A alta costura perde a Hubert de Givenchy, a última icona dunha época na que reinaba a elegancia

Non tivo que ser doado para Hubert de Givenchy (Beauvais, 1927) comunicar á súa aristocrática familia de que quería ir a París para estudar na Escola de Belas Artes. Iso que o seu avó tiña unha fábrica de tapices. Non debeu de selo, pero o día que empezou a traballar como aprendiz con Jacques Fath -logo faríao tamén con Robert Piquet, Lucien Lelong, Pierre Balmain, Dior ou a gran Elsa Schiaparelli- naceu a lenda do que é un dos grandes nomes da alta costura, xunto con Cristóbal Balenciaga e o seu compatriota Christian Dior. O sábado pasado o modisto francés deixou atrás a vida para reunirse coa que foi a súa musa e o seu amor platónico, Audrey Hepburn, falecida en 1993. Fíxoo discretamente. Non quixo flores, preferiu que o diñeiro dos ramos fose doado a Unicef . O que foi o seu compañeiro durante décadas, o tamén deseñador Philippe Venet, deu a coñecer onte a noticia nun comunicado enviado a AFP: «Monsieur De Givenchy apagouse mentres durmía o sábado 10 de marzo. Os seus sobriños e sobriñas comparten a súa dor. As exequias celebraranse na máis estrita intimidade». Tiña 91 anos.

Con el, non só desaparece o último gran mestre da alta costura, vaise a última memoria viva dun capítulo da historia no que a moda era moda, non modas. Unha época distinguida por unha elegancia que, como el mesmo dixo nunha entrevista realizada no 2014, non conservan nin algunhas das que foron as súas clientas. A mesma que representa a súa gran musa, a actriz Audrey Hepburn, ou a que aprendeu de Cristóbal Balenciaga. Porque, aínda que nunca traballou co modisto vasco, apuntou que foi o seu gran mestre. Tamén o seu amigo.

Casualidade ou non. Capricho do destino, ou non. Hubert coñeceu o mesmo ano, en 1953, a Cristóbal e ao seu Audrey. Ao primeiro, nunha festa en Nova York. Á segunda, en París, xusto antes de que Billy Wilder empezase a rodaxe de Sabrina .

Daquel primeiro encontro con Cristóbal Balenciaga, xusto un ano despois de ter tomado as rendas do seu futuro ao crear a súa propia maison, quedou gravado un consello: «Non poñas unha flor para que quede bonito, busca a sinxeleza». Non se desviou nunca dese camiño.

Do seu primeiro día en compaña da señorita Hepburn, quen aínda non estaba casada con Mel Ferrer, lembraría como foron un par de malos entendidos os que lle levaron a coñecer á que sería a súa amiga e a súa musa. Sería el quen a acompañaría, en lugar do seu esposo, en actos como a recepción coa raíña Isabel II de Inglaterra . Porque clientas tivo moitas. Jacqueline Kennedy, a duquesa de Windsor, Grace Kelly, Marlene Dietrich, Liz Taylor, Jeanne Moreau, Greta Garbo... Pero para el ningunha era como ela. E coñecéronse dun modo casual, o modo no que normalmente empezan as mellores amizades.

Longa relación

Wilder pediulle que fóra a París para elixir, xunto coa deseñadora de Hollywood Edith Head, o vestiario para o personaxe de Sabrina Fairchild. Casualmente tamén estaba na capital gala durante aqueles días Gladys de Segonzac, unha deseñadora de vestiario que traballara en Schiaparelli e que estaba casada cun directivo da Paramount. Foi esta muller a que lles recomendou ver o traballo dun novo modisto que trataba de abrirse paso en París. Non o dubidou e reservoulles un encontro no taller. El agardou no seu estudo. Agardaba a outra Hepburn, Katherine, pero a que chegou foi aquela rapariga baixiña e delgada, vestida cuns vaqueiros axustados. «Non podía facer o vestiario da película», foi o primeiro que dixo o artista. O seu taller era modesto. Tiña só uns poucos traballadores. Pero aquela moza miúda era tamén convincente. Quedara prendada do seu traballo e ela mesma encargouse de convencelo. Como? Invitouno a cear.

Varios meses máis tarde, a actriz recolleu o seu primeiro Óscar por Vacacións en Roma vestida Givenchy. Non sería a única vez. Volvería levar un dos seus vestidos na cerimonia na que estaba nomeada por Sabrina . Esta película non sería tampouco a única produción na que o modisto francés vestiría á artista. Fíxoo en Almorzo con Diamantes, onde creou para ela, o icónico vestido negro co que a protagonista almorza diante de Tiffany's. Son os soños dunha nova transformados nun vestido. Iso era o que mellor sabía facer Givenchy. O orzamento máis grande co que contou foi o para o vestiario de Como roubar un millón de dólares. Cando rodaron esa película, a relación entre o modisto e a intérprete estaba totalmente consolidada. De feito, ela foi imaxe en 1957 da primeira fragrancia da maison, L'Interdit. Non hai que lembrar que arrasou.

O home que marcou o camiño a Yves Saint Laurent, Valentino ou Karl Lagerfeld

Non fai moito dixo que a moda actual non tiña vida. Porque, como aseguraba, «o segredo da elegancia é parecer un mesmo». Iso era algo que ultimamente non adoitaba ver. O seu gusto polo luxo era innegable. Nacera como conde, adoraba a arte -de Giacometti a Rothko-, tiña un gran afecto polos bos panos (algo que aprendeu do seu avó), vivía nun palacio xunto co seu adorado compañeiro de viaxe Philippe Venet... Que puido pensar da última colección da marca que leva o nome do seu amigo Balenciaga lanzada fai uns días na pasarela de París? Foi todo o contrario ao que tería gustado ao de Guetaria. Talvez por iso, porque o seu modo de entender o luxo non era para nada comparable ao que agora tratan de impor os grandes grupos, optou por apartarse dun mundo que amou con tolemia, o da moda.

A entrada de LVMH

Estivo ao pé do canón ata 1995. A marca creada en 1952 foi integrada no grupo de luxo LVMH en 1988. Con todo, continuou durante uns anos máis á fronte do departamento creativo. Pero aos 68 anos, tras ver a ruta que tomaba a industria da moda, optou por retirarse e pasar a testemuña a outros creativos. Por que o deixou? Como informaba onte a axencia AFP aludindo ás súas palabras: «Converteume nun simple empregado de cuxo nome se burlaban». Por iso, deixou as rendas do departamento creativo a outros. Sucedéronlle o extravagante John Galliano, agora a cargo de Maison Margiela; o falecido Alexander McQueen...

Agora se ha ir. Pero queda o seu sinal, un rastro cargado dunha elegancia que xamais pasará de moda porque é a moda. Porque non pode negarse que só algúns dos que branden a agulla están tocados co don de converter en belo todo o que tocan. Non cabe dúbida que o tivo.

Un dos seus grandes logros foi impregnar de clase e calidade o prêt-à-porter. A súa primeira liña estaba formada por pezas separadas -saias con blusas de algodón- que causaron furor. Foi o que deseñou o famoso abrigo globo e o que puxo ás señoras chapeus que tapaban a cara. Coa premisa de achegar o modo de facer artesán á vestimenta diaria abriu o camiño a outros grandes modistos que viñeron anos despois como Yves Saint Laurent, Valentino, Karl Lagerfeld ou Armani. Descanse agora en paz.

---

---

---