Os nenos neandertales crecían como os humanos actuais

Raúl Romar García
R. Romar REDACCIÓN

SOCIEDADE

O seu cerebro desenvolvíase durante máis tempo que o «Homo sapiens»

29 mares 2019 . Actualizado ás 19:37 h.

Fai tan só menos dunha década considerábase unha auténtica herejía científica suxerir tan sequera que os neandertales puidesen cruzarse cos humanos. Pero o dogma que o sostiña derrubouse como un castelo de naipes, do mesmo xeito que outros asociados ao primo máis próximo do home. As últimas investigacións han dulcificado a súa imaxe, mesmo a humanizaron. Eran sociables, enterraban aos seus mortos, tiñan capacidade para falar e mesmo algúns eran pelirrojos. Esta nova visión apontóase agora cun estudo liderado por científicos do Museo Nacional de Ciencias Naturais (CSIC) realizado a partir dun achado excepcional: un esqueleto case completo dun neno neandertal de 7,7 anos descuberto na cova do Sidrón, en Asturias. Existen moi poucos fósiles no mundo que documentan o paso entre a etapa infantil e xuvenil desta especie, e menos aínda tan ben conservados. A análise dos restos permitiu definir o patrón de crecemento dos neandertales. E aí xurdiu a primeira sorpresa. Agardábase que a súa idade biolóxica, que se determinou a partir dunha análise histolóxica dunha moa do pequeno, estivese por amais da cronolóxica. Ou, o que é o mesmo, que fose máis maduro que un sapiens, que estivese máis preto de converterse nun adulto. Pero non, o seu patrón de crecemento é idéntico ao dun humano actual. «Crece como un neno humano moderno», asegura Luis Ríos, un dos autores dun traballo que publica Science. É o feito probado, pero a partir de agora veñen as hipóteses. «O achado -engade o científico- podería ter máis implicacións, porque o que define aos humanos actuais é o seu patrón de crecemento. Nos nenos exércese unha crianza cooperativa, son dependentes, o que implica un ambiente social e cognitivo particular que tamén puido darse nos neandertales».

Á marxe das hipóteses, o estudo guindou outra importante sorpresa. Os nosos curmáns os neandertales tiñan un considerable crecemento cerebral á idade de sete anos, se se compara co da nosa especie. Pero aquí caben precisións. «Non é que teñan un cerebro máis desenvolvido que o noso á idade de 7 ou 8 anos», matiza Antonio Rosas, outro dos autores da investigación. «Descubrimos -di- que o seu cerebro aínda estaba a crecer aos 7,7 anos. Isto é algo diferente ao que ocorre co Homo sapiens, nos que o cerebro deixa de incrementar o seu volume máis ou menos aos seis anos». Isto supón -engade Rosas- que o seu cerebro crecía durante algo máis de tempo, posiblemente para acadar o seu maior tamaño e darlle ao organismo a capacidade de completar o seu maior tamaño corporal.

Existen outras diferenzas entre o neno neandertal e o seu homólogo humano. Localízanse na columna vertebral, menos desenvolvidas que nas do seu equivalente sapiens, xa que algunhas das súas vértebras aínda non se fusionaron. «O estado de maduración da súa columna corresponderíase coa dun neno de entre 5 e 6 anos», aclara Luis Ríos.

O neno do Sidrón, cuxos restos se atoparon ao lado da súa nai, pesaba sobre 26 quilos e medía 111 centímetros. Non se sabe de que morreu, pero os expertos creen que a causa do falecemento puido ser a malnutrición ou algunha enfermidade.