz.

Stephen Hawking traballou durante toda a súa vida en desentrañar as leis que gobernan o universo e, xunto ao seu colega Roger Penrose, mostrou que a teoría da relatividade de Albert Einstein implica que o espazo e o tempo han de ter un principio, que denominou «big bang», e un final dentro dos buracos negros.

A mediados da década de 1970 descubriu tamén que a combinación das leis da mecánica cuántica e da relatividade xeral desmentían mesmo que os buracos negros fosen completamente negros, pois emitían unha radiación, coñecida desde entón como «radiación Hawking».

Considerado o herdeiro de Einstein, revolucionou a Física coas súas teorías do espazo-tempo, o big bang e a radiación dos buracos negros, que reflectiu na súa obra Breve historia do tempo, publicada en 1988 e que se converteu nun gran éxito a nivel mundial, con máis de 25 millóns de exemplares vendidos.

Foi tamén un divulgador científico coñecido polas súas teorías sobre os buracos negros e a formación do universo. Entre 1993 e 1996 traballou na serie de televisión da BBC O universo de Stephen Hawking, baseado no seu libro Unha breve historia do tempo.

En 2004, tras reconsiderar a súa propia teoría sobre os buracos negros, expuxo unha nova, que cuestiona que os mesmos sexan unha especie de pozo sen fondo, como el mesmo mantivera.

En abril de 2005 presentou mundialmente desde Oviedo (España) a obra Brevísima historia do tempo, que simplifica e actualiza a anterior Breve historia do tempo, e que se publicou antes en castelán que en inglés.

Outros dos seus libros son: A estrutura a gran escala do espazo-tempo (1973), escrito xunto con George Ellis; Relatividade xeral: Revisión no ventenario de Einstein (1979), con Werner Israel; 300 Anos de Gravidade (1987), tamén con Israel; Buracos negros e pequenos universos (1993); Historia do tempo de Stephen Hawking: unha guía do lector (1993), recompilado por Gene Stone; Cuestións cuánticas e cosmolóxicas (1995) e A natureza do espazo e o tempo (1996) -ambos con Roger Penrose-; Denboraren historia laburra (1995); e O universo nunha casca de noz (2000).

A pesar da minusvalía que padecía, Hawking deu numerosas mostras de enerxía e vitalidade. Así, por exemplo, invitado pola compaña estadounidense Zero Gravity, o 26 de abril de 2007 realizou un voo á estratosfera no que puido experimentar a ingravidez.

En marzo do 2008 publicou A clave secreta do universo, un libro dirixido a nenos e escrito en colaboración coa súa filla Lucy.

Ese mesmo ano, en setembro, a posta en marcha do gran acelerador de partículas LHC de Xenebra, reabriu a polémica entre Hawking e o tamén físico británico Peter Higgs en torno ao chamado bosón de Higgs.

Hawking chegou a apostar 100 dólares a que o experimento do LHC non serviría para dar con tal partícula, aposta que perdeu cando en 2012 o CERN confirmou a existencia do bosón.

Stephen Hawking abandonou, o 1 de outubro de 2009, a titularidade da cátedra Lucasiana de Matemáticas da Universidade de Cambridge e pasou a ser director de investigación no centro educativo.

En xullo de 2015 presentou na Royal Society de Londres un proxecto de procura de vida extraterrestre financiado polo multimillonario ruso Yuri Milner.

En abril de 2016, Stephen Hawking mostrou o seu apoio a un programa financiado polo millonario ruso Yuri Milner para enviar unha nave a outro sistema solar, que inclúe un novo modelo de sonda espacial e co que promete acadar o sistema estelar máis próximo, Alfa Centauri.

Hawking asegurou que diso depende o futuro da humanidade, que non poderá sobrevivir outros mil anos sen escapar «máis aló do noso fráxil planeta».

En xuño dese ano recibiu a primeira estrela do paseo de Estrelas da Ciencia da illa da Palma (Canarias) e en Tenerife participou no Festival Internacional Starmus, onde deu a coñecer aos gañadores da primeira edición das medallas «Stephen Hawking» e recibiu o título de profesor honorario do Instituto de Astrofísica de Canarias.

Tamén en 2016, en novembro, disertou no Vaticano sobre a expansión do universo e dixo que preguntarse sobre «que había antes do Big Bang» carece de sentido, pois «é como cuestionarse que hai máis ao sur do Polo sur».

O 24 de marzo de 2017, un holograma coa súa imaxe deu unha charla dunha hora no Parque Científico de Hong Kong sobre as súas experiencias no campo da investigación.

O 16 de outubro pasado, Hawking celebrou a primeira detección de luz e ondas gravitacionales producidas pola fusión de dúas estrelas de neutróns.

Stephen Hawking casou en 1965 con Jane Wilde, coa que tivo tres fillos: Robert, Timothy e Lucy. En 1990, pasou a convivir coa súa enfermeira, Elaine Mason, coa que casou en 1995. Durante este segundo matrimonio houbo acusacións de violencia doméstica contra el, aínda que Hawking negouno.

En 2013 estreouse un documental sobre a súa vida dirixido por Stephen Finnigan, e en 2014, unha película, A teoría do todo, de James Marsh, baseada nun libro escrito pola súa primeira esposa, doutora en linguas medievais.